Audyt finansowy jest dziedziną, w której specjalizujemy się od wielu lat, a nasze kompetencje potwierdzają największe instytucje finansowe na rynku polskim i zagranicznym.
Dowiedz się więcej o nowych MSSF
Realizacja badania
Nowe obowiązki w zmienionej ustawie
Obowiązek badania sprawozdania finansowego
Karta Klienta online
NOWE PRAWO | Najistotniejszym kryterium z punktu widzenia uczestnictwa w komitecie audytu jest warunek niezależności od jednostki zainteresowania publicznego.
1 czerwca 2017 roku Prezydent podpisał ustawę o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (dalej: ustawa).
Ustawa implementując zapisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 537/2014 w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylające decyzję Komisji 2005/909/WE, wprowadza wiele nowych obowiązków dla rad nadzorczych.
Spółki, których akcje są przedmiotem obrotu na giełdzie papierów wartościowych (jednostki zainteresowania publicznego; dalej: JZP), zgodnie z nowymi przepisami będą musiały mieć komitet audytu. Jedynie w przypadku spółek małych, które na koniec danego roku obrotowego oraz na koniec roku obrotowego poprzedzającego dany rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
a) 17 mln zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
b) 34 mln zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów produktów za rok obrotowy,
c) 50 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty
- pełnienie funkcji komitetu audytu może zostać powierzone, jak dotychczas, radzie nadzorczej lub innemu organowi nadzorczemu lub kontrolnemu jednostki zainteresowania publicznego.
Spośród członków rad nadzorczych
Ustawa precyzuje, że w skład komitetu audytu wchodzi przynajmniej trzech członków, których wybiera się spośród członków rady nadzorczej.
Członkowie komitetu audytu powinni spełniać następujące kryteria:
- większość członków, w tym jego przewodniczący, jest niezależna od danej jednostki zainteresowania publicznego,
- przynajmniej jeden członek posiada wiedzę i umiejętności w zakresie rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych,
- członkowie posiadają wiedzę i umiejętności z zakresu branży, w której działa jednostka zainteresowania publicznego; warunek ten uznaje się za spełniony, jeżeli przynajmniej jeden członek komitetu audytu posiada wiedzę i umiejętności z zakresu tej branży lub poszczególni członkowie w określonych zakresach posiadają wiedzę i umiejętności z zakresu tej branży,
- przewodniczący komitetu audytu jest powoływany przez członków komitetu audytu lub radę nadzorczą, lub inny organ nadzorczy lub kontrolny jednostki zainteresowania publicznego.
Bardzo istotny z punktu widzenia możliwości uczestnictwa w komitecie audytu jest warunek niezależności od JZP. Został on precyzyjne określony art. 129 ust. 3 ustawy.
Wiele warunków do spełnienia
Członek komitetu audytu jest niezależny od JZP, jeśli spełnia następujące kryteria:
1) nie należy ani w okresie ostatnich pięciu lat od dnia powołania nie należał do kadry kierowniczej wyższego szczebla, w tym nie jest ani nie był członkiem zarządu lub innego organu zarządzającego danej jednostki zainteresowania publicznego lub jednostki z nią powiązanej;
2) nie jest ani nie był w okresie ostatnich trzech lat od dnia powołania pracownikiem danej jednostki zainteresowania publicznego lub jednostki z nią powiązanej, z wyjątkiem sytuacji gdy członkiem komitetu audytu jest pracownik nienależący do kadry kierowniczej wyższego szczebla, który został wybrany do rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego lub kontrolnego danej jednostki zainteresowania publicznego jako przedstawiciel pracowników;
3) nie sprawuje kontroli w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 lit. a–e ustawy o rachunkowości lub nie reprezentuje osób lub podmiotów sprawujących kontrolę nad daną jednostką zainteresowania publicznego;
4) nie otrzymuje lub nie otrzymał dodatkowego wynagrodzenia, w znacznej wysokości, od danej jednostki zainteresowania publicznego lub jednostki z nią powiązanej, z wyjątkiem wynagrodzenia, jakie otrzymał jako członek rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego lub kontrolnego, w tym komitetu audytu;
