Zapłata za kartę podarunkową to nie zaliczka

Artykuł autorstwa eksperta PKF (Agnieszka Chamera - Partner, Doradca podatkowy), został opublikowany 15 września 2014 r. na łamach dziennika "Rzeczpospolita".

Szczególnym trybem realizowania sprzedaży towarów/usług, na który chciałabym zwrócić uwagę, jest sprzedaż z wykorzystaniem tzw. kart podarunkowych, którymi następnie klient płaci za towary lub usługi. W takim przypadku karta ta jest również jedynie substytutem pieniądza, umożliwiającym zapłatę za świadczenia zrealizowane w przyszłości, w ściśle określonym czasie.

Istotna różnica polega jednak na tym, że karta podarunkowa jest wydawana odpłatnie, po uiszczeniu zapłaty w wysokości wartości nominalnej takiej karty.

Czy zatem uzyskanie zapłaty za sprzedaną kartę podarunkową oznacza powstanie przychodu podatkowego?

Nie. Przychód w takim przypadku powstanie dopiero w momencie dokonania sprzedaży towarów lub usług, za które zapłata zostanie zrealizowana z wykorzystaniem rzeczonej karty podarunkowej.
Samo „sprzedanie karty podarunkowej” nie jest ani dostawą towarów ani świadczeniem usług. Daje jedynie dysponentowi takiej karty możliwość jej wykorzystania jako zapłaty na dostawę, która potencjalnie może zostać zrealizowana w przyszłości, w okresie wskazanym jako okres ważności takiej karty podarunkowej.

W następnych okresach

Za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, nawet gdy nie zostały faktycznie otrzymane. Jednocześnie zgodnie z art. 12 ust. 4 ustawy o CIT oraz odpowiednio art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT, do wspomnianych przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. Z tego też względu kwotę otrzymaną za wydanie karty należy traktować jako wpłatę na poczet nabycia przez klientów towarów/usług. Kwota otrzymana w momencie wydania karty nie może być ujmowana jako przychód. Powstanie on dopiero w momencie wydania towarów bądź wyświadczenia usług, za które klient zapłaci otrzymaną kartą, nie później jednak niż w dniu wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Gdyby jednak ostatecznie nie doszło do zakupu towarów lub usług z wykorzystaniem rzeczonej karty podarunkowej, to należy uznać, że przychód podatkowy dla sprzedającego kartę powstanie najpóźniej w ostatnim dniu terminu ważności karty. Wynika to z tego, że:

• wpłata na poczet „zakupu” karty podarunkowej miała charakter ostateczny, tj. środki te nie będą podlegały zwrotowi w związku z brakiem jej faktycznego wykorzystania, a
• upływ terminu ważności karty wskazuje również, że jej wykorzystanie nie będzie już możliwe.

Tym samym po stronie podatnika „sprzedającego” kartę wartość otrzymanych środków jest przysporzeniem majątkowym, a tym samym zwiększeniem przychodu podatkowego.

Nie wiadomo, co klient kupi

Również w VAT, w momencie sprzedaży karty podarunkowej i otrzymania od klienta należności z tego tytułu przedsiębiorca nie rozpoznaje obowiązku podatkowego. Czynność ta nie jest ani dostawą towarów, ani świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o VAT. Co więcej, kwoty wpłaconej za zakup takiej karty nie można również uznać za zaliczkę w rozumieniu ustawy o VAT. W momencie zakupu karty nie wiadomo bowiem jeszcze, jaki towar/usługa zostanie nabyty z jej wykorzystaniem. Sprzedający nie jest w stanie określić na poczet jakiej dostawy wpłata została uiszczona. Nie byłby więc w stanie prawidłowo wystawić faktury VAT czy zaewidencjonować sprzedaż przy pomocy kasy rejestrującej. Szczególnie, że dostawa może dotyczyć towarów opodatkowanych wg różnych stawek VAT.

Tym samym, obowiązek podatkowy w VAT powstanie dopiero w momencie zrealizowania zakupu towaru/usługi opłaconego przy użyciu karty podarunkowej. Jeśli natomiast karta do dnia upływu terminu jej ważności nie zostanie wykorzystana lub będzie wykorzystana jedynie w części, wówczas w części jej wartości nominalnej, jaka nie została wykorzystana obowiązek podatkowy w VAT nigdy już nie powstanie. Po stronie sprzedającego kartę pozostały bowiem środki finansowe stanowiące cenę uiszczoną historycznie przez nabywającego kartę, a samo otrzymanie pieniędzy nie stanowi podstawy do opodatkowania VAT. Ponieważ ostatecznie w całości lub części po stronie sprzedającego nie doszło do realizacji dostawy towaru ani świadczenia usługi to czynność podlegająca opodatkowaniu VAT nie nastąpiła.