MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji

MIĘDZYNARODOWY STANDARD SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ 7

Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji

CEL

1 Celem niniejszego MSSF jest nałożenie na jednostki obowiązku ujawniania w ich sprawozdaniach finansowych informacji, które pozwolą użytkownikom ocenić:

a) wpływ instrumentów finansowych na sytuację finansową i wyniki działalności jednostki; oraz

b) charakter i zakres wynikającego z instrumentów finansowych ryzyka, na które jednostka jest narażona w okresie sprawozdawczym i na koniec okresu sprawozdawczego, jak również sposób zarządzania ryzykiem przez jednostkę.

2 Zasady określone w niniejszym MSSF uzupełniają zasady ujmowania, wyceny i prezentacji aktywów finansowych i zobowiązań finansowych przedstawione w MSR 32 Instrumenty finansowe: prezentacja i w MSSF 9 Instrumenty finansowe.

ZAKRES

3 Do stosowania niniejszego MSSF zobowiązane są wszystkie jednostki w odniesieniu do wszystkich rodzajów instrumentów finansowych, z wyłączeniem:

a) tych udziałów w jednostkach zależnych, jednostkach stowarzyszonych lub we wspólnych przedsięwzięciach, które są ujmowane zgodnie z MSSF 10 Skonsolidowane sprawozdania finansowe, MSR 27 Odrębne sprawozdania finansowe lub MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach. Jednakże w niektórych przypadkach w MSSF 10, MSR 27 lub MSR 28 wymaga się lub zezwala się, aby jednostka ujmowała udziały w jednostkach zależnych, jednostkach stowarzyszonych lub we wspólnych przedsięwzięciach w oparciu o MSSF 9; w takich przypadkach jednostki stosują wymogi określone w niniejszym MSSF oraz, w przypadku tych udziałów wycenionych według wartości godziwej, wymogi MSSF 13 Ustalanie wartości godziwej. Jednostki stosują również niniejszy MSSF do wszystkich instrumentów pochodnych powiązanych z udziałami w jednostkach zależnych, jednostkach stowarzyszonych lub we wspólnych przedsięwzięciach, chyba że dany instrument pochodny spełnia definicję instrumentu kapitałowego określoną w MSR 32;

b) praw i obowiązków pracodawców wynikających z programów świadczeń pracowniczych, do których stosuje się MSR 19 Świadczenia pracownicze;

d) umów ubezpieczenia zdefiniowanych w MSSF 17 Umowy ubezpieczenia lub umów inwestycyjnych z uznaniowym udziałem w zyskach, objętych zakresem MSSF 17. Niniejszy MSSF stosuje się jednak do:

(i) instrumentów pochodnych wbudowanych w umowy objęte zakresem MSSF 17, jeżeli na podstawie MSSF 9 wymaga się, by jednostka ujmowała je oddzielnie;

(ii) komponentów inwestycyjnych, które są wyodrębnione z umów objętych zakresem MSSF 17, jeżeli MSSF 17 wymaga takiego wyodrębnienia, chyba że wyodrębniony komponent inwestycyjny jest umową inwestycyjną z uznaniowym udziałem w zyskach;

(iii) praw i obowiązków wystawcy wynikających z umów ubezpieczenia, które spełniają definicję umów gwarancji finansowych, jeżeli wystawca stosuje MSSF 9 do ujmowania i wyceny umów. Wystawca stosuje jednak MSSF 17, jeżeli zgodnie z pkt 7 lit. e) MSSF 17 wystawca postanawia stosować MSSF 17 do ujmowania i wyceny umów;

(iv) praw i obowiązków jednostki, które są instrumentami finansowymi wynikającymi z wystawianych przez jednostkę umów o kartę kredytową lub podobnych umów zawierających uzgodnienia dotyczące kredytu lub płatności, spełniających definicję umowy ubezpieczenia, jeżeli jednostka stosuje MSSF 9 w odniesieniu do tych praw i obowiązków zgodnie z pkt 7 lit. h) MSSF 17 i pkt 2.1 lit. e) ppkt (iv) MSSF 9;

(v) praw i obowiązków jednostki, które są instrumentami finansowymi wynikającymi z wystawianych przez jednostkę umów ubezpieczenia ograniczających wysokość odszkodowania za zdarzenia objęte ubezpieczeniem do kwoty wymaganej - z innego tytułu - do uregulowania zobowiązania ubezpieczonego wynikającego z umowy, jeżeli zgodnie z pkt 8A MSSF 17 jednostka postanawia stosować MSSF 9 zamiast MSSF 17 do takich umów;

e) instrumentów finansowych, umów i obowiązków wynikających z transakcji płatności w formie akcji, do których ma zastosowanie MSSF 2 Płatności w formie akcji, z tym wyjątkiem, że niniejszy MSSF stosuje się do umów objętych zakresem MSSF 9;

f) instrumentów, które należy kwalifikować jako instrumenty kapitałowe zgodnie z pkt 16A i 16B lub 16C i 16D MSR 32.

4 Niniejszy MSSF ma zastosowanie do ujętych i nieujętych instrumentów finansowych. Ujęte instrumenty finansowe obejmują aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wchodzące w zakres MSSF 9. Nieujęte instrumenty finansowe obejmuj ą określone instrumenty finansowe, które mimo że nie wchodzą w zakres MSSF 9, wchodzą w zakres niniejszego MSSF.

5 Niniejszy MSSF ma zastosowanie do umów kupna lub sprzedaży składników niefinansowych objętych zakresem MSSF 9.

5A Wymogi w zakresie ujawniania ryzyka kredytowego zawarte w pkt 35A-35N mają zastosowanie do tych praw, które w MSSF 15 Przychody z umów z klientami określono jako ujmowane zgodnie z MSSF 9 do celów ujęcia zysków lub strat z tytułu utraty wartości. Jeżeli nie określono inaczej, wszelkie odniesienia do aktywów finansowych lub instrumentów finansowych zawarte w tych punktach obejmują te prawa.

KLASY INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH I ZAKRES UJAWNIANYCH INFORMACJI

6 W przypadku gdy niniejszy MSSF narzuca wymóg ujawnienia informacji według klasy instrumentów finansowych, jednostka zobowiązana jest do przypisania instrumentów finansowych do poszczególnych klas, które uwzględniają charakter ujawnianych informacji oraz cechy tych instrumentów finansowych. Jednostka zobowiązana jest przedstawić wystarczające informacje umożliwiające uzgodnienie z wydzielonymi pozycjami sprawozdania z sytuacji finansowej.

ISTOTNOŚĆ WPŁYWU INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH NA SYTUACJĘ FINANSOWĄ I WYNIK DZIAŁALNOŚCI

7 Jednostka ujawnia informacje, które pozwolą użytkownikom jej sprawozdania finansowego na ocenę wpływu instrumentów finansowych na sytuację finansową i wynik działalności tej jednostki.

Sprawozdanie z sytuacji finansowej

Kategorie aktywów finansowych i zobowiązań finansowych

8 Wartość bilansową każdej z określonych poniżej kategorii określonych w MSSF 9 ujawnia się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej lub w informacji dodatkowej:

a) aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, wykazuj ąc odrębnie (i) aktywa finansowe wyznaczone jako wyceniane w ten sposób w momencie początkowego ujęcia albo później zgodnie z pkt 6.7.1 MSSF 9; (ii) aktywa finansowe wyceniane w ten sposób zgodnie z wyborem, o którym mowa w pkt 3.3.5 MSSF 9; (iii) aktywa finansowe wyceniane w ten sposób zgodnie z wyborem, o którym mowa w pkt 33A MSR 32; oraz (iv) aktywa finansowe obowiązkowo wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy zgodnie z MSSF 9.

b)-d) [skreślony]

e) zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, wykazuj ąc odrębnie (i) zobowiązania finansowe wyznaczone jako wyceniane w ten sposób w momencie początkowego ujęcia albo później zgodnie z pkt 6.7.1 MSSF 9 oraz (ii) zobowiązania finansowe obowiązkowo spełniające definicję przeznaczonych do obrotu zawartą w MSSF 9;

f) aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie;

g) zobowiązań finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie;

h) aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, wykazuj ąc odrębnie (i) składniki aktywów finansowych wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z pkt 4.1.2A MSSF 9; oraz (ii) inwestycje w instrumenty kapitałowe wyznaczone jako wyceniane w ten sposób w momencie początkowego ujęcia zgodnie z pkt 5.7.5 MSSF 9.

Aktywa finansowe lub zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

9 Jeżeli jednostka wyznaczyła składnik aktywów finansowych (lub grupę aktywów finansowych) jako wyceniany w wartości godziwej przez wynik finansowy, który to składnik w innym przypadku byłby wyceniany w wartości godziwej przez inne całkowite dochody lub w zamortyzowanym koszcie, to ujawnia:

a) maksymalną ekspozycj ę składnika aktywów finansowych (lub grupy aktywów finansowych) na ryzyko kredytowe (zob. pkt 36 lit. a)) na koniec okresu sprawozdawczego;

b) kwotę, o którą wszelkie powiązane kredytowe instrumenty pochodne lub podobne instrumenty zmniejszają tę maksymalną ekspozycję na ryzyko kredytowe (zob. pkt 36 lit. b));

c) kwotę zmiany, w danym okresie i narastająco, wartości godziwej składnika aktywów finansowych (lub grupy aktywów finansowych), która wynika ze zmian ryzyka kredytowego odnoszącego się do składnika aktywów finansowych, ustaloną:

(i) jako kwotę zmiany jego wartości godziwej, która nie wynika ze zmiany warunków rynkowych powodujących ryzyko rynkowe; lub

(ii) w oparciu o alternatywną metodę, która zdaniem jednostki pozwala wierniej odzwierciedlić kwotę zmiany wartości godziwej, która wynika ze zmiany ryzyka kredytowego dla danego składnika aktywów.

Zmiany warunków rynkowych powodujące ryzyko rynkowe obejmują zmiany zaobserwowanej (referencyjnej) stopy procentowej, ceny dóbr, kursu wymiany walut lub indeksu cen, stóp lub kursów;

d) kwotę zmiany wartości godziwej wszelkich powiązanych kredytowych instrumentów pochodnych lub podobnych instrumentów, jaka nastąpiła w danym okresie i narastająco od momentu wyznaczenia składnika aktywów finansowych.

10 Jeżeli jednostka wyznaczyła zobowiązanie finansowe jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy zgodnie z pkt 4.2.2 MSSF 9 i wymaga się, by prezentowała skutki zmian ryzyka kredytowego tego zobowiązania w innych całkowitych dochodach (zob. pkt 5.7.7 MSSF 9), to ujawnia:

a) kwotę zmiany, narastająco, wartości godziwej zobowiązania finansowego, która wynika ze zmian ryzyka kredytowego tego zobowiązania (zob. pkt B5.7.13-B5.7.20 MSSF 9 w celu uzyskania objaśnień dotyczących ustalenia skutków zmian ryzyka kredytowego zobowiązania);

b) różnicę między wartością bilansową zobowiązania finansowego a kwotą, którą jednostka byłaby zobowiązana na mocy umowy zapłacić beneficjentowi zobowiązania w terminie wymagalno ści;

c) wszelkie przeniesienia skumulowanego zysku lub straty w obrębie kapitału własnego w danym okresie, w tym przyczyny tych przeniesie ń;

d) jeżeli w danym okresie zaprzestano ujmowania zobowiązania, ewentualn ą kwotę przedstawioną w innych całkowitych dochodach, która została zrealizowana w momencie zaprzestania ujmowania.

10A Jeżeli jednostka wyznaczyła zobowiązanie finansowe jako wyceniane w warto ści godziwej przez wynik finansowy zgodnie z pkt 4.2.2 MSSF 9 i wymaga się, by prezentowała wszystkie zmiany wartości godziwej tego zobowiązania (w tym skutki zmian ryzyka kredytowego zobowiązania) w zysku lub stracie (zob. pkt 5.7.7 i 5.7.8 MSSF 9), to ujawnia:

a) kwotę zmiany, w danym okresie i narastająco, wartości godziwej zobowiązania finansowego wynikającą ze zmian ryzyka kredytowego tego zobowiązania (zob. pkt B5.7.13-B5.7.20 MSSF 9 w celu uzyskania objaśnień dotyczących ustalenia skutków zmian ryzyka kredytowego zobowiązania); oraz

11 Jednostka ujawnia również:

a) szczegółowy opis metod stosowanych w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami określonymi w pkt 9 lit. c), pkt 10 lit. a) i pkt 10A lit. a) oraz w pkt 5.7.7 lit. a) MSSF 9, w tym wyjaśnienie, dlaczego metody uznaje się za właściwe;

b) jeżeli jednostka jest zdania, że informacje ujawnione przez nią w sprawozdaniu z sytuacji finansowej lub w informacji dodatkowej w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami określonymi w pkt 9 lit. c), pkt 10 lit. a) lub pkt 10A lit. a) lub w pkt 5.7.7 lit. a) MSSF 9, nie odzwierciedlają rzetelnie zmiany wartości godziwej składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego wynikającej ze zmian jego ryzyka kredytowego - przyczyny, dla których doszła do takiego wniosku, oraz czynniki, które jej zdaniem są istotne;

c) szczegółowy opis metodyki lub metodyk stosowanych w celu ustalenia, czy prezentacja skutków zmian ryzyka kredytowego zobowiązania w innych całkowitych dochodach doprowadzi łaby do powstania lub zwiększenia niedopasowania księgowego w zysku lub stracie (zob. pkt 5.7.7 i 5.7.8 MSSF 9). Jeżeli wymaga się, by jednostka prezentowa ła skutki zmian ryzyka kredytowego zobowiązania w zysku lub stracie (zob. pkt 5.7.8 MSSF 9), ujawnienie informacji musi obejmować szczegółowy opis powiązania ekonomicznego opisanego w pkt B5.7.6 MSSF 9.