5) nie utrzymuje ani w okresie ostatniego roku od dnia powołania nie utrzymywał istotnych stosunków gospodarczych z daną jednostką zainteresowania publicznego lub jednostką z nią powiązaną, bezpośrednio lub będąc właścicielem, wspólnikiem, akcjonariuszem, członkiem rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego lub kontrolnego, lub osobą należącą do kadry kierowniczej wyższego szczebla, w tym członkiem zarządu lub innego organu zarządzającego podmiotu utrzymującego takie stosunki;
6) nie jest i w okresie ostatnich dwóch lat od dnia powołania nie był:
a) właścicielem, wspólnikiem (w tym komplementariuszem) lub akcjonariuszem obecnej lub poprzedniej firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie sprawozdania finansowego danej jednostki zainteresowania publicznego lub jednostki z nią powiązanej lub
b) członkiem rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego lub kontrolnego obecnej lub poprzedniej firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie sprawozdania finansowego danej jednostki zainteresowania publicznego, lub
c) pracownikiem lub osobą należącą do kadry kierowniczej wyższego szczebla, w tym członkiem zarządu lub innego organu zarządzającego obecnej lub poprzedniej firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie sprawozdania finansowego danej jednostki zainteresowania publicznego lub jednostki z nią powiązanej, lub
d) inną osobą fizyczną, z której usług korzystała lub którą nadzorowała obecna lub poprzednia firma audytorska lub biegły rewident działający w jej imieniu;
7) nie jest członkiem zarządu lub innego organu zarządzającego jednostki, w której członkiem rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego lub kontrolnego jest członek zarządu lub innego organu zarządzającego danej jednostki zainteresowania publicznego;
8) nie jest członkiem rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego lub kontrolnego danej jednostki zainteresowania publicznego dłużej niż 12 lat;
9) nie jest małżonkiem, osobą pozostającą we wspólnym pożyciu, krewnym lub powinowatym w linii prostej, a w linii bocznej do czwartego stopnia – członka zarządu lub innego organu zarządzającego danej jednostki zainteresowania publicznego lub osoby, o której mowa w pkt 1–8;
10) nie pozostaje w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli z członkiem zarządu lub innego organu zarządzającego danej jednostki zainteresowania publicznego lub osobą, o której mowa w pkt 1–8.
Zadania organu
Ustawa definiuje szczegółowo zadania komitetu audytu. Według art. 130 ustawy należą do nich:
1) monitorowanie:
a) procesu sprawozdawczości finansowej,
b) skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej,
c) wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Komisji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej;
2) kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, w szczególności w przypadku, gdy na rzecz jednostki zainteresowania publicznego świadczone są przez firmę audytorską inne usługi niż badanie;
3) informowanie rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego lub kontrolnego jednostki zainteresowania publicznego o wynikach badania oraz wyjaśnianie, w jaki sposób badanie to przyczyniło się do rzetelności sprawozdawczości finansowej w jednostce zainteresowania publicznego, a także jaka była rola komitetu audytu w procesie badania;
4) dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta oraz wyrażanie zgody na świadczenie przez niego dozwolonych usług niebędących badaniem w jednostce zainteresowania publicznego;
5) opracowywanie polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania;
6) opracowywanie polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem;
7) określanie procedury wyboru firmy audytorskiej przez jednostkę zainteresowania publicznego;
8) przedstawianie radzie nadzorczej rekomendacji w sprawie wyboru biegłego rewidenta, w której:
a) wskazuje firmę audytorską, której proponuje powierzyć badanie ustawowe,
b) oświadcza, że rekomendacja jest wolna od wpływów stron trzecich,
c) stwierdza, że badana jednostka zainteresowania publicznego nie zawarła umów zawierających klauzule ograniczające wybór firmy audytorskiej.
9) przedkładanie zaleceń mających na celu zapewnienie rzetelności procesu sprawozdawczości finansowej w jednostce zainteresowania publicznego.
Z rekomendacją i procedurą wyboru
Ustawa uzależnia zakres rekomendacji od tego czy spółka kontynuuje kolejny rok współpracę z biegłym rewidentem, czy nastąpiła zmiana biegłego rewidenta.
