Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 4 marca 2022 r., sygn. akt II FSK 1618/19 stwierdził, że podatnik ma prawo uwzględnić wykonany zapis testamentowy w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) od sprzedaży odziedziczonej nieruchomości.
Ww. orzeczenie zapadło na gruncie interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, który ocenił, że wykładnia językowa przepisów ustawy o PIT nie budzi wątpliwości co do tego, że wykonany zapis testamentowy (w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r.) nie zmniejsza podstawy opodatkowania PIT w sytuacji, gdy podatnik zbywa nieruchomość uzyskaną w drodze spadku obciążonego takim zapisem.
W stanie faktycznym, który stał się przedmiotem powoływanego wyroku wskazano, że podatnik nabył nieruchomość w drodze spadku. Spadkodawczyni w testamencie zobowiązała jednak podatnika do tego, aby spłacił swojego brata kwotą odpowiadającą 50% wartości nieruchomości. Podatnik, aby wykonać to zobowiązanie, sprzedał odziedziczoną nieruchomość. Część ceny z jej sprzedaży przeznaczył na spłatę brata.
Podatnik zmierzał do ustalenia, czy przedmiotowa spłata stanowi koszt uzyskania przychodu albo koszt odpłatnego zbycia nieruchomości. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że wykonany zapis testamentowy nie może być uwzględniony w rozliczeniu podatkowym. W świetle zaprezentowanego przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej stanowiska taki wydatek ani nie mieści się w pojęciu kosztów uzyskania przychodów, ani nie stanowi kosztu odpłatnego zbycia. Organ interpretacyjny zauważył także, że ustalając przychód ze sprzedaży nieruchomości podatnik powinien utożsamiać go z ceną sprzedaży nieruchomości.
Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 11 marca 2019 r., sygn. akt I SA/Wr 940/18.
Z organem interpretacyjnym oraz sądem pierwszej instancji nie zgodził się jednak Naczelny Sąd Administracyjny. Podając ustnie zasadnicze powody rozstrzygnięcia zaprezentowano argumentację, zgodnie z którą przychodem są tylko takie przysporzenia, które rzeczywiście powiększają majątek podatnika. W ocenie NSA, z perspektywy wykładni systemowej wewnętrznej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie można zgodzić się ze stanowiskiem, w świetle którego wykonany zapis testamentowy nie może być uwzględniony w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych od sprzedaży nieruchomości.
NSA odwołał się również do art. 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zwracając uwagę na fakt, że wykładnia zaprezentowana przez organ interpretacyjny naruszałaby prawo własności i prowadziła do niedopuszczalnego wywłaszczenia, gdyż obligowałaby do zapłaty podatku dochodowego według stawki 38%, a nie 19%.
„Spodziewam się, że uzasadnienie wyroku NSA w sprawie o sygn. akt II FSK 1618/19 dostarczy podatnikom obszernej i wartościowej argumentacji we wszystkich tych sprawach, w których pojawiło się po ich stronie przysporzenie, jednakże z uwagi na specyfikę danego stanu faktycznego trzeba ocenić, że jest to przysporzenie o charakterze nietrwałym, nierzeczywistym czy też niedefinitywnym. Na uwagę zasługuje zwłaszcza odniesienie się przez NSA do dyrektyw wykładni systemowej wewnętrznej oraz ocena zagadnienia z perspektywy konstytucyjnego prawa własności w kontekście podatku jako narzędzia wywłaszczenia. Wyrok ten dołącza do kierunku orzeczniczego, do którego należą również m.in. wyroki NSA o sygn. akt II FSK 715/15 oraz II FSK 2542/18. Potwierdzają one, że również w stanie prawnym obowiązującym przed 1 stycznia 2019 r., zapis testamentowy może nie być obojętny dla rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od sprzedaży nieruchomości obciążonej takim zapisem” - komentuje doradca podatkowy Marcin Bodziony, pełnomocnik podatnika w tej sprawie oraz stały współpracownik PKF Tax&Legal Chamera Orczykowski Spółka komandytowa.
Na temat ww. wyroku można przeczytać również na łamach serwisu rp.pl - https://www.rp.pl/podatki/art35816271-nsa-wydal-wazny-wyrok-moze-zmienic-podejscie-do-opodatkowania-pit
Szersza analiza omawianego orzeczenia zostanie przeprowadzona po publikacji jego uzasadnienia.
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Aktualizacja z dnia 20.04.2023 r.
Wygrana Grupy PKF przed NSA w sprawie II FSK 1618/19 została wyróżniona przez "Rzeczpospolitą" - https://www.rp.pl/zawody-prawnicze/art38354051-doradcy-spieraja-sie-z-fiskusem-i-wygrywaja-najwazniejsze-wyroki-podatkowe.
Pliki do pobrania
Skontaktuj się z nami
PKF News
Aktualności, alerty i wydarzenia - przydatne informacje z ostatniej chwili.
Wypełnienie pola oznacza wyrażenie zgody na otrzymywanie komunikacji marketingowej. Administratorem danych jest PKF Consult Sp. z o.o. Sp. k. ... więcej
Dziękujemy za zaufanie! Twój adres został zapisany w naszej bazie danych.