Inwestycje w instrumenty kapitałowe wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

11A Jeżeli jednostka wyznaczyła inwestycje w instrumenty kapita łowe jako wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, zgodnie z pkt 5.7.5 MSSF 9, to ujawnia:

a) które inwestycje w instrumenty kapita łowe zostały wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody;

b) przyczyny zastosowania tego wariantu prezentacji;

c) wartość godziwą każdej takiej inwestycji na koniec okresu sprawozdawczego;

d) dywidendy ujęte w trakcie danego okresu, wykazuj ąc odrębnie dywidendy powiązane z inwestycjami, których ujmowania zaprzestano w trakcie okresu sprawozdawczego, oraz dywidendy powiązane z inwestycjami utrzymywanymi na koniec okresu sprawozdawczego;

e) wszelkie przeniesienia skumulowanego zysku lub straty w obrębie kapitału własnego w danym okresie, w tym przyczyny tych przeniesień;

11B Jeżeli w trakcie okresu sprawozdawczego jednostka zaprzesta ła ujmowania inwestycji w instrumenty kapitałowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, to ujawnia:

a) przyczyny zbycia tych inwestycji;

b) wartość godziwą tych inwestycji na dzień zaprzestania ujmowania;

c) skumulowany zysk lub stratę z tytułu zbycia.

Przekwalifikowanie

12-12A [Skreślony]

12B Jednostka ujawnia, czy w bieżącym okresie sprawozdawczym lub w poprzednich okresach sprawozdawczych dokonała przeklasyfikowania jakichkolwiek aktywów finansowych zgodnie z pkt 4.4.1 MSSF 9. W odniesieniu do każdego takiego zdarzenia jednostka ujawnia:

a) dzień przeklasyfikowania;

b) szczegółowe objaśnienie zmiany modelu biznesowego oraz jakościowy opis jej wpływu na sprawozdanie finansowe jednostki;

c) kwotę przekwalifikowaną do i z każdej kategorii.

12C Dla każdego okresu sprawozdawczego następującego po przeklasyfikowaniu i do momentu zaprzestania ujmowania jednostka ujawnia w odniesieniu do aktywów przeklasyfikowanych z kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy do kategorii wycenianych w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z pkt 4.4.1 MSSF 9:

a) efektywną stopę procentową ustaloną na dzień przeklasyfikowania; oraz

b) ujęte przychody z tytułu odsetek.

12D Jeżeli od dnia ostatniego rocznego sprawozdania jednostka dokonała przeklasyfikowania aktywów finansowych z kategorii wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody do kategorii wycenianych w zamortyzowanym koszcie lub z kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy do kategorii wycenianych w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, to ujawnia:

a) wartość godziwą aktywów finansowych na koniec okresu sprawozdawczego; oraz

b) wartość godziwą zysku lub straty, które zostałyby ujęte w zysku lub stracie lub w innych całkowitych dochodach w trakcie okresu sprawozdawczego, jeżeli składniki aktywów finansowych nie zostałyby przekwalifikowane.

13 [Skreślony]

Kompensowanie aktywów finansowych i zobowiązań finansowych

13A Ujawnienia informacji, o których mowa w pkt 13B-13E, stanowią uzupełnienie innych wymogów niniejszego MSSF dotyczących ujawniania informacji i są wymagane dla wszystkich ujętych instrumentów finansowych, które są kompensowane zgodnie z pkt 42 MSR 32. Ujawnienia te stosują się również do ujętych instrumentów finansowych, które są objęte egzekwowalnym porozumieniem ramowym dotyczącym kompensowania lub podobnym porozumieniem, niezależnie od tego, czy są one kompensowane zgodnie z pkt 42 MSR 32.

13B Jednostka ujawnia informacje, aby umożliwić użytkownikom jej sprawozdań finansowych ocenę wpływu lub potencjalnego wpływu porozumień dotyczących kompensowania na sytuację finansową jednostki. Obejmuje to wpływ lub potencjalny wpływ praw do kompensaty związanych z ujętymi aktywami finansowymi jednostki oraz ujętymi zobowiązaniami finansowymi jednostki, które wchodzą w zakres pkt 13A.

13C Aby osiągnąć cel określony w pkt 13B, jednostka ujawnia na koniec okresu sprawozdawczego następujące informacje ilościowe, odrębnie dla ujętych aktywów finansowych i ujętych zobowiązań finansowych, które wchodzą w zakres pkt 13A:

a) kwoty brutto tych ujętych aktywów finansowych i ujętych zobowiązań finansowych;

b) kwoty, które są kompensowane zgodnie z kryteriami określonymi w pkt 42 MSR 32 przy określaniu kwot netto wykazywanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej;

c) kwoty netto wykazywane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej;

d) kwoty objęte egzekwowalnym porozumieniem ramowym dotyczącym kompensowania lub podobnym porozumieniem, które nie są w inny sposób uwzględnione w pkt 13C lit. b), w tym:

(i) kwoty związane z ujętymi instrumentami finansowymi, które nie spełniają niektórych lub wszystkich kryteriów kompensowania określonych w pkt 42 MSR 32; oraz

(ii) kwoty związane z zabezpieczeniami finansowymi (w tym zabezpieczeniami gotówkowymi); oraz

e) kwotę netto po odliczeniu kwot określonych w lit. d) powyżej od kwot określonych w lit. c) powyżej.

Informacje wymagane zgodnie z niniejszym punktem przedstawia się w formie tabelarycznej, o ile inna forma nie jest bardziej właściwa, odrębnie dla aktywów finansowych i zobowiązań finansowych.

13D Łączna kwota ujawniona zgodnie z pkt 13C lit. d) dla danego instrumentu jest ograniczona do wysokości kwoty określonej dla tego instrumentu w pkt 13C lit. c).

13E Jednostka załącza do informacji dotyczących praw do kompensaty związanych z ujętymi przez jednostkę aktywami finansowymi i zobowiązaniami finansowymi, które są objęte egzekwowalnym porozumieniem ramowym dotyczącym kompensowania lub podobnym porozumieniem, i które to informacje są ujawniane zgodnie z pkt 13C lit. d), wyjaśnienia, w których opisany jest między innymi charakter tych praw.

13F Jeżeli informacje wymagane zgodnie z pkt 13B-13E są ujawniane w więcej niż jednej informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego, jednostka umieszcza wzajemne odesłania między tymi informacjami dodatkowymi.

Zabezpieczenie

14 Jednostka ujawnia:

a) wartość bilansową aktywów finansowych, które jednostka zastawiła jako zabezpieczenie zobowiązań lub zobowiązań warunkowych, w tym kwoty przeklasyfikowane zgodnie z pkt 3.2.23 lit. a) MSSF 9; oraz

b) postanowienia i warunki ustanowienia zastawu.

15 Jeżeli na rzecz jednostki ustanowiono zabezpieczenie (składnika aktywów finansowych lub niefinansowych) i jeżeli jednostka jest uprawniona do sprzedaży zabezpieczenia lub obciążenia go innym zastawem w przypadku realizacji wszelkich obowiązków przez właściciela przedmiotu zabezpieczenia, jednostka ujawnia:

a) wartość godziwą zabezpieczenia ustanowionego na rzecz jednostki;

b) wartość godziwą każdego takiego sprzedanego lub obciążonego innym zastawem zabezpieczenia oraz czy jednostka jest zobowiązana do zwrotu takiego zabezpieczenia; oraz

c) postanowienia i warunki związane z wykorzystaniem zabezpieczenia.

Konto rezerw na straty kredytowe

16 [Skreślony]

16A Wartość bilansowa aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z pkt 4.1.2A MSSF 9 nie zostaje pomniejszona o odpis na oczekiwane straty kredytowe, a jednostka nie prezentuje odrębnie odpisu na oczekiwane straty kredytowe w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako obniżenia wartości bilansowej składnika aktywów finansowych. Jednostka ujawnia jednakże odpis na oczekiwane straty kredytowe w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.

Złożone instrumenty finansowe ze złożeniem cech wielu wbudowanych instrumentów pochodnych

17 Jeżeli jednostka wyemitowała instrument zawierający element zobowiązaniowy i element kapitałowy (zob. pkt 28 MSR 32) i instrument ten zawiera złożenie cech wielu wbudowanych instrumentów pochodnych, których wartości są współzależne (np. zamienny instrument dłużny z opcją kupna), to ujawnia istnienie takich cech.

Niewywiązanie się z płatności i naruszenie warunków umowy

18 W przypadku zobowiązań z tytułu pożyczek ujętych na koniec okresu sprawozdawczego jednostka ujawnia:

a) szczegółowe informacje dotyczące wszelkiego niewywiązania się w danym okresie ze spłaty kapitału, wypłaty odsetek, postanowień powierniczego rachunku rozliczenia zobowiązania lub warunków wykupu tych zobowiązań z tytułu pożyczek;

b) wartość bilansową na koniec okresu sprawozdawczego zobowiązań z tytułu pożyczek, w odniesieniu do których nie wywiązano się z płatności; oraz

c) czy usunięto naruszenie warunków umowy lub czy renegocjowano warunki dotyczące zobowiązań z tytułu pożyczek przed dniem zatwierdzenia sprawozdania finansowego.

19 Jeżeli w danym okresie naruszono inne warunki umowy pożyczki niż te określone w pkt 18, jednostka ujawnia informacje wymagane zgodnie z pkt 18, jeżeli naruszenia uprawniają pożyczkodawcę do żądania wcześniejszej spłaty (chyba że naruszenia usunięto bądź renegocjowano warunki pożyczki do koniec okresu sprawozdawczego włącznie).

Sprawozdanie z całkowitych dochodów

Pozycje przychodów, kosztów, zysków lub strat

20 Jednostka ujawnia następujące pozycje przychodów, kosztów, zysków lub strat albo w sprawozdaniu z całkowitych dochodów, albo w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego:

a) zyski lub straty netto dotyczące:

(i) aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, wykazuj ąc odrębnie zyski lub straty netto dotyczące aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych wyznaczonych jako wyceniane w ten sposób w momencie początkowego ujęcia albo później zgodnie z pkt 6.7.1 MSSF 9, oraz zyski lub straty netto dotyczące aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych obowiązkowo wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy zgodnie z MSSF 9 (np. zobowiązań finansowych spełniających definicję przeznaczonych do obrotu zawartą w MSSF 9). W przypadku zobowiązań finansowych wyznaczonych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy jednostka wykazuje odrębnie kwotę zysku lub straty ujętą w innych całkowitych dochodach oraz kwotę ujętą w zysku lub stracie;

(ii)-(iv) [skreślone]

(v) zobowiązań finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie;

(vi) aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie;

(vii) inwestycji w instrumenty kapitałowe wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z pkt 5.7.5 MSSF 9;

(viii) aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z pkt 4.1.2A MSSF 9, wykazując odrębnie kwotę zysku lub straty ujętą w trakcie danego okresu w innych całkowitych dochodach oraz kwotę przeklasyfikowan ą po zaprzestaniu ujmowania z zakumulowanych innych całkowitych dochodów do zysku lub straty danego okresu;

b) przychody z tytułu odsetek ogółem i koszty z tytułu odsetek ogółem (obliczone z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej) odnoszące się do aktywów finansowych, które są wyceniane w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z pkt 4.1.2A MSSF 9 (wykazując te kwoty odrębnie), lub zobowiązań finansowych, które nie są wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy;

c) przychody i koszty z tytułu opłat (inne niż kwoty uwzględnione podczas ustalania efektywnej stopy procentowej), wynikające z:

(i) aktywów finansowych i zobowiązań finansowych, które nie są wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy; oraz

(ii) działalności powierniczej polegającej na utrzymywaniu lub inwestowaniu aktywów w imieniu osób, powierników, programów świadczeń emerytalnych i innych instytucji.

d) [skreślony]

e) [skreślony]

20A Jednostka ujawnia analizę zysków lub strat ujętych w sprawozdaniu z całkowitych dochodów i wynikających z zaprzestania ujmowania aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie, wykazuj ąc odrębnie zyski i straty wynikające z zaprzestania ujmowania tych aktywów finansowych. Ujawnienie to obejmuje informacje dotyczące przyczyn zaprzestania ujmowania tych aktywów finansowych.

Ujawnianie innych informacji

Zasady (polityka) rachunkowości

21 Zgodnie z pkt 117 MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych (zaktualizowanego w 2007 r.) jednostka ujawnia istotne informacje dotyczące zasad (polityki) rachunkowości. Przyjmuje się, że informacje na temat podstawy (lub podstaw) wyceny instrumentów finansowych wykorzystane do sporządzenia sprawozdania finansowego stanowią istotne informacje dotyczące zasad (polityki) rachunkowości.

Rachunkowość zabezpieczeń

21A Jednostka stosuje wymogi dotyczące ujawniania informacji zawarte w pkt 21B-24F w odniesieniu do tych ekspozycji na ryzyko, które jednostka zabezpiecza i w przypadku których podejmuje decyzję o stosowaniu rachunkowości zabezpieczeń. Ujawnienia informacji dotyczące rachunkowości zabezpieczeń zapewniają informacje dotyczące:

a) strategii zarządzania ryzykiem jednostki oraz sposobu, w jaki jest ona stosowana w celu zarządzania ryzykiem;

b) tego, w jaki sposób działalność zabezpieczająca jednostki może mieć wpływ na kwotę, rozkład w czasie i niepewność jej przyszłych przepływów pieniężnych; oraz

c) wpływu, jaki rachunkowość zabezpieczeń miała na sprawozdanie z sytuacji finansowej jednostki oraz jej sprawozdanie z całkowitych dochodów i sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym.

21B Jednostka przedstawia wymagane informacje w pojedynczej informacji dodatkowej lub w odrębnej sekcji w jej sprawozdaniu finansowym. Jednostka nie musi jednak powielać informacji, które zostały już przedstawione gdzie indziej, pod warunkiem że informacje te są włączone poprzez odniesienie ze sprawozdania finansowego do innego rodzaju sprawozdania, np. sprawozdania z działalności lub sprawozdania na temat ryzyka, do których użytkownicy sprawozdania finansowego mają dostęp na tych samych warunkach i w tym samym czasie jak w przypadku sprawozdania finansowego. Bez informacji włączonych poprzez odniesienie sprawozdanie finansowe jest niekompletne.

