Usługi audytorskie a ceny i oczekiwania klientów

Czy ceny za badanie będą rosły? 

Od lat obowiązuje ustalanie wynagrodzenia za badanie sprawozdań na podstawie oceny i oszacowania złożoności zlecenia, wymaganych kompetencji i pracochłonności do jego realizacji w wymaganej jakości. Sytuacja jest jednak skomplikowana, wiele umów wieloletnich z lat poprzednich nie zawierało zapisów o indeksacji umów w powiązaniu z inflacją, zatem w mojej ocenie – choć następuje bezsprzecznie wzrost cen za usługi audytorskie, to w roku 2022 i 2023 nie był on jeszcze odpowiedni i proporcjonalny do wzrostu kosztów pracy i nakładów inwestycyjnych firm audytorskich.  

Uważam, że w najbliższych latach następować będzie dalszy wzrost cen usług audytorskich, bo wyzwania firm audytorskich związane z zasobami, technologiami, zmiennością otoczenia gospodarczego i ryzykiem są obecnie duże i te koszty będą też wpływały na kalkulację cen za usługi. 

Oczywistym jest, że wszystkie nowe umowy są już wyceniane z uwzględnieniem obecnych warunków, zatem wzrost cen za badanie będzie nadal występował. 

W wielu przypadkach klienci firm audytorskich nie są zainteresowani pokrywaniem wyższych kosztów badania sprawozdań finansowych zwłaszcza w warunkach spowolnienia gospodarczego, ale ten stały wzrost kosztów badań sprawozdań po prostu nastąpi, bo wartość nakładów na kompetencje i czas audytorów musi zostać pokryty przez klientów. 

Czy oczekiwania klientów się zmieniają? Czy widać profesjonalizację w relacjach między audytorami a władzami spółki (zarząd, Rada Nadzorcza)? Czy Komitety Audytu spełniają swoją rolę? 

To fakt, że był niestety kiedyś taki czas, że część klientów oczekiwała, że jak już audyt sprawozdań musi być, bo jest taki regulacyjny obowiązek, to niech będzie chociaż tani, nie pochłaniający zbyt dużo czasu przedsiębiorców, a wyniki audytu sprawozdań finansowych będą pozytywne. 

Obecnie – można już powiedzieć, że bardzo znaczna część badanych jednostek zmieniła swoje nastawienie do rewizji sprawozdań finansowych i postrzeganie pracy audytora. Jest świadomość, że jakość sprawozdawczości finansowej jest ważna, więc w wielu spółkach są udoskonalane procesy sprawozdawczości finansowej i sprawozdawczości zarządczej, rozwijane są procesy raportowania w wielu istotnych dla biznesu obszarach, znacznie wzrasta też poziom oczekiwań od audytorów, ale też mocno podnosi się prestiż zawodu. 

Znacznie częściej występuje już świadomość, że za czas poświęcony na realizację procedur rewizyjnych należy zapłacić pieniądze odpowiednie do wartości kompetencji wymaganych do realizacji usługi. 

Klienci oczekują firmy audytorskiej oraz audytora i jego zespołu, z dużym doświadczeniem w branży, a jednocześnie bez przesłanek konfliktu interesów, z umiejętnością zarządzania projektami – często dużymi, jak w grupach kapitałowych, z umiejętnością zarządzania zespołami, ze znajomością rachunkowości, rewizji, prawa gospodarczego i podatkowego, umiejętnością wycen, posługującego się zaawansowaną i bezpieczną technologią, a jednocześnie wręcz talentem w zakresie komunikacji. 

Powyższe oczekiwania to przykłady z zapytań ofertowych klientów. Jest zatem zdecydowana przesłanka świadomości, że spełnienie wszystkich tych warunków łącznie wymaga stałych i systematycznych nakładów dokonywanych przez firmy audytorskie, co jest odzwierciedlane w cenie za usługę. 

Rośnie prestiż zawodu biegłego rewidenta, ale spełnianie oczekiwań klientów w obecnych czasach stanowi wyzwanie dla firm audytorskich, wymaga stałego doskonalenia organizacji firm audytorskich, stałego kształcenia kadr, inwestycji w narzędzia i technologie. 

Istotną rolę w kształtowaniu tych trendów zmian w postrzeganiu procesów badania sprawozdań finansowych ma nadzór korporacyjny poprzez wymogi stawiane profesjonalnym członkom rad nadzorczych oraz komitetów audytu w jednostkach zainteresowania publicznego.  

Nie bez znaczenia jest aspekt nałożonej ustawowo odpowiedzialności za sprawozdawczość i poddanie sprawozdań finansowych badaniu, co przekłada się systematycznie na wzrost świadomości i celowości komunikacji i współpracy z audytorem.