Polska firma może eksportować tylko z Polski

Artykuł autorstwa eksperta PKF (Dorota Ślizawska), został opublikowany 07 października 2011 r. na portalu wnp.pl.

Wydawać by się mogło, że eksport towarów to nic innego, jak prosta procedura wywozu towarów poza granice Unii Europejskiej. Tymczasem, aby dla celów rozliczeń w podatku od towarów i usług można było mówić o eksporcie towarów, muszą być spełnione przesłanki wymienione w art. 2 pkt 8 tej ustawy. Eksportem towarów, zgodnie z powołanym przepisem, jest potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych, wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty w wykonaniu czynności określonych w art. 7, jeżeli wywóz jest dokonany przez:

• dostawcę lub na jego rzecz, lub
• nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju, lub na jego rzecz (z wyjątkami).

Zgodnie z powyższą definicją legalną, do uznania danej czynności za eksport towarów niezbędne jest zaistnienie łącznie wszystkich przesłanek, tj. musi nastąpić wywóz towarów z terytorium kraju (rozumiane jako terytorium RP) poza terytorium Wspólnoty (rozumiane jako terytoria państw członkowskich UE), wywóz ten musi być potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych oraz cała procedura musi następować w wykonaniu dostawy towarów przez dostawcę lub na jego rzecz albo przez nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz.

Czy wobec powyższej definicji, zgłoszenie towaru do procedury wywozu np. w Austrii można uznać za eksport towarów na terytorium kraju? Otóż nie! Naczelny Sąd Administracyjny, w wyroku z dnia 22 listopada 2010 r., sygn. akt I FSK 1896/09, orzekł, iż warunek wywozu z kraju poza terytorium Wspólnoty może zostać spełniony jedynie wtedy, gdy procedura wywozu towarów rozpocznie się w urzędzie celnym położonym w Polsce, gdyż tylko wówczas miejscem opodatkowania będzie Polska. Dla określenia miejsca opodatkowania eksportu znaczenie ma moment zgłoszenia towaru do procedury wywozu, z tą chwilą nabywa on status towaru, który będzie podlegał wywozowi poza terytorium Wspólnoty i od tej chwili towar zostaje objęty rygorami procedury wywozu, m.in. dozorowi celnemu. W ocenie Sądu, transakcja dokonana przez podatnika polegająca na przemieszczeniu, poza procedurą wywozu, towarów z Polski do innego państwa członkowskiego, a następnie objęciu tegoż towaru taką procedurą w tymże kraju i wywozie poza terytorium Wspólnoty nie stanowi eksportu towarów w Polsce. Owszem, wywóz taki może stanowić eksport towarów w rozumieniu regulacji podatkowych państwa członkowskiego, z terytorium którego jest dokonywany.

Dalej Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, iż dokonanie zgłoszenia towarów do procedury celnej w innym niż Polska państwie członkowskim UE na podstawie art. 791 ust. 1 Rozporządzenia Komisji EWG Nr 2454/93 („uzasadnione powody”) nie ma znaczenia dla określenia miejsca opodatkowania eksportu. Zgłoszenie towarów do procedury wywozu w innym niż Polska kraju UE czyni tenże kraj miejscem (krajem) opodatkowania eksportu, gdyż tam właśnie rozpoczął się transport towaru poza terytorium Wspólnoty.

Mając na uwadze powyższe stanowisko NSA, przedsiębiorcy eksportujący towary do krajów pozaunijnych powinni sprawdzić, czy aby na pewno w ich konkretnych sytuacjach, spełnione pozostają wszystkie przesłanki zaistnienia eksportu towarów w Polsce.