21C W przypadku gdy przepisy pkt 22A-24F wymagają od jednostki rozróżnienia ujawnianych informacji według kategorii ryzyka, jednostka określa każdą kategorię ryzyka w oparciu o ekspozycje na ryzyko, które jednostka postanawia zabezpieczyć i w przypadku których stosowana jest rachunkowość zabezpieczeń. Jednostka określa kategorie ryzyka spójnie dla wszystkich ujawnień informacji dotyczących rachunkowości zabezpieczeń.

21D Aby osiągnąć cele określone w pkt 21A jednostka ustala (o ile poniżej nie określono inaczej) stopień szczegółowości ujawnianych informacji, jaki nacisk kładzie na różne aspekty wymogów dotyczących ujawniania informacji, odpowiedni poziom zagregowania lub rozbicia oraz to, czy użytkownicy sprawozdania finansowego potrzebuj ą dodatkowych wyjaśnień w celu oceny ujawnionych informacji ilościowych. Jednostka stosuje jednakże ten sam poziom zagregowania lub rozbicia, jaki stosuje na potrzeby wymogów dotyczących ujawniania powiązanych informacji określonych w niniejszym MSSF i MSSF 13 Ustalanie wartości godziwej.

Strategia zarządzania ryzykiem

22 [Skreślony]

22A Jednostka wyjaśnia swoją strategię zarządzania ryzykiem w odniesieniu do każdej kategorii ryzyka ekspozycji na ryzyko, które jednostka postanawia zabezpieczyć i w przypadku których stosowana jest rachunkowość zabezpieczeń. Wyjaśnienie to powinno umożliwić użytkownikom sprawozdania finansowego ocenę (przykładowo):

a) sposobu, w jaki dochodzi do powstania każdego rodzaju ryzyka;

b) sposobu, w jaki jednostka zarządza każdym rodzajem ryzyka; obejmuje to kwestię, czy jednostka zabezpiecza pozycję w całości w odniesieniu do wszystkich rodzajów ryzyka, czy też zabezpiecza komponent (lub komponenty) ryzyka danej pozycji i dlaczego;

c) zakres ekspozycji na ryzyko, którymi jednostka zarządza.

22B Aby spełnić wymogi określone w pkt 22A, informacje powinny obejmować między innymi opis:

a) instrumentów zabezpieczających wykorzystywanych w celu zabezpieczenia ekspozycji na ryzyko (oraz sposobu, w jaki są one wykorzystywane);

b) sposobu, w jaki jednostka ustala powiązanie ekonomiczne między instrumentem zabezpieczającym i pozycją zabezpieczaną do celów oceny efektywności zabezpieczenia; oraz

c) sposobu, w jaki jednostka określa wskaźnik zabezpieczenia, jak również źródeł nieefektywności zabezpieczenia.

22C W przypadku gdy jednostka wyznacza określony komponent ryzyka jako pozycję zabezpieczaną (zob. pkt 6.3.7 MSSF 9), przedstawia ona, w uzupełnieniu ujawnienia informacji wymaganych zgodnie z pkt 22A i 22B, jakościowe lub ilościowe informacje dotyczące:

a) sposobu, w jaki jednostka określiła komponent ryzyka wyznaczony jako pozycja zabezpieczana (w tym opis charakteru powiązania między komponentem ryzyka a całą pozycją); oraz

b) sposobu, w jaki komponent ryzyka jest powiązany z całą pozycją (dla przykładu, wyznaczony komponent ryzyka w przeszłości obejmował średnio 80 procent zmian wartości godziwej całej pozycji).

Kwota, rozkład w czasie oraz niepewność przyszłych przepływów pienięż- n y c h

23 [Skreślony]

23A Jeżeli nie zachodzi wyłączenie zgodnie z pkt 23C, jednostka ujawnia w podziale na kategorie ryzyka informacje ilościowe umożliwiające użytkownikom jej sprawozdania finansowego ocenę postanowień i warunków instrumentów zabezpieczających oraz sposobu, w jaki mają one wpływ na kwotę, rozkład w czasie oraz niepewność przyszłych przepływów pieniężnych jednostki.

23B Aby spełnić wymogi określone w pkt 23A, jednostka przedstawia podział, który ujawnia:

a) profil rozkładu w czasie kwoty nominalnej instrumentu zabezpieczającego; oraz

b) w stosownych przypadkach - średnią cenę lub stawkę (na przykład ceny wykonania lub ceny terminowe kontraktu forward itp.) instrumentu zabezpieczającego.

23C W sytuacjach, w których jednostka często dokonuje aktualizacji (tj. rozwiązania i ponownego ustanowienia) powiązania zabezpieczającego, ponieważ zarówno instrument zabezpieczający, jak i pozycja zabezpieczana często się zmieniaj ą (tj. jednostka wykorzystuje dynamiczny proces, w którym zarówno ekspozycja, jak i instrumenty zabezpieczające stosowane do zarządzania tą ekspozycją nie pozostają takie same przez dłuższy okres - jak np. w przykładzie opisanym w pkt B6.5.24 lit. b) MSSF 9), jednostka:

a) jest zwolniona z ujawniania informacji wymaganego zgodnie z pkt 23A i 23B;

b) ujawnia:

(i) informacje o tym, jaka jest ostateczna strategia zarządzania ryzykiem w odniesieniu do tych powiązań zabezpieczających;

(ii) opis tego, w jaki sposób uwzględnia ona swoją strategię zarządzania ryzykiem poprzez wykorzystanie rachunkowości zabezpieczeń i wyznaczenie tych konkretnych powiązań zabezpieczających; oraz

(iii) wskazanie, jak często powiązania zabezpieczające są rozwiązywane i ponownie ustanawiane w ramach procesu jednostki odnoszącego się do tych powiązań zabezpieczających.

23D Jednostka ujawnia w podziale na kategorie ryzyka opis źródeł nieefektywności zabezpieczenia, co do których oczekuje się, że będą miały negatywny wpływ na powiązanie zabezpieczające w trakcie jego istnienia.

23E Jeżeli w ramach powiązania zabezpieczającego pojawią się inne źródła nieefektywności zabezpieczenia, jednostka ujawnia te źródła w podziale na kategorie ryzyka oraz wyjaśnia wynikającą z nich nieefektywność zabezpieczenia.

23F W przypadku zabezpieczeń przepływów pieniężnych jednostka ujawnia opis każdej planowanej transakcji, w odniesieniu do której w poprzednim okresie stosowano rachunkowość zabezpieczeń, ale której zrealizowania się już nie oczekuje.

Skutki rachunkowości zabezpieczeń dla sytuacji finansowej i wyników

24 [Skreślony]

24A Jednostka ujawnia, w formie tabelarycznej, następujące kwoty związane z pozycjami wyznaczonymi jako instrumenty zabezpieczające odrębnie w podziale na kategorie ryzyka dla każdego rodzaju zabezpieczenia (zabezpieczenie wartości godziwej, zabezpieczenie przepływów pieniężnych lub zabezpieczenie inwestycji netto w jednostce działającej za granicą):

a) wartość bilansowa instrumentów zabezpieczających (aktywa finansowe odrębnie od zobowiązań finansowych);

b) pozycja w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, która zawiera instrument zabezpieczający;

c) zmiana wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego stosowanego jako podstawa ujęcia nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie; oraz

d) kwoty nominalne (w tym ilości takie jak tony lub metry sześcienne) instrumentu zabezpieczającego.

24B Jednostka ujawnia, w formie tabelarycznej, następujące kwoty związane z pozycjami zabezpieczonymi odrębnie w podziale na kategorie ryzyka dla poniższych rodzajów zabezpieczenia:

a) w przypadku zabezpieczeń wartości godziwej:

(i) wartość bilansową pozycji zabezpieczanej ujętą w sprawozdaniu z sytuacji finansowej (przedstawiając aktywa odrębnie od zobowiązań);

(ii) skumulowaną kwotę korekt zabezpieczenia wartości godziwej pozycji zabezpieczanej zawartą w wartości bilansowej pozycji zabezpieczanej ujętej w sprawozdaniu z sytuacji finansowej (przedstawiając aktywa odrębnie od zobowiązań);

(iii) pozycję w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, która zawiera pozycję zabezpieczaną;

(iv) zmianę wartości pozycji zabezpieczanej stosowanej jako podstawa ujęcia nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie; oraz

(v) skumulowaną kwotę korekt zabezpieczenia wartości godziwej pozostających w sprawozdaniu z sytuacji finansowej dla wszelkich pozycji zabezpieczanych, w przypadku których zaprzestano dokonywania korekt o zyski i straty z tytułu zabezpieczenia zgodnie z pkt 6.5.10 MSSF 9.

b) w przypadku zabezpieczeń przepływów pieniężnych i zabezpieczeń inwestycji netto w jednostce działającej za granicą:

(i) zmianę wartości pozycji zabezpieczanej stosowanej jako podstawa ujęcia nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie (tj. w przypadku zabezpieczeń przepływów pieniężnych zmianę wartości stosowanej do ustalenia ujętej nieefektywności zabezpieczenia zgodnie z pkt 6.5.11 lit. c) MSSF 9);

(ii) salda rezerwy z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych oraz kapitału z tytułu przeliczenia pozycji wyrażonych w walutach obcych dla kontynuowanych zabezpieczeń, które są ujmowane zgodnie z pkt 6.5.11 i 6.5.13 lit. a) MSSF 9; oraz

(iii) salda pozostające w rezerwie z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych oraz w kapitale z tytułu przeliczenia pozycji wyrażonych w walutach obcych z tytułu wszelkich powiązań zabezpieczających, dla których nie stosuje się już rachunkowości zabezpieczeń.

24C Jednostka ujawnia, w formie tabelarycznej, następujące kwoty odrębnie w podziale na kategorie ryzyka dla poniższych rodzajów zabezpieczenia:

a) w przypadku zabezpieczeń wartości godziwej:

(i) nieefektywność zabezpieczenia - tj. różnicę między zyskiem lub stratą z tytułu zabezpieczenia na instrumencie zabezpieczającym oraz pozycją zabezpieczan ą - ujętą w zysku lub stracie (lub w innych całkowitych dochodach w przypadku zabezpieczeń instrumentu kapitałowego, w odniesieniu do którego jednostka postanowiła przedstawiać zmiany wartości godziwej w innych całkowitych dochodach zgodnie z pkt 5.7.5 MSSF 9); oraz

(ii) pozycję w sprawozdaniu z całkowitych dochodów, która zawiera ujętą nieefektywność zabezpieczenia;

b) w przypadku zabezpieczeń przepływów pieniężnych i zabezpieczeń inwestycji netto w jednostce działającej za granicą:

(i) zyski lub straty z tytułu zabezpieczenia dla okresu sprawozdawczego, które zostały ujęte w innych całkowitych dochodach;

(ii) nieefektywność zabezpieczenia ujętą w zysku lub stracie;

(iii) pozycję w sprawozdaniu z całkowitych dochodów, która zawiera ujętą nieefektywność zabezpieczenia;

(iv) kwotę przeklasyfikowan ą z rezerwy z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych lub kapitału z tytułu przeliczenia pozycji wyrażonych w walutach obcych do zysku lub straty jako korektę wynikającą z przeklasyfikowania (zob. MSR 1) (rozróżniając między kwotami, w odniesieniu do których stosowano uprzednio rachunkowość zabezpieczeń, ale w przypadku których nie oczekuje się już wystąpienia zabezpieczanych przyszłych przepływów pieniężnych, oraz kwotami, które zostały przeniesione, ponieważ pozycja zabezpieczana miała wpływ na zysk lub stratę);

(v) pozycję w sprawozdaniu z całkowitych dochodów, która zawiera korektę wynikającą z przeklasyfikowania (zob. MSR 1); oraz

(vi) w przypadku zabezpieczeń pozycji netto, zyski lub straty z tytułu zabezpieczenia ujęte w odrębnej pozycji w sprawozdaniu z całkowitych dochodów (zob. pkt 6.6.4 MSSF 9).

24D W przypadku gdy wolumen powiązań zabezpieczających, do których zastosowanie ma wyjątek określony w pkt 23C, jest niereprezentatywny dla normalnych wolumenów w trakcie okresu (tj. wolumen na dzień sprawozdawczy nie odzwierciedla wolumenów w trakcie okresu), jednostka ujawnia ten fakt oraz powody, dla których sądzi, że wolumeny ma charakter niereprezentatywny

24E Jednostka przedstawia uzgodnienie każdego składnika kapitału oraz analizę innych całkowitych dochodów zgodnie z MSR 1, które uwzględniane wspólnie:

a) rozróżniają, co najmniej, między kwotami związanymi z ujawnieniami informacji określonymi pkt 24C lit. b) ppkt (i) oraz lit. b) ppkt (iv) oraz kwotami ujętymi zgodnie z pkt 6.5.11 lit. d) ppkt (i) oraz lit. d) ppkt (iii) MSSF 9;

b) rozróżniają między kwotami powiązanymi z wartością czasową opcji, które zabezpieczaj ą pozycje zabezpieczane związane z transakcją, oraz kwotami powiązanymi z wartością czasową opcji, które zabezpieczają pozycje zabezpieczane związane z okresem, jeżeli jednostka ujmuje wartość czasową opcji zgodnie z pkt 6.5.15 MSSF 9; oraz

c) rozróżniają między kwotami powiązanymi z elementami terminowymi (forward) kontraktów forward oraz z walutowymi spreadami bazowymi instrumentów finansowych, które zabezpieczaj ą pozycje zabezpieczane związane z transakcją, oraz kwotami powiązanymi z elementami terminowymi (forward) kontraktów forward oraz z walutowymi spreadami bazowymi instrumentów finansowych, które zabezpieczają pozycje zabezpieczane związane z okresem, jeżeli jednostka ujmuje te kwoty zgodnie z pkt 6.5.16 MSSF 9;

24F Jednostka ujawnia informacje wymagane zgodnie z pkt 24E odrębnie w podziale na kategorie ryzyka. To rozbicie według ryzyka można przedstawić w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.

