Nieruchomości można wykazywać w ewidencji w różny sposób

Artykuł autorstwa eksperta PKF (Ewa Jakubczyk-Cały - Biegły Rewident) został opublikowany w Dzienniku 'Gazeta Prawna' w dniu 20 czerwca 2013 r.

Głównym kryterium odróżniającym nieruchomości, które są zaliczane do inwestycji, od nieruchomości uznawanych za środki trwałe przedsiębiorstwa, jest cel ich posiadania.

Dla nieruchomości inwestycyjnych tym celem jest uzyskanie korzyści bezpośrednich w postaci wzrostu wartości (np. nabytych gruntów w celu ich późniejszej odsprzedaży) lub czerpania innych pożytków (np. w postaci czynszu lub dzierżawy).

Nie ma znaczenia sposób pozyskania takich nieruchomości, mogą być zatem wytworzone we własnym zakresie, nabyte, a także przekwalifikowane ze środków trwałych lub wniesione aportem do spółki.

Odpowiadając na pytanie, trzeba sięgnąć do Międzynarodowego Standardu Rachunkowości 40 – Nieruchomości inwestycyjne. Standard ten ma zastosowanie nie tylko do nieruchomości inwestycyjnych, ale również do wyceny w sprawozdaniach finansowych leasingobiorcy prawa do użytkowania nieruchomości inwestycyjnych będących przedmiotem leasingu finansowego. Korzysta się z niego również przy wycenie leasingu operacyjnego w sprawozdaniach finansowych leasingodawcy.

Prawo leasingobiorcy do użytkowania nieruchomości na mocy umowy leasingu operacyjnego można klasyfikować jako nieruchomość inwestycyjną wyłączne wtedy, gdy nieruchomość ta w innym wypadku spełniałaby tę definicję i jeśli leasingobiorca korzysta z modelu wartości godziwej przy wycenie danego składnika. Jeśli spółka zdecyduje się na takie ujęcie nieruchomości będącej przedmiotem leasingu operacyjnego, to wszystkie nieruchomości inwestycyjne muszą być ujmowane według modelu wartości godziwej.

Należy jednak pamiętać, że nie ujmuje się w wartości bilansowej nieruchomości inwestycyjnej wycenianej w wartości godziwej kosztów bieżącego utrzymania. Ujmowane są one w rachunku zysków i strat w momencie poniesienia.