W przypadku zmiany biegłego, rekomendacja komitetu audytu:
1) zawiera przynajmniej dwie możliwości wyboru firmy audytorskiej wraz z uzasadnieniem oraz wskazanie uzasadnionej preferencji komitetu audytu wobec jednej z nich;
2) powinna być sporządzana w następstwie procedury wyboru zorganizowanej przez badaną jednostkę.
Co ważne, jednostki zainteresowania publicznego będące małym lub średnim przedsiębiorcą oraz spółką o obniżonej kapitalizacji rynkowej (patrz ramka) mogą nie wdrażać procedury wyboru biegłego rewidenta.
Pozostałe podmioty powinny wdrożyć procedurę wyboru biegłego rewidenta spełniającą następujące kryteria (art. 130 ust. 3 ustawy):
a) badana jednostka zainteresowania publicznego może zaprosić dowolne firmy audytorskie do składania ofert w sprawie świadczenia usługi badania ustawowego, pod warunkiem że:
- nie narusza to przepisów art. 17 ust. 3 rozporządzenia nr 537/2014 (warunek rotacji biegłego patrz ramka),
- organizacja procedury przetargowej nie wyklucza z udziału w procedurze wyboru firm, które uzyskały mniej niż 15 proc. swojego całkowitego wynagrodzenia z tytułu badań od jednostek zainteresowania publicznego w danym państwie Unii Europejskiej w poprzednim roku kalendarzowym, zamieszczonych w wykazie firm audytorskich, o których mowa w art. 91 ustawy patrz ramka,
b) badana jednostka zainteresowania publicznego przygotowuje dokumentację przetargową dla zaproszonych firm audytorskich, która:
- umożliwia tym firmom poznanie działalności badanej jednostki zainteresowania publicznego,
- zawiera wskazanie sprawozdań finansowych podlegających badaniu,
- zawiera przejrzyste i niedyskryminujące kryteria wyboru, które są stosowane przez badaną jednostkę zainteresowania publicznego do oceny ofert złożonych przez firmy audytorskie,
c) badana jednostka zainteresowania publicznego ma swobodę określenia procedury wyboru i może w jej trakcie prowadzić bezpośrednie negocjacje z zainteresowanymi oferentami,
d) badana jednostka zainteresowania publicznego ocenia oferty złożone przez firmy audytorskie zgodnie z kryteriami wyboru określonymi w dokumentacji przetargowej oraz przygotowuje sprawozdanie zawierające wnioski z procedury wyboru zatwierdzane przez komitet audytu,
e) badana jednostka zainteresowania publicznego oraz komitet audytu uwzględniają wszelkie ustalenia lub wnioski zawarte w rocznym sprawozdaniu, o którym mowa w art. 90 ust. 5 ustawy, mogące wpłynąć na wybór firmy audytorskiej patrz ramka.
Definicje i warunki
|
Uprawnienia
Ustawa zaplanowała również narzędzia umożliwiające komitetowi audytu realizację wymienionych w ustawie zadań. Komitet audytu może:
- bez pośrednictwa rady nadzorczej lub innego organu nadzorczego lub kontrolnego, żądać od spółki udzielenia informacji, wyjaśnień i przekazania niezbędnych dokumentów,
- żądać omówienia przez kluczowego biegłego rewidenta kluczowych kwestii wynikających z badania, które zostały wymienione w przygotowanym przez niego i adresowanym do rady nadzorczej sprawozdaniu.
Nowa ustawa o biegłych rewidentach weszła w życie 21 czerwca br. - 14 dni od dnia ogłoszenia w Dz.U. z 06 czerwca 2017 r. pod poz. 1089. |
Badania i przeglądy sprawozdań finansowych oraz pozostałe usługi świadczymy w całej Polsce poprzez regionalne biura w Warszawie, Łodzi , Poznaniu, Opolu, Wrocławiu, Katowicach, Lublinie, Gdańsku i Zielonej Górze.
Szybki kontakt
Skontaktuj się z nami
PKF News
Aktualności, alerty i wydarzenia - przydatne informacje z ostatniej chwili.
Wypełnienie pola oznacza wyrażenie zgody na otrzymywanie komunikacji marketingowej. Administratorem danych jest PKF Consult Sp. z o.o. Sp. k. ... więcej
Dziękujemy za zaufanie! Twój adres został zapisany w naszej bazie danych.