Możliwość wyznaczenia ekspozycji kredytowej jako wycenianej w wartości godziwej przez wynik finansowy 24G Jeżeli jednostka wyznaczyła instrument finansowy (lub jego część) jako wyceniany w wartości godziwej przez wynik finansowy, ponieważ stosuje kredytowy instrument pochodny do zarządzania ryzykiem kredytowym tego instrumentu finansowego, jednostka ujawnia:

a) w przypadku kredytowych instrumentów pochodnych wykorzystywanych do zarządzania ryzykiem kredytowym instrumentów finansowych wyznaczonych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy zgodnie z pkt 6.7.1 MSSF 9 - uzgodnienie każdej kwoty nominalnej oraz wartości godziwej na początek i na koniec okresu;

b) zysk lub stratę ujęte w zysku lub stracie z tytułu wyznaczenia instrumentu finansowego (lub jego części) jako wycenianego w wartości godziwej przez wynik finansowy zgodnie z pkt 6.7.1 MSSF 9; oraz

c) w przypadku zaprzestania wyceny instrumentu finansowego (lub jego części) w wartości godziwej przez wynik finansowy - wartość godziwą tego instrumentu finansowego, która stała się nową wartością bilansową zgodnie z pkt 6.7.4 lit. b) MSSF 9 oraz powiązaną kwotę nominalną lub kwotę główną (z wyjątkiem przedstawiania informacji porównawczych zgodnie z MSR 1 jednostka nie musi kontynuowa ć ujawniania tych informacji w kolejnych okresach).

Niepewność wynikająca z reformy wskaźnika referencyjnego stopy procentowej

24H W odniesieniu do powiązań zabezpieczających, do których jednostka stosuje odstępstwa określone w pkt 6.8.4-6.8.12 MSSF 9 lub pkt 102D-102N MSR 39, jednostka ujawnia:

a) znaczące wskaźniki referencyjne stopy procentowej, wobec których powiązania zabezpieczające jednostki posiadaj ą ekspozycję;

b) zakres ekspozycji na ryzyko, którą zarządza jednostka, na który to zakres reforma wskaźnika referencyjnego stopy procentowej wywiera bezpośredni wpływ;

c) sposób, w jaki jednostka zarządza procesem przejścia na alternatywne referencyjne stopy procentowe;

d) opis znaczących założeń lub osądów dokonanych przez jednostkę w związku ze stosowaniem tych punktów (na przykład założenia lub osądy dotyczące tego, kiedy niepewność wynikająca z reformy wskaźnika referencyjnego stopy procentowej już nie występuje w odniesieniu do harmonogramu i kwoty przepływów pieniężnych opartych na wskaźniku referencyjnym stopy procentowej); oraz

e) kwotę nominaln ą instrumentów zabezpieczających w ramach tych powiązań zabezpieczających.

Dodatkowe ujawnienia informacji związane z reformą wskaźnika referencyjnego stopy procentowej

24I Aby umożliwić użytkownikom sprawozdań finansowych zrozumienie wpływu reformy wskaźnika referencyjnego stopy procentowej na instrumenty finansowe jednostki oraz na jej strategię zarządzania ryzykiem, jednostka ujawnia informacje dotyczące:

a) charakteru i zakresu ryzyk, na które jednostka jest narażona, wynikających z instrumentów finansowych objętych reformą wskaźnika referencyjnego stopy procentowej, jak równie ż sposobu zarządzania tymi ryzykami przez jednostkę; oraz

b) postępów poczynionych przez jednostkę w procesie przejścia na alternatywne stopy referencyjne oraz sposobu zarządzania przez jednostkę tym procesem.

24J Aby osiągnąć cele wyznaczone w pkt 24I jednostka ujawnia:

a) sposób, w jaki jednostka zarządza procesem przejścia na alternatywne stopy referencyjne, poczynione przez nią na dzień sprawozdawczy postępy oraz wynikające z instrumentów finansowych ryzyka, na które jest narażona w związku z procesem przejścia;

b) zdezagregowane - według znaczących wskaźników referencyjnych stopy procentowej objętych reformą wskaźnika referencyjnego stopy procentowej - informacje ilościowe na temat instrumentów finansowych, w przypadku których nie nastąpiło jeszcze przejście na alternatywną stopę referencyjną, na koniec okresu sprawozdawczego, ukazujące odrębnie:

(i) aktywa finansowe niebędące instrumentami pochodnymi;

(ii) zobowiązania finansowe niebędące instrumentami pochodnymi; oraz

(iii) instrumenty pochodne; oraz

c) jeżeli ryzyka określone w pkt 24J lit. a) doprowadziły do zmian w strategii zarządzania ryzykiem jednostki (zob. pkt 22A) - opis tych zmian.

Wartość godziwa

25 Z wyjątkiem przypadków określonych w pkt 29, dla każdej klasy aktywów finansowych i zobowiązań finansowych (zob. pkt 6) jednostka ujawnia informacje o wartości godziwej danej klasy aktywów i zobowiązań w sposób umożliwiający porównanie tej wartości z wartością bilansow ą.

26 Ujawniając informacje o wartościach godziwych, jednostka dzieli aktywa finansowe i zobowiązania finansowe na klasy, jednak kompensuje je jedynie w zakresie, w jakim ich wartości bilansowe zostały skompensowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

27-27B [Skreślony]

28 W niektórych przypadkach jednostka nie ujmuje zysku lub straty z tytułu początkowego ujęcia składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego, ponieważ wartość godziwa ani nie znajduje potwierdzenia w cenie notowanej na aktywnym rynku za identyczny składnik aktywów lub identyczne zobowiązanie (tj. w danych wejściowych na poziomie 1), ani nie opiera się na technice wyceny wykorzystującej tylko dane z obserwowalnych rynków (zob. pkt B5.1.2A MSSF 9). W takich przypadkach jednostka ujawnia, w podziale na klasę składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego:

a) swoje zasady rachunkowości dotyczące ujmowania w zysku lub stracie różnicy między wartością godziwą w momencie początkowego ujęcia a ceną transakcyjn ą w celu odzwierciedlenia zmiany czynników (w tym czasu), które uczestnicy rynku uwzględniliby przy wycenie składnika aktywów lub zobowiązania (zob. pkt B5.1.2A lit. b) MSSF 9);

b) łączną różnicę wymagającą ujęcia w zysku lub stracie na początek i na koniec okresu oraz uzgodnienie zmian w saldzie tej różnicy;

c) dlaczego jednostka uznała, że cena transakcyjna nie stanowiła najlepszego dowodu wartości godziwej, wraz z opisem dowodu na poparcie wartości godziwej.

29 Ujawnianie informacji o wartości godziwej nie jest wymagane:

a) gdy wartość bilansowa jest zasadniczo zbliżona do wartości godziwej, np. w przypadku instrumentów finansowych. takich jak krótkoterminowe należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług; lub

b) [skreślony]

c) [skreślony]

d) w odniesieniu do zobowiązań z tytułu leasingu.

30 [Skreślony]

CHARAKTER I ZAKRES RYZYKA ZWIĄZANEGO Z INSTRUMENTAMI FINANSOWYMI

31 Jednostka ujawnia informacje, które umożliwiają użytkownikom jej sprawozdania finansowego ocenę charakteru i zakresu ryzyka związanego z instrumentami finansowymi, na które jednostka jest narażona na koniec okresu sprawozdawczego.

32 Informacje, których ujawnienie jest wymagane na mocy pkt 33-42, dotyczą głównie ryzyka związanego z instrumentami finansowymi oraz sposobu zarządzania ryzykiem. Ryzyko takie zasadniczo, ale nie jedynie, obejmuje ryzyko kredytowe, ryzyko płynności i ryzyko rynkowe.

32A Uzupełnienie informacji ilościowych informacjami jakościowymi umożliwia użytkownikom połączenie powiązanych ze sobą informacji, a tym samym stworzenie sobie ogólnego obrazu charakteru i zakresu ryzyka związanego z instrumentami finansowymi. Współzależności między informacjami jakościowymi i ilościowymi przyczyniaj ą się do ujawniania informacji w sposób, który umożliwia użytkownikom lepsze oszacowanie ryzyka, na jakie narażona jest jednostka.

Ujawnianie informacji jakościowych

33 Dla każdego rodzaju ryzyka związanego z instrumentami finansowymi jednostka ujawnia:

a) stopień narażenia na ryzyko oraz sposób jego powstania;

b) cele, politykę i procesy zarządzania ryzykiem, jak również stosowane metody wyceny ryzyka; oraz

c) wszelkie zmiany w zakresie a) lub b) w stosunku do poprzedniego okresu.

Ujawnianie informacji ilościowych

34 Dla każdego rodzaju ryzyka związanego z instrumentami finansowymi jednostka ujawnia:

a) skrócone dane ilościowe na temat stopnia narażenia na ryzyko na koniec okresu sprawozdawczego. Ujawnione dane oparte są na informacjach przekazanych wewnętrznie kluczowemu personelowi kierowniczemu jednostki (zdefiniowanemu w MSR 24 Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych), na przykład zarządowi lub dyrektorowi generalnemu jednostki;

b) informacje, których ujawnienie jest wymagane na mocy pkt 35A-42 w zakresie nieobj ętym lit. a);

c) koncentracj ę ryzyka, jeśli informacja o niej nie wynika z lit. a) i b).

35 Jeżeli dane ilościowe ujawnione na koniec okresu sprawozdawczego nie są reprezentatywne, jeżeli chodzi o stopień narażenia jednostki na ryzyko w danym okresie, jednostka zobowiązana jest do przedstawienia dalszych informacji, które są reprezentatywne.

Ryzyko kredytowe

Zakres i cele

35A Jednostka stosuje wymogi dotyczące ujawniania informacji zawarte w pkt 35F-35N w odniesieniu do instrumentów finansowych, do których stosowane są wymogi dotyczące utraty wartości zawarte w MSSF 9. Jednakże:

a) w przypadku należności z tytułu dostaw i usług, aktywów z tytułu umów oraz należności leasingowych pkt 35J lit. a) stosuje się do tych należności z tytułu dostaw i usług, aktywów z tytułu umów lub należności leasingowych, w przypadku których oczekiwane straty kredytowe w całym okresie życia ujmuje się zgodnie z pkt 5.5.15 MSSF 9, jeżeli te aktywa finansowe ulegają modyfikacji gdy stają się przeterminowane o ponad 30 dni; oraz

b) pkt 35K lit. b) nie ma zastosowania do należności leasingowych.

35B Ujawnienia informacji dotyczących ryzyka kredytowego dokonane zgodnie z pkt 35F-35N mają umożliwić użytkownikom sprawozdania finansowego zrozumienie wpływu ryzyka kredytowego na kwotę, rozkład w czasie oraz niepewność przyszłych przepływów pieniężnych. Aby osiągnąć ten cel, ujawnienia informacji dotyczących ryzyka kredytowego zapewniaj ą:

a) informacje o praktykach zarządzania ryzykiem kredytowym przez jednostkę oraz ich powiązaniach z ujmowaniem i wyceną oczekiwanych strat kredytowych, w tym informacje o metodach, założeniach i danych wykorzystywanych do wyceny oczekiwanych strat kredytowych;

b) informacje ilościowe i jakościowe, które umożliwiają użytkownikom sprawozdania finansowego ocenę kwot zawartych w sprawozdaniu finansowym, które wynikają z oczekiwanych strat kredytowych, w tym zmiany kwoty oczekiwanych strat kredytowych oraz powody takich zmian; oraz

c) informacje o ekspozycji jednostki na ryzyko kredytowe (tj. ryzyko kredytowe właściwe dla aktywów finansowych jednostki oraz jej zobowiązań do udzielenia kredytu), w tym o znacznych koncentracjach ryzyka kredytowego.

35C Jednostka nie musi powielać informacji, które zostały już przedstawione gdzie indziej, pod warunkiem że informacje te są włączone poprzez odniesienie ze sprawozdania finansowego do innych sprawozdań, np. sprawozdania z działalności lub sprawozdania na temat ryzyka, do których użytkownicy sprawozdania finansowego mają dostęp na tych samych warunkach i w tym samym czasie jak w przypadku sprawozdania finansowego. Bez informacji włączonych poprzez odniesienie sprawozdanie finansowe jest niekompletne.

35D Aby osiągnąć cele określone w pkt 35B jednostka rozważa (o ile poniżej nie określono inaczej) stopień szczegółowości ujawnianych informacji, jaki nacisk kładzie na różne aspekty wymogów dotyczących ujawniania informacji, odpowiedni poziom zagregowania lub rozbicia oraz to, czy użytkownicy sprawozdania finansowego potrzebuj ą dodatkowych wyjaśnień w celu oceny ujawnionych informacji ilościowych.

35E Jeżeli informacje ujawnione zgodnie z pkt 35F-35N nie wystarczają do osiągnięcia celów określonych w pkt 35B, jednostka ujawnia dodatkowe informacje niezbędne do osiągnięcia tych celów.

Praktyki zarządzania ryzykiem kredytowym

35F Jednostka wyjaśnia swoje praktyki zarządzania ryzykiem kredytowym oraz ich powiązania z ujmowaniem i wyceną oczekiwanych strat kredytowych. Aby osiągnąć ten cel jednostka ujawnia informacje, które umożliwiają użytkownikom sprawozdania finansowego zrozumienie i ocenę:

a) sposobu, w jaki jednostka ustaliła, czy ryzyko kredytowe związane z instrumentami finansowymi znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia, w tym czy i w jaki sposób:

(i) uznaje się, że instrumenty finansowe mają niskie ryzyko kredytowe zgodnie z pkt 5.5.10 MSSF 9, w tym klasy instrumentów finansowych, do których ma to zastosowanie; oraz

(ii) odrzucono założenie zawarte w pkt 5.5.11 MSSF 9, że ryzyko kredytowe znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia, w przypadku gdy aktywa finansowe są przeterminowane o ponad 30 dni;

b) przyjętych przez jednostkę definicji niewykonania zobowiązania, w tym powodów wyboru właśnie tych definicji;

c) sposobu, w jaki instrumenty zostały pogrupowane, jeżeli oczekiwane straty kredytowe zostały wycenione na zasadzie zbiorowej;

d) sposobu, w jaki jednostka ustaliła, że aktywa finansowe są aktywami finansowymi dotkniętymi utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe;

e) zasad dokonywania spisań przez jednostkę, obejmujących wskaźniki braku uzasadnionych perspektyw odzyskania należności oraz informacje o zasadach dotyczących aktywów finansowych, które zostały spisane, ale w dalszym ciągu są przedmiotem działań służących odzyskaniu należności; oraz

f) sposobu, w jaki zastosowano określone w pkt 5.5.12 MSSF 9 wymogi dotyczące modyfikacji wynikających z umowy przepływów pieniężnych z tytułu aktywów finansowych, w tym informacje o sposobie, w jaki jednostka:

(i) ustala, czy ryzyko kredytowe związane ze składnikiem aktywów finansowych, który uległ zmianie, podczas gdy odpis na oczekiwane straty kredytowe został wyceniony w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia, zmniejszyło się w takim stopniu, że odpis na oczekiwane straty kredytowe jest wyceniany w kwocie równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym zgodnie z pkt 5.5.5 MSSF 9; oraz

(ii) monitoruje zakres, w jakim odpis na oczekiwane straty kredytowe związane z aktywami finansowymi spełniający kryteria określone w ppkt (i) jest następnie ponownie wyceniany w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia zgodnie z pkt 5.5.3 MSSF 9.

35G Jednostka wyjaśnia dane wejściowe, założenia oraz techniki szacowania wykorzystywane w celu stosowania wymogów określonych w sekcji 5.5 MSSF 9. W tym celu jednostka ujawnia:

a) podstawy danych wejściowych i założeń oraz technik szacowania wykorzystywanych do:

(i) wyceny 12-miesięcznych oczekiwanych strat kredytowych oraz oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia;

(ii) ustalenia, czy ryzyko kredytowe związane z instrumentami finansowymi znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia; oraz

(iii) ustalenia, czy składnik aktywów finansowych jest składnikiem aktywów finansowych dotkniętym utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe;

b) sposób uwzględnienia informacji dotyczących przyszłości przy określeniu oczekiwanych strat kredytowych, w tym wykorzystania informacji makroekonomicznych; oraz

c) zmiany technik szacowania lub znaczących założeń dokonane w trakcie okresu sprawozdawczego oraz powody dokonania tych zmian.

Informacje ilościowe i jakościowe dotyczące kwot wynikających z oczekiwanych strat kredytowych

35H Aby wyjaśnić zmiany w odpisie na oczekiwane straty kredytowe oraz powody dokonania tych zmian jednostka przedstawia, w podziale na klasy instrumentów finansowych, uzgodnienie między saldem początkowym a saldem końcowym odpisu na oczekiwane straty kredytowe, w formie tabeli, wykazując odrębnie zmiany w trakcie okresu dla:

a) odpisu na oczekiwane straty kredytowe wycenianego w kwocie równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym;

b) odpisu na oczekiwane straty kredytowe wycenianego w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia dla:

(i) instrumentów finansowych, w przypadku których ryzyko kredytowe znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia, ale które nie stanowią aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe;

(ii) aktywów finansowych, które na dzień sprawozdawczy są dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (ale które nie zostały zakupione lub nie zostały utworzone jako aktywa finansowe dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe); oraz

(iii) należności z tytułu dostaw i usług, aktywów z tytułu umów oraz należności leasingowych, w przypadku których odpisy na oczekiwane straty kredytowe są wyceniane zgodnie z pkt 5.5.15 MSSF 9;

c) aktywów finansowych, które zostały zakupione lub utworzone jako aktywa finansowe dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe. Oprócz uzgodnienia jednostka ujawnia łączną kwotę niezdy- skontowanych oczekiwanych strat kredytowych w momencie początkowego ujęcia z tytułu aktywów finansowych początkowo ujętych w trakcie okresu sprawozdawczego.

35I Aby umożliwić użytkownikom sprawozdania finansowego zrozumienie zmian w odpisie na oczekiwane straty kredytowe ujawnionych zgodnie z pkt 35H, jednostka przedstawia wyjaśnienie sposobu, w jaki znaczne zmiany wartości bilansowej brutto instrumentów finansowych w trakcie okresu przyczyniły się do zmian w odpisie na oczekiwane straty kredytowe. Informacje te przedstawia się odrębnie dla instrumentów finansowych, które stanowią odpis na oczekiwane straty kredytowe zgodnie z wykazem w pkt 35H lit. a)-c), i obejmują one odpowiednie informacje jakościowe i ilościowe. Przykłady zmian wartości bilansowej brutto instrumentów finansowych, które przyczyniły się do zmian w odpisie na oczekiwane straty kredytowe, mogą obejmować:

a) zmiany wynikające z instrumentów finansowych powstałych lub nabytych w trakcie okresu sprawozdawczego;

b) modyfikacj ę wynikających z umowy przepływów pieniężnych z tytułu aktywów finansowych, która nie prowadzi do zaprzestania ujmowania tych aktywów finansowych zgodnie z MSSF 9;

c) zmiany wynikające z instrumentów finansowych, których ujmowania zaprzestano w trakcie okresu sprawozdawczego (w tym tych, które zostały odpisane); oraz

d) zmiany wynikającego z tego, czy odpis na oczekiwane straty kredytowe jest wyceniany w kwocie równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym czy też oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia.

35J Aby umożliwić użytkownikom sprawozdania finansowego zrozumienie charakteru i wpływu modyfikacji wynikających z umowy przepływów pieniężnych z tytułu aktywów finansowych, które nie prowadzą do zaprzestania ujmowania, oraz wpływu takich modyfikacji na wycenę oczekiwanych strat kredytowych, jednostka ujawnia:

a) zamortyzowany koszt przed modyfikacj ą oraz zysk lub stratę netto z tytułu modyfikacji ujęte dla aktywów finansowych, w przypadku których przepływy pieniężne wynikające z umowy uległy modyfikacji w trakcie okresu sprawozdawczego, podczas gdy odpowiadający im odpis na oczekiwane straty kredytowe był wyceniany w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia; oraz

b) wartość bilansową brutto na koniec okresu sprawozdawczego aktywów finansowych, które od momentu początkowego ujęcia uległy modyfikacji w momencie, w którym odpis na oczekiwane straty kredytowe był wyceniany w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia, i w przypadku których odpis na oczekiwane straty kredytowe uległ w trakcie okresu sprawozdawczego zmianie na kwotę równą 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym;

35K Aby umożliwić użytkownikom sprawozdania finansowego zrozumienie wpływu zabezpieczenia oraz innych środków wsparcia jakości kredytowej na kwoty wynikające z oczekiwanych strat kredytowych, jednostka ujawnia w podziale na klasy instrumentów finansowych:

b) opis posiadanego zabezpieczenia oraz innych środków wsparcia jakości kredytowej, obejmujący:

(i) opis charakteru i jakości posiadanego zabezpieczenia;

(ii) wyjaśnienie wszelkich znaczących zmian jakości tego zabezpieczenia lub środków wsparcia jakości kredytowej wynikających z pogorszenia lub zmian przyjętych przez jednostkę zasad dotyczących zabezpieczeń w trakcie okresu sprawozdawczego; oraz

(iii) informacje o instrumentach finansowych, w przypadku których ze względu na zabezpieczenie jednostka nie ujęła odpisu na oczekiwane straty kredytowe;

c) informacje ilościowe o posiadanym zabezpieczeniu oraz innych środkach wsparcia jakości kredytowej (np. kwantyfikacja stopnia, w jakim zabezpieczenie oraz inne środki wsparcia jakości kredytowej ograniczają ryzyko kredytowe) w odniesieniu do aktywów finansowych, które na dzień sprawozdawczy są dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe.

35L Jednostka ujawnia wynikającą z umowy kwotę pozostałą do spłaty z tytułu aktywów finansowych, które zostały spisane w trakcie okresu sprawozdawczego i w dalszym ciągu są przedmiotem działań służących odzyskaniu należności.

Ekspozycja na ryzyko kredytowe

35M Aby umożliwić użytkownikom sprawozdania finansowego ocenę ekspozycji jednostki na ryzyko kredytowe oraz zrozumienie znaczących koncentracji jej ryzyka kredytowego, jednostka ujawnia, w podziale na stopnie ratingu ryzyka kredytowego, wartość bilansową brutto składników finansowych oraz ekspozycj ę na ryzyko kredytowe z tytułu zobowiązań do udzielenia pożyczki i umów gwarancji finansowej. Informacje te przedstawia się odrębnie dla instrumentów finansowych:

a) w przypadku których odpis na oczekiwane straty kredytowe jest wyceniany w kwocie równej 12- miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym;

b) w przypadku których odpis na oczekiwane straty kredytowe jest wyceniany w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia i które są:

c) które są zakupionymi lub utworzonymi składnikami aktywów finansowych dotkniętymi utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe.

35N W przypadku należności z tytułu dostaw i usług, aktywów z tytułu umów oraz należności leasingowych, w odniesieniu do których jednostka stosuje pkt 5.5.15 MSSF 9, informacje przedstawione zgodnie z pkt 35M mogą opierać się na macierzy rezerw (zob. pkt 5.5.35 MSSF 9).

36 W odniesieniu do wszystkich instrumentów finansowych, które są objęte zakresem niniejszego MSSF, ale do których nie mają zastosowania wymogi dotyczące utraty wartości określone w MSSF 9, jednostka ujawnia w podziale na klasy instrumentów finansowych:

a) kwotę, która najlepiej odzwierciedla jej maksymalną ekspozycję na ryzyko kredytowe na koniec okresu sprawozdawczego, nie uwzględniając żadnego posiadanego zabezpieczenia ani innych środków wsparcia jakości kredytowej (np. porozumień dotyczących rozliczania w kwocie netto niekwalifikuj ących się do kompensaty zgodnie z MSR 32); informacja ta nie jest wymagana w przypadku instrumentów finansowych, których wartość bilansowa najlepiej odzwierciedla maksymalną ekspozycję na ryzyko kredytowe;

b) opis posiadanego zabezpieczenia oraz innych środków wsparcia jakości kredytowej, a także ich skutku finansowego (np. kwantyfikacja stopnia, w jakim zabezpieczenie oraz inne środki wsparcia jakości kredytowej ograniczaj ą ryzyko kredytowe) w odniesieniu do kwoty, która najlepiej odzwierciedla maksymalną ekspozycj ę na ryzyko kredytowe (ujawnionej zgodnie z lit. a) lub wyrażonej wartością bilansową instrumentu finansowego);

c) [skreślony]

d) [skreślony]

37 [Skreślony]

Uzyskane zabezpieczenia i inne formy wsparcia jakości kredytowej

38 Jeżeli w danym okresie jednostka uzyskuje aktywa finansowe lub niefinansowe, przejmując w posiadanie ustanowione na jej rzecz zabezpieczenie lub wykorzystując inne środki wsparcia jakości kredytowej (np. gwarancje), a przedmiotowe aktywa spełniają kryteria ujmowania określone w innych MSSF, jednostka ujawnia na dzień sprawozdawczy w odniesieniu do tych aktywów:

a) charakter i wartość bilansową składników aktywów; oraz

b) jeżeli składniki aktywów nie są łatwo wymienialne na środki pieniężne - stosowaną przez nią politykę zbycia tych aktywów lub ich wykorzystania w ramach prowadzonej przez nią działalności.

Ryzyko płynności

39 Jednostka ujawnia:

a) analizę wymagalności zobowiązań finansowych niebędących instrumentami pochodnymi (w tym udzielonych gwarancji finansowych) prezentującą pozostałe umowne terminy wymagalno ści.

b) analizę wymagalności pochodnych zobowiązań finansowych. Analiza wymagalności obejmuje pozostałe umowne terminy wymagalności dla tych pochodnych zobowiązań finansowych, w przypadku których umowne terminy wymagalności są kluczowe dla zrozumienia momentu wystąpienia przepływów pieniężnych (zob. pkt B11B).

c) opis sposobu zarządzania ryzykiem płynności właściwym dla lit. a) i b).

Ryzyko rynkowe

Analiza wrażliwości

40 Jednostka ujawnia określone poniżej informacje, chyba że spełnia warunki określone w pkt 41:

a) analizę wrażliwości dla każdego rodzaju ryzyka rynkowego, na które jednostka jest narażona na koniec okresu sprawozdawczego, pokazującą, jaki wpływ na zysk lub stratę i kapitał własny miałyby zmiany w zakresie odpowiednich czynników ryzyka, które były potencjalnie możliwe na ten dzień;

b) metody i założenia stosowane przy sporządzaniu analizy wrażliwości oraz

c) zmiany stosowanych metod i założeń w stosunku do poprzedniego okresu oraz przyczyny takich zmian.

41 Jeżeli jednostka sporządza analizę wrażliwości, np. określa wartość narażoną na ryzyko, która uwzględnia zależności między czynnikami ryzyka (np. stopami procentowymi i kursami wymiany walut) i którą wykorzystuje w celu zarządzania ryzykiem finansowym, to może ona skorzystać z tej analizy wrażliwości zamiast z analizy określonej w pkt 40. Jednostka ujawnia również:

a) objaśnienie metody stosowanej przy sporządzaniu analizy wrażliwości oraz głównych parametrów i założeń związanych z udostępnionymi danymi; oraz

b) objaśnienia celu stosowanej metody oraz ograniczeń, w związku z którymi informacje mogą nie odzwierciedlać w pełni wartości godziwej zaangażowanych aktywów i zobowiązań.

Ujawnianie innych informacji dotyczących ryzyka rynkowego

42 W przypadku gdy analizy wrażliwości ujawnione zgodnie z pkt 40 lub 41 nie są reprezentatywne dla ryzyka związanego z danym instrumentem finansowym (np. ponieważ stopień narażenia na ryzyko na koniec roku nie odzwierciedla stopnia narażenia na ryzyko w ciągu roku), jednostka ujawnia ten fakt oraz przyczyny, dla których w jej opinii przedmiotowe analizy wrażliwości nie są reprezentatywne.

PRZENIESIENIA AKTYWÓW FINANSOWYCH

42A Wymogi dotyczące ujawniania informacji zawarte w pkt 42B-42H odnoszące się do przeniesień aktywów finansowych uzupełniają pozostałe wymogi dotyczące ujawniania informacji zawarte w niniejszym MSSF. Jednostka ujawnia informacje wymagane w pkt 42B-42H w pojedynczej informacji dodatkowej w sprawozdaniu finansowym. Jednostka ujawnia wymagane informacje w odniesieniu do wszystkich przeniesionych aktywów finansowych, których ujmowania nie zaprzestano, oraz w odniesieniu do wszelkich utrzymanych zaangażowań w przeniesionych aktywach istniejących na dzień sprawozdawczy, niezależnie od tego kiedy dana transakcja przeniesienia miała miejsce. Do celów zastosowania wymogów dotyczących ujawniania informacji zawartych w tych punktach, jednostka przenosi całość lub część składnika aktywów finansowych (przeniesiony składnik aktywów finansowych) wtedy i tylko wtedy, gdy jednostka:

a) przenosi umowne prawa do otrzymywania przepływów pieniężnych z danego składnika aktywów finansowych; lub

b) zachowuje umowne prawa do otrzymywania przepływów pieniężnych z danego składnika aktywów finansowych, ale w drodze porozumienia przyjmuje na siebie umowny obowiązek przekazania przepływów pieniężnych jednemu lub większej liczbie odbiorców.

42B Jednostka ujawnia informacje umożliwiające użytkownikom jej sprawozdań finansowych:

a) zrozumienie relacji między przeniesionymi aktywami finansowymi, których ujmowania nie zaprzestano w całości, a powiązanymi z nimi zobowiązaniami; oraz

b) ocenę istoty utrzymania zaangażowania jednostki w aktywach finansowych, których ujmowania zaprzestano, i związanego z nim ryzyka.

42C Do celów zastosowania wymogów dotyczących ujawniania informacji zawartych w pkt 42E-42H, jednostka utrzymuje zaangażowanie w przeniesionym składniku aktywów finansowych, jeżeli w ramach tego przeniesienia jednostka zachowuje jakiekolwiek umowne prawa lub obowi ązki związane z przeniesionym składnikiem aktywów finansowych lub uzyskuje jakiekolwiek nowe umowne prawa lub obowi ązki związane z przeniesionym składnikiem aktywów finansowych. Do celów zastosowania wymogów dotyczących ujawniania informacji zawartych w pkt 42E-42H, następujące pozycje nie stanowią utrzymania zaangażowania:

a) zwykłe oświadczenia i gwarancje związane z przeniesieniami mającymi charakter oszustwa oraz koncepcjami zasadności, dobrej wiary i uczciwych transakcji, które mogłyby unieważnić przeniesienie w rezultacie postępowania na drodze sądowej;

b) umowy terminowe typu forward, opcje i inne rodzaje kontraktów, które zakładają odkupienie przeniesionego składnika aktywów finansowych, w przypadku których cena umowna (lub cena wykonania) jest wartością godziwą przeniesionego składnika aktywów finansowych; lub

c) porozumienie, w ramach którego jednostka zachowuje umowne prawa do otrzymywania przepływów pieniężnych z danego składnika aktywów finansowych, ale przyjmuje na siebie umowny obowiązek przekazania przepływów pieniężnych jednemu lub większej liczbie jednostek, przy czym spełnione są warunki określone w pkt 3.2.5 lit. a)-c) MSSF 9.

Przeniesione aktywa finansowe, których ujmowania nie zaprzestano w całości

42D Jednostka mogła przenieść aktywa finansowe w taki sposób, że część lub całość przeniesionych aktywów finansowych nie kwalifikuje się do zaprzestania ujmowania. Aby spełnić cele określone w pkt 42B lit. a), jednostka ujawnia następujące informacje na każdy dzień sprawozdawczy w odniesieniu do każdej klasy przeniesionych aktywów finansowych, w przypadku których zaprzestanie ujmowania nie nastąpiło w całości:

a) charakter przeniesionych aktywów;

b) charakter ryzyka właścicielskiego, na jakie jest narażona jednostka, i charakter korzyści właścicielskich, jakie uzyskuje;

c) opis charakteru relacji między przeniesionymi aktywami a powiązanymi z nimi zobowiązaniami, w tym ograniczeń wynikających z przeniesienia, dotyczących wykorzystania przez jednostkę sprawozdawcz ą przeniesionych aktywów;

d) jeżeli kontrahent (kontrahenci) w stosunku do powiązanych zobowiązań odwołuje (odwołują) się tylko do przeniesionych aktywów, wykaz określający wartość godziwą przeniesionych aktywów, wartość godziwą powiązanych z nimi zobowiązań oraz pozycję netto (różnicę między wartością godziwą przeniesionych aktywów a powiązanych z nimi zobowiązań);

e) jeżeli jednostka w dalszym ciągu ujmuje w bilansie wszystkie przeniesione aktywa, wartości bilansowe przeniesionych aktywów finansowych i powiązanych z nimi zobowiązań;

f) jeżeli jednostka w dalszym ciągu ujmuje aktywa w stopniu, w jakim utrzymuje zaangażowanie (zob. pkt 3.2.6 lit. c) ppkt (ii) oraz pkt 3.2.16 MSSF 9), wartość bilansową ogółem pierwotnych aktywów przed przeniesieniem, wartość bilansową aktywów, które jednostka w dalszym ciągu ujmuje, i wartość bilansową powiązanych z nimi zobowiązań.

Przeniesione aktywa finansowe, których ujmowania zaprzestano w całości

42E Aby spełnić cele określone w pkt 42B lit. b), w przypadku gdy jednostka w całości zaprzestaje ujmowania przeniesionych aktywów finansowych (zob. pkt 3.2.6 lit. a) i lit. c) ppkt (i) MSSF 9), ale utrzymuje zaangażowanie w tych aktywach, jednostka ujawnia co najmniej następujące informacje na każdy dzień sprawozdawczy w odniesieniu do każdego rodzaju utrzymanego zaanga żowania:

a) wartość bilansową aktywów i zobowiązań, które są ujęte w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jednostki i stanowią utrzymane zaangażowanie jednostki w aktywach finansowych, których ujmowania zaprzestano, oraz pozycje, w których ujmowane są wartości bilansowe tych aktywów i zobowiązań;

b) wartość godziwą aktywów i zobowiązań, które stanowią utrzymane zaangażowanie jednostki w aktywach finansowych, których ujmowania zaprzestano;

c) kwotę, która najlepiej oddaje maksymalną ekspozycj ę jednostki na stratę z tytułu utrzymanego zaangażowania w aktywach finansowych, których ujmowania zaprzestano, oraz informację o sposobie ustalenia maksymalnej ekspozycji na stratę;

d) niezdyskontowane wypływy środków pieniężnych, które byłyby lub mogłyby być wymagane do odkupienia aktywów finansowych, których ujmowania zaprzestano, (na przykład cena wyjściowa w umowie opcji), lub inne kwoty należne stronie otrzymującej z tytułu przeniesionych aktywów. Jeżeli wypływy środków pieniężnych są zmienne, ujawniona kwota powinna opierać się na warunkach, jakie istnieją na każdy dzień sprawozdawczy;

e) analizę terminów wymagalności dotyczącą niezdyskontowanych wypływów środków pieniężnych, które byłyby lub mogłyby być wymagane do odkupienia aktywów finansowych, których ujmowania zaprzestano, lub innych kwot należnych stronie otrzymującej z tytułu przeniesionych aktywów, pokazuj ącą pozostałe umowne terminy wymagalności w odniesieniu do utrzymanego zaangażowania jednostki;

f) informacje jakościowe wyjaśniające i potwierdzające ujawniane informacje ilościowe wymagane w lit. a)-e).

42F Jednostka może agregować informacje wymagane na mocy pkt 42E w odniesieniu do danego składnika aktywów, jeżeli jednostka ma więcej niż jeden rodzaj utrzymanego zaangażowania w ten składnik aktywów finansowych, którego ujmowania zaprzestano, i może ujmować je w swojej sprawozdawczości w ramach jednego rodzaju utrzymanego zaangażowania.

42G Ponadto jednostka ujawnia następujące informacje w odniesieniu do każdego rodzaju utrzymanego zaangażowania:

a) zysk lub stratę ujęte na dzień przeniesienia aktywów;

b) ujęte przychody i koszty, zarówno w okresie sprawozdawczym, jak i w ujęciu narastaj ącym, związane z utrzymanym zaangażowaniem jednostki w aktywach finansowych, których ujmowania zaprzestano, (na przykład zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych);

c) jeżeli całkowita kwota przychodów z przeniesień (które kwalifikuj ą się do zaprzestania ujmowania) w okresie sprawozdawczym nie jest równomiernie rozłożona w całym okresie sprawozdawczym (na przykład jeżeli znaczna część przeniesień przypada na ostatnie dni okresu sprawozdawczego):

(i) kiedy w trakcie okresu sprawozdawczego miała miejsce największa część przeniesień (na przykład w ciągu ostatnich pięciu dni przed końcem okresu sprawozdawczego);

(ii) ujętą kwotę (na przykład powiązane zyski lub straty) z tytułu przeniesień w danej części okresu sprawozdawczego; oraz

(iii) całkowitą kwotę przychodów z przeniesień w danej części okresu sprawozdawczego.

Jednostka przekazuje powyższe informacje w odniesieniu do każdego okresu, dla którego sporządzane jest sprawozdanie z całkowitych dochodów.

Informacje dodatkowe

42H Jednostka ujawnia wszelkie dodatkowe informacje, które uznaje za konieczne w celu wypełnienia celów w zakresie ujawniania informacji określonych w pkt 42B.

PIERWSZE ZASTOSOWANIE MSSF 9

42I W okresie sprawozdawczym, który obejmuje dzień pierwszego zastosowania MSSF 9, jednostka ujawnia następujące informacje dla każdej klasy aktywów finansowych i zobowiązań finansowych na dzień pierwszego zastosowania:

a) pierwotną kategorię wyceny oraz wartość bilansową określoną zgodnie z MSR 39 lub zgodnie z poprzednią wersją MSSF 9 (jeżeli wybrane przez jednostkę podejście do stosowania MSSF 9 obejmuje więcej niż jeden dzień pierwszego zastosowania w odniesieniu do różnych wymogów);

b) nową kategorię wyceny oraz wartość bilansową określoną zgodnie z MSSF 9;

c) kwotę wszelkich aktywów finansowych i zobowiązań finansowych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, które zostały uprzednio wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, ale nie są już w ten sposób wyznaczane, rozróżniając między tymi aktywami finansowymi i zobowiązaniami finansowymi, w przypadku których MSSF 9 wymaga od jednostki przeklasyfikowania, oraz tymi, w przypadku których jednostka podejmuje decyzję o przeklasyfikowaniu na dzień pierwszego zastosowania.

Zgodnie z pkt 7.2.2 MSSF 9, zależnie od wybranego przez jednostkę podejścia do stosowania MSSF 9, okres przejściowy może obejmować jeden lub więcej niż jeden dzień pierwszego zastosowania. W związku z tym przepisy niniejszego punktu mogą prowadzić do ujawnienia informacji na więcej niż jeden dzień pierwszego zastosowania. Jednostka przedstawia ujawniane informacje ilościowe w formie tabeli, o ile inny format nie jest bardziej odpowiedni.

42J W okresie sprawozdawczym, który obejmuje dzień pierwszego zastosowania MSSF 9, jednostka ujawnia informacje jakościowe umożliwiające użytkownikom zrozumienie:

a) sposobu, w jaki zastosowała wymogi dotyczące klasyfikacji określone w MSSF 9 w odniesieniu do tych aktywów finansowych, których klasyfikacja uległa zmianie w wyniku zastosowania MSSF 9;

b) powody każdego wyznaczenia lub cofnięcia wyznaczenia aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy na dzień pierwszego zastosowania.

42K W okresie sprawozdawczym, w którym jednostka po raz pierwszy stosuje wymogi dotyczące klasyfikacji i wyceny aktywów finansowych zawarte w MSSF 9 (tj. kiedy jednostka dokonuje przejścia z MSR 39 na MSSF 9 w odniesieniu do aktywów finansowych), przedstawia ona informacje określone w pkt 42L-42O niniejszego MSSF zgodnie z wymogami pkt 7.2.15 MSSF 9.

42L Jeżeli wymaga tego pkt 42K, jednostka ujawnia zmiany klasyfikacji aktywów finansowych i zobowiązań finansowych na dzień pierwszego zastosowania MSSF 9, wykazuj ąc odrębnie:

a) zmiany wartości bilansowych na podstawie ich kategorii wyceny zgodnie z MSR 39 (tj. niewynikające ze zmiany atrybutu wyceny w związku z przejściem na MSSF 9); oraz

b) zmiany wartości bilansowych wynikające ze zmiany atrybutu wyceny w związku z przejściem na MSSF 9;

Ujawnień informacji, o których mowa w niniejszym punkcie, nie trzeba dokonywać po rocznym okresie sprawozdawczym, w którym jednostka po raz pierwszy stosuje wymogi dotyczące klasyfikacji i wyceny aktywów finansowych zawarte w MSSF 9.

42M Jeżeli wymaga tego pkt 42K, jednostka ujawnia następujące informacje dotyczące aktywów finansowych i zobowiązań finansowych, które w wyniku przejścia na MSSF 9 zostały przeklasyfikowane w taki sposób, że są wyceniane w zamortyzowanym koszcie oraz, w przypadku aktywów finansowych, które zostały przeklasyfikowane z kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy w taki sposób, że są wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody:

a) wartość godziwą aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych na koniec okresu sprawozdawczego; oraz

b) wartość godziwą zysku lub straty, które zostałyby ujęte w zysku lub stracie lub w innych całkowitych dochodach w trakcie okresu sprawozdawczego, jeżeli aktywa finansowe lub zobowiązania finansowe nie zostałyby przekwalifikowane.

42N Jeżeli wymaga tego pkt 42K, jednostka ujawnia następujące informacje dotyczące aktywów finansowych i zobowiązań finansowych, które w wyniku przejścia na MSSF 9 zostały przeklasyfikowane z kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy:

a) efektywną stopę procentową ustaloną na dzień pierwszego zastosowania; oraz

b) ujęte przychody lub koszty z tytułu odsetek.

Jeżeli jednostka traktuje wartość godziwą składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego jako nową wartość bilansową brutto na dzień pierwszego zastosowania (zob. pkt 7.2.11 MSSF 9), ujawnień informacji, o których mowa w niniejszym punkcie, dokonuje się dla każdego okresu sprawozdawczego aż do zaprzestania ujmowania. Z kolei ujawnień informacji, o których mowa w niniejszym punkcie, nie trzeba dokonywać po rocznym okresie sprawozdawczym, w którym jednostka po raz pierwszy stosuje wymogi dotyczące klasyfikacji i wyceny aktywów finansowych zawarte w MSSF 9.

42O Jeżeli jednostka przedstawia ujawnienia informacji określone w pkt 42K-42N, ujawnienia te, jak również ujawnienia określone w pkt 25 niniejszego MSSF, muszą umożliwiać uzgodnienie między:

a) kategoriami wyceny przedstawionymi zgodnie z MSR 39 i MSSF 9; oraz

b) klasą instrumentu finansowego

na dzień pierwszego zastosowania.

42P Na dzień pierwszego zastosowania sekcji 5.5 MSSF 9 jednostka jest zobowiązana do ujawnienia informacji, które pozwalałyby na uzgodnienie rezerw zamknięcia z tytułu utraty wartości zgodnie z MSR 39 i rezerw zgodnie z MSR 37 z odpisami otwarcia na oczekiwane straty kredytowe określonymi zgodnie z MSSF 9. W przypadku aktywów finansowych ujawnienie to zapewnia się przez kategorie wyceny powiązanych aktywów finansowych zgodnie z MSR 39 i MSSF 9 i pokazuje ono odrębnie wpływ zmian kategorii wyceny na odpis na oczekiwane straty kredytowe na ten dzień.

42Q W okresie sprawozdawczym, który obejmuje dzień pierwszego zastosowania MSSF 9, jednostka nie jest zobowiązana do ujawnienia kwot pozycji, które zostałyby przedstawione zgodnie z wymogami dotyczącymi klasyfikacji i wyceny (które obejmują wymogi dotyczące wyceny aktywów finansowych w zamortyzowanym koszcie oraz utraty wartości zawarte w sekcjach 5.4 i 5.5 MSSF 9) zawartymi w:

a) MSSF 9 dla poprzednich okresów; oraz

b) MSR 39 dla bieżącego okresu.

42R Zgodnie z pkt 7.2.4 MSSF 9, jeżeli na dzień pierwszego zastosowania MSSF 9 jest niewykonalne w praktyce (zgodnie z definicją w MSR 8), aby jednostka oceniła zmienioną wartość pieniądza w czasie zgodnie z pkt B4.1.9B-B4.1.9D MSSF 9 na podstawie faktów i okoliczności występujących w momencie początkowego ujęcia składnika aktywów finansowych, jednostka ocenia wynikające z umowy przepływy pieniężne charakterystyczne dla tego składnika aktywów finansowych na podstawie faktów i okoliczności występujących w momencie początkowego ujęcia składnika aktywów finansowych bez uwzględniania wymogów związanych ze zmianą wartości pieniądza w czasie zawartych w pkt B4.1.9B-B4.1.9D MSSF 9. Jednostka ujawnia wartość bilansową na dzień sprawozdawczy aktywów finansowych, których wynikające z umowy przepływy pieniężne charakterystyczne dla tych aktywów finansowych zostały ocenione na podstawie faktów i okoliczności występujących w momencie początkowego ujęcia składnika aktywów finansowych bez uwzględniania wymogów związanych ze zmianą wartości pieniądza w czasie zawartych w pkt B4.1.9B-B4.1.9D MSSF 9, do chwili zaprzestania ujmowania tych składników finansowych.

42S Zgodnie z pkt 7.2.5 MSSF 9, jeżeli na dzień pierwszego zastosowania jest niewykonalne w praktyce (zgodnie z definicją w MSR 8), aby jednostka oceniła, czy wartość godziwa opcji wcześniejszej spłaty nie ma znaczenia zgodnie z pkt B4.1.12 lit. d) MSSF 9 na podstawie faktów i okoliczności występujących w momencie początkowego ujęcia składnika aktywów finansowych, jednostka ocenia wynikające z umowy przepływy pieniężne charakterystyczne dla tego składnika aktywów finansowych na podstawie faktów i okoliczności występujących w momencie początkowego ujęcia składnika aktywów finansowych bez uwzględniania wyjątku dotyczącego opcji wcześniejszej spłaty określonego w pkt B4.1.12 MSSF 9. Jednostka ujawnia wartość bilansową na dzień sprawozdawczy aktywów finansowych, których wynikające z umowy przepływy pieniężne charakterystyczne dla tych aktywów finansowych zostały ocenione na podstawie faktów i okoliczności występujących w momencie początkowego ujęcia składnika aktywów finansowych bez uwzględniania wyjątku dotyczącego opcji wcześniejszej spłaty określonego w pkt B4.1.12 MSSF 9, do chwili zaprzestania ujmowania tych składników finansowych.

DATA WEJŚCIA W ŻYCIE I PRZEPISY PRZEJŚCIOWE

43 Jednostka stosuje niniejszy MSSF w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2007 r. i później. Zaleca się jego wcześniejsze zastosowanie. Jeżeli jednostka stosuje niniejszy MSSF w odniesieniu do wcześniejszego okresu, fakt ten ujawnia.

44 Jeżeli jednostka stosuje niniejszy MSSF w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się przed dniem 1 stycznia 2006 r., to nie prezentuje informacji porównawczych w stosunku do informacji, które należy ujawnić na podstawie pkt 31-42, które dotyczą charakteru i zakresu ryzyka związanego z instrumentami finansowymi.

44A Na podstawie MSR 1 (zaktualizowanego w 2007 r.) zmieniono terminologię stosowaną we wszystkich MSSF. Ponadto na jego podstawie zmieniono pkt 20, 21, 23 lit. c) i d), 27 lit. c) oraz B5 w dodatku B. Jednostka stosuje te zmiany w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2009 r. i później. Jeżeli jednostka stosuje MSR 1 (zaktualizowany w 2007 r.) w odniesieniu do wcześniejszego okresu, zmiany te również stosuje się do tego wcześniejszego okresu.

44B Na podstawie MSSF 3 (zaktualizowanego w 2008 r.) skreślono pkt 3 lit. c). Jednostka stosuje tę zmianę w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się dnia 1 lipca 2009 r. i później. Jeżeli jednostka stosuje MSSF 3 (zaktualizowany w 2008 r.) w odniesieniu do wcześniejszego okresu, zmianę tę również stosuje się do tego wcześniejszego okresu. Zmiana ta nie jest jednak stosowana w odniesieniu do zapłaty warunkowej wynikającej z połączenia jednostek, w przypadku którego data przejęcia poprzedza zastosowanie MSSF 3 (zaktualizowanego w 2008 r.). Tego rodzaju zapłata jest ujmowana przez jednostkę zgodnie z pkt 65A-65E MSSF 3 (zmienionego w 2010 r.).

44C Jednostka stosuje zmianę w pkt 3 w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających dnia 1 stycznia 2009 r. i później. Jeżeli jednostka stosuje dokument Instrumenty finansowe z opcją sprzedaży oraz obowiązki związane z likwidacją (Zmiany MSR 32 i MSR 1) wydany w lutym 2008 r. w odniesieniu do wcześniejszego okresu, zmianę pkt 3 stosuje się do tego wcześniejszego okresu.

44D Pkt 3 lit. a) zmieniono na podstawie dokumentu Poprawki do MSSF wydanego w maju 2008 r. Jednostka stosuje tę zmianę w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2009 r. i później. Dopuszcza się wcześniejsze stosowanie. Jeżeli jednostka stosuje tę zmianę w odniesieniu do wcześniejszego okresu, fakt ten ujawnia i stosuje jednocześnie w odniesieniu do tego wcześniejszego okresu zmiany do pkt 1 MSR 28, pkt 1 MSR 31 i pkt 4 MSR 32 wprowadzone w maju 2008 r. Jednostka może stosować tę zmianę prospektywnie.

44E [Skreślony]

44F [Skreślony]

44G Na podstawie dokumentu Udoskonalenie wymogów dotyczących ujawnień dotyczących instrumentów finansowych

(Zmiany MSSF 7), wydanego w marcu 2009 r., zmieniono pkt 27, 39 i B11 oraz dodano pkt 27A, 27B, B10A oraz B11A-B11F. Jednostka stosuje te zmiany w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2009 r. i później. Jednostka nie musi ujawniać informacji wymaganych na mocy tych zmian w przypadku:

a) okresów rocznych lub śródrocznych, w tym sprawozdań z sytuacji finansowej, prezentowanych w trakcie rocznego okresu porównawczego kończącego się przed 31 grudnia 2009 r., lub

b) sprawozdań z sytuacji finansowej prezentowanych z początkiem najwcześniejszego okresu porównawczego w terminie przed 31 grudnia 2009 r.

Dopuszcza się wcześniejsze stosowanie. Jeżeli jednostka stosuje te zmiany w odniesieniu do wcześniejszego okresu, fakt ten ujawnia .

44H-44I [skreślone]

44JJ Dokument Mechanizmy finansowania dostawców wydany w maju 2023 r. i zmieniający MSR 7, zmienia pkt B11F. Jednostka stosuje tę zmianę, jeżeli stosuje zmiany MSR 7.

44K Pkt 44B zmieniono na podstawie dokumentu Poprawki do MSSF wydanego w maju 2010 r. Jednostka stosuje tę zmianę w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się dnia 1 lipca 2010 r. i później. Dopuszcza się wcześniejsze stosowanie.

44L Na podstawie dokumentu Poprawki do MSSF wydanego w maju 2010 r. dodano pkt 32A oraz zmieniono pkt 34 i 36-38. Jednostka stosuje te zmiany w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2011 r. i później. Dopuszcza się wcześniejsze stosowanie. Jeżeli jednostka stosuje te zmiany w odniesieniu do wcześniejszego okresu, fakt ten ujawnia.

44M Na podstawie dokumentu Ujawnianie informacji - Przeniesienia aktywów finansowych (Zmiany MSSF 7), wydanego w październiku 2010 r., skreślono pkt 13 oraz dodano pkt 42A-42H i B29-B39. Jednostka stosuje te zmiany w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się dnia 1 lipca 2011 r. i później. Dopuszcza się wcześniejsze stosowanie. Jeżeli jednostka stosuje zmiany wcześniej, ujawnia ten fakt. Jednostka nie musi ujawniać informacji wymaganych na mocy tych zmian w odniesieniu do okresów sprawozdawczych, które rozpoczynaj ą się przed datą pierwszego zastosowania tych zmian.

44N [Skreślony]

44O Na podstawie MSSF 10 i MSSF 11 Wspólne ustalenia umowne, wydanych w maju 2011 r., zmieniono pkt 3. Jednostka stosuje tę zmianę wtedy, gdy stosuje MSSF 10 i MSSF 11.

44P Na podstawie MSSF 13, wydanego w maju 2011 r., zmieniono pkt 3, 28 i 29 oraz dodatek A, a także skreślono pkt 27-27B. Jednostka stosuje te zmiany, gdy stosuje MSSF 13.

44Q Na podstawie dokumentu Prezentacja składników innych całkowitych dochodów (Zmiany MSR 1), wydanego w czerwcu 2011 r., zmieniono pkt 27B. Jednostka stosuje tę zmianę, gdy stosuje MSR 1 (zmieniony w czerwcu 2011 r.).

44R Na podstawie dokumentu Ujawnianie informacji - Kompensowanie aktywów finansowych i zobowiązań finansowych (Zmiany MSSF 7), wydanego w grudniu 2011 r., dodano pkt 13A-13F oraz B40-B53. Jednostka stosuje te zmiany w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2013 r. i później. Jednostka ujawnia informacje wymagane na mocy tych zmian retrospektywnie.

44S-44W [skreślone]

44X Na podstawie dokumentu Jednostki inwestycyjne (Zmiany MSSF 10, MSSF 12 i MSR 27), wydanego w październiku 2012 r., zmieniono pkt 3. Jednostka stosuje tę zmianę w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2014 r. i później. Dopuszcza się wcześniejsze stosowanie dokumentu Jednostki inwestycyjne. Jeżeli jednostka stosuje tę zmianę wcześniej, to jednocześnie stosuje również wszystkie zmiany ujęte w dokumencie Jednostki inwestycyjne.

44Y [Skreślony]

44Z Na podstawie MSSF 9 wydanego w lipcu 2014 r. zmieniono pkt 2-5, 8-11, 14, 20, 28-30, 36, 42C-42E, dodatek A oraz pkt B1, B5, B9, B10, B22 i B27, skreślono pkt 12, 12A, 16, 22-24, 37, 44E, 44F, 44H-44J, 44N, 44S-44W, 44Y, B4 i dodatek D oraz dodano pkt 5A, 10A, 11A, 11B, 12B-12D, 16A, 20A, 21A-21D, 22A-22C, 23A-23F, 24A-24G, 35A-35N, 42I-42S, 44ZA i B8A-B8J. Jednostka stosuje te zmiany, gdy stosuje MSSF 9. Zmiany te nie muszą być stosowane w odniesieniu do informacji porównawczych przedstawianych dla okresów przed dniem pierwszego zastosowania MSSF 9.

44ZA Zgodnie z pkt 7.1.2 MSSF 9, w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się przed 1 stycznia 2018 r. jednostka może postanowić o wcześniejszym stosowaniu jedynie wymogów dotyczących prezentacji zysków i strat z tytułu zobowiązań finansowych wyznaczonych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, zawartych w pkt 5.7.1 lit. c) oraz pkt 5.7.7-5.7.9, 7.2.14 i B5.7.5-B5.7.20 MSSF 9, bez stosowania pozostałych wymogów MSSF 9. Jeżeli jednostka postanawia stosować jedynie wspomniane punkty MSSF 9, ujawnia ten fakt i dokonuje na bieżąco powiązanych ujawnień określonych w pkt 10-11 niniejszego MSSF (zmienionego przez MSSF 9 (2010 r.))

44AA Na podstawie dokumentu Roczne poprawki do MSSF - Okres 2012-2014, wydanego we wrześniu 2014 r., zmieniono pkt 44R i B30 oraz dodano pkt B30A. Jednostka stosuje te zmiany retrospektywnie zgodnie z MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 r. i później, chyba że nie musi ona stosować zmian pkt B30 i B30A do któregokolwiek okresu rozpoczynającego się przed rocznym okresem, w odniesieniu do którego jednostka po raz pierwszy stosuje te zmiany. Dopuszcza się wcześniejsze stosowanie zmian pkt 44R, B30 i B30A. Jeżeli jednostka stosuje te zmiany w odniesieniu do wcześniejszego okresu, fakt ten ujawnia.

44BB Na podstawie dokumentu Inicjatywa dotycząca ujawniania informacji (Zmiany MSR 1), wydanego w grudniu 2014 r., zmieniono pkt 21 i B5. Jednostka stosuje te zmiany w odniesieniu do rocznych okresów rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 r. i później. Dopuszcza się wcześniejsze stosowanie tych zmian.

44CC Na podstawie MSSF 16 Leasing, wydanego w styczniu 2016 r., zmieniono pkt 29 i B11D. Jednostka stosuje te zmiany, gdy stosuje MSSF 16.

44DD Na podstawie MSSF 17, wydanego w maju 2017 r., zmieniono pkt 3, 8 i 29 oraz skreślono pkt 30. Na podstawie dokumentu Zmiany MSSF 17, wydanego w czerwcu 2020 r., ponownie zmieniono pkt 3. Jednostka stosuje te zmiany, gdy stosuje MSSF 17.

44EE Na podstawie wydanego we wrześniu 2019 r. dokumentu Reforma wskaźnika referencyjnego stopy procentowej, którym zmieniono MSSF 9, MSR 39 i MSSF 7, dodano pkt 24H i 44FF. Jednostka stosuje te zmiany, gdy stosuje zmiany MSSF 9 lub MSR 39.

44FF W okresie sprawozdawczym, w którym jednostka po raz pierwszy stosuje dokument Reforma wskaźnika referencyjnego stopy procentowej, wydany we wrześniu 2019 r., jednostka nie ma obowiązku przedstawiania informacji ilościowych wymaganych na podstawie pkt 28 lit. f) MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów.

44GG Na podstawie wydanego w sierpniu 2020 r. dokumentu Reforma wskaźnika referencyjnego stopy procentowej - Etap 2, którym zmieniono MSSF 9, MSR 39, MSSF 7, MSSF 4 i MSSF 16, dodano pkt 24I-24J i 44HH. Jednostka stosuje te zmiany, gdy stosuje zmiany MSSF 9, MSR 39, MSSF 4 lub MSSF 16.

44HH W okresie sprawozdawczym, w którym jednostka po raz pierwszy stosuje wymogi określone w dokumencie Reforma wskaźnika referencyjnego stopy procentowej - Etap 2, jednostka nie ma obowiązku ujawniania informacji, które w innym przypadku byłyby wymagane na podstawie pkt 28 lit. f) MSR 8.

44II Na podstawie dokumentu Ujawnianie informacji dotyczących zasad (polityki) rachunkowości, który zmienia MSR 1 oraz IFRS Practice Statement 2 Dokonywanie subiektywnych ocen istotności i który wydano w lutym 2021 r., zmieniono pkt 21 i B5. Jednostka stosuje tę zmianę w odniesieniu do rocznych okresów sprawozdawczych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2023 r. i później. Dopuszcza się wcześniejsze stosowanie. Jeżeli jednostka stosuje tę zmianę w odniesieniu do wcześniejszego okresu, fakt ten ujawnia.

WYCOFANIE MSR 30

45 Niniejszy MSSF zastępuje MSR 30 Ujawnianie informacji w sprawozdaniach finansowych banków i podobnych instytucji finansowych.

Dodatek A

Definicje pojęć

Niniejszy dodatek stanowi integralną część niniejszego MSSF.

Ryzyko kredytowe	Ryzyko, że jedna ze stron instrumentu finansowego, nie wywiązując się ze swoich zobowiązań, spowoduje poniesienie strat finansowych przez drugą ze stron.
Stopnie ratingu ryzyka kredytowego	Rating ryzyka kredytowego oparty na ryzyku wystąpienia niewykonania zobowiązania w przypadku określonego instrumentu finansowego.
Ryzyko walutowe	Ryzyko, że wartość godziwa instrumentu finansowego lub przyszłe przepływy środków pieniężnych z nim związane będą ulegać wahaniom ze względu na zmiany kursów wymiany walut.
Ryzyko stopy procentowej	Ryzyko, że wartość godziwa instrumentu finansowego lub przyszłe przepływy środków pieniężnych z nim związane będą ulegać wahaniom ze względu na zmiany rynkowych stóp procentowych.
Ryzyko płynności	Ryzyko wystąpienia trudności w wypełnieniu przez jednostkę obowiązków wynikających z zobowiązań finansowych, których rozliczenie następuje poprzez dostarczenie środków pieniężnych lub innego rodzaju aktywów finansowych.
Zobowiązania z tytułu pożyczek	Zobowiązania z tytułu pożyczek to zobowiązania finansowe inne niż krótkoterminowe zobowiązania z tytułu dostaw i usług na normalnych warunkach kredytowych
Ryzyko rynkowe	Ryzyko, że wartość godziwa instrumentu finansowego lub przyszłe przepływy środków pieniężnych z nim związane będą ulegać wahaniom ze względu na zmiany cen rynkowych. Ryzyko rynkowe obejmuje trzy rodzaje ryzyka: ryzyko walutowe, ryzyko stopy procentowej i inne ryzyko cenowe.
Inne ryzyko cenowe	Ryzyko, że wartość godziwa instrumentu finansowego lub przyszłe przepływy pieniężne z nim związane będą ulegać wahaniom ze względu na zmiany cen rynkowych (inne niż wynikające z ryzyka stopy procentowej lub ryzyka walutowego), niezależnie od tego, czy zmiany te spowodowane są czynnikami charakterystycznymi dla poszczególnych instrumentów finansowych lub dla ich emitenta, czy też czynnikami odnoszącymi się do wszystkich podobnych instrumentów finansowych będących przedmiotem obrotu na rynku.

Następujące terminy zdefiniowane są w pkt 11 MSR 32, pkt 9 MSR 39, dodatku A do MSSF 9 lub dodatku A do MSSF 13 oraz są stosowane w niniejszym MSSF w rozumieniu określonym w MSR 32, MSR 39, MSSF 9 i MSSF 13:

- zamortyzowany koszt składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego

- składnik aktywów z tytułu umowy

- aktywa finansowe dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe - zaprzestanie ujmowania

- instrument pochodny

- dywidendy

- metoda efektywnej stopy procentowej

- instrument kapitałowy

- oczekiwane straty kredytowe

- wartość godziwa

- składnik aktywów finansowych

- umowa gwarancji finansowej

- instrument finansowy

- zobowiązanie finansowe

- zobowiązanie finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

- planowana transakcja

- wartość bilansowa brutto składnika aktywów finansowych

- instrument zabezpieczający

- przeznaczone do obrotu

- zysk lub strata z tytułu utraty wartości

- odpis na oczekiwane straty kredytowe

- przeterminowany

- zakupione lub utworzone składniki aktywów finansowych dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe

- dzień przeklasyfikowania

- standaryzowana transakcja kupna lub sprzedaży.

Dodatek B

Objaśnienie stosowania

Niniejszy dodatek stanowi integralną część niniejszego MSSF.

KLASY INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH I ZAKRES UJAWNIANYCH INFORMACJI (PKT 6)

B1 Zgodnie z pkt 6 jednostka zobowiązana jest do zgrupowania instrumentów finansowych w klasach, które są właściwe ze względu na charakter ujawnianych informacji oraz uwzględniają cechy tych instrumentów finansowych. Klasy, o których mowa w pkt 6, ustalane są przez jednostkę, w związku z czym różnią się od kategorii instrumentów finansowych określonych w MSSF 9 (określającym, w jaki sposób należy wyceniać instrumenty finansowe oraz gdzie należy ująć zmiany wartości godziwej).

B2 Określając klasy instrumentów finansowych, jednostka przynajmniej:

a) odróżnia instrumenty wyceniane w zamortyzowanym koszcie od instrumentów wycenianych w wartości godziwej;

b) przypisuje do odrębnej klasy lub odrębnych klas instrumenty finansowe niewchodzące w zakres niniejszego MSSF.

B3 Biorąc pod uwagę swoją sytuację, jednostka decyduje, jak szczegółowe informacje udostępnia w celu spełnienia wymagań niniejszego MSSF, jaki nacisk kładzie na poszczególne aspekty wymogów oraz w jaki sposób grupuje informacje, aby przedstawić całościową sytuację, nie łącząc informacji o różnych cechach. Konieczne jest zapewnienie równowagi, tak aby sprawozdanie finansowe nie zawierało nadmiernie szczegółowych informacji, które nie będą pomocne dla użytkowników sprawozdania finansowego oraz aby nie ukrywać ważnych informacji w wyniku zbytniego pogrupowania informacji. Na przykład jednostka nie może ukrywać ważnych informacji, umieszczając je pośród licznych szczegółowych informacji o niewielkim poziomie istotności. Podobnie, jednostka nie może ujawniać informacji pogrupowanych w sposób, który powoduje zatarcie istotnych różnic pomiędzy poszczególnymi transakcjami lub powiązanymi rodzajami ryzyka.

B4 [Skreślony]

Ujawnianie innych informacji - zasady (polityka) rachunkowości (pkt 21)

B5 Pkt 21 wymaga ujawnienia istotnych informacji dotyczących zasad (polityki) rachunkowości, przy czym zakłada się, że obejmują one informacje na temat podstawy (lub podstaw) wyceny instrumentów finansowych wykorzystane do sporządzenia sprawozdania finansowego. W przypadku instrumentów finansowych wymagane może być ujawnienie następujących informacji:

a) w odniesieniu do zobowiązań finansowych wyznaczonych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy:

(i) charakter zobowiązań finansowych, które jednostka wyznaczyła jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy;

(ii) kryteria wyznaczenia takich zobowiązań finansowych jako wycenianych w ten sposób w momencie początkowego ujęcia; oraz

(iii) w jaki sposób jednostka spełniła warunki takiego wyznaczenia określone w pkt 4.2.2 MSSF 9;

aa) w odniesieniu do aktywów finansowych wyznaczonych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy;

(i) charakter aktywów finansowych, które jednostka wyznaczyła jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy; oraz

(ii) w jaki sposób jednostka spełniła kryteria takiego wyznaczenia określone w pkt 4.1.5 MSSF 9;

b) [skreślony]

c) czy standaryzowane transakcje kupna lub sprzedaży składników finansowych ujmuje się na dzień zawarcia, czy na dzień rozliczenia transakcji (zob. pkt 3.1.2 MSSF 9);

d) [skreślony]

e) sposób ustalania zysków lub strat netto dla każdej kategorii instrumentów finansowych (zob. pkt 20 lit. a)), np. czy zyski lub straty netto od pozycji wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy obejmują przychody z tytułu odsetek lub dywidend;

f) [skreślony]

g) [skreślony]

Pkt 122 MSR 1 (zaktualizowanego w 2007 r.) wymaga także, aby jednostka ujawniła, wraz z istotnymi informacjami dotyczącymi zasad (polityki) rachunkowości lub innymi informacjami dodatkowymi, subiektywne oceny - poza tymi, które wymagają szacunków - których dokonało kierownictwo w procesie stosowania zasad (polityki) rachunkowości jednostki, a które mają najbardziej znaczący wpływ na kwoty ujęte w sprawozdaniu finansowym.

CHARAKTER I ZAKRES RYZYKA ZWIĄZANEGO Z INSTRUMENTAMI FINANSOWYMI (PKT 31-42)

B6 Informacje, których ujawnienie jest wymagane na mocy pkt 31-42, powinny zostać przedstawione albo w sprawozdaniu finansowym, albo włączone poprzez odniesienie ze sprawozdania finansowego do innego rodzaju sprawozdania, np. sprawozdania z działalności lub sprawozdania na temat ryzyka, do których użytkownicy sprawozdania finansowego mają dostęp na tych samych warunkach i w tym samym terminie jak w przypadku sprawozdania finansowego. Bez informacji włączonych poprzez odniesienie sprawozdanie finansowe jest niekompletne.

Ujawnianie informacji ilościowych (pkt 34)

B7 Zgodnie z pkt 34 lit. a) wymagane jest ujawnienie skróconych danych ilościowych na temat stopnia narażenia jednostki na ryzyko w oparciu o informacje przekazane wewnętrznie kluczowemu personelowi kierowniczemu tej jednostki. Kiedy jednostka stosuje wiele metod zarządzania ryzykiem, to ujawnia informacje w oparciu o metodę lub metody, która/które zapewniaj ą najbardziej odpowiednie i wiarygodne informacje. Kwestię znaczenia i wiarygodności omówiono w MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów.

B8 Zgodnie z pkt 34 lit. c) wymagane jest ujawnienie informacji o koncentracji ryzyka. Koncentracja ryzyka wynika z instrumentów finansowych, które mają podobne cechy i na które zmiany warunków gospodarczych lub innych warunków mają zbliżony wpływ. Identyfikacja koncentracji ryzyka wymaga dokonania oceny uwzględniającej sytuację finansową jednostki. Ujawnienie informacji o koncentracji ryzyka obejmuje:

a) opis, w jaki sposób kierownictwo ustala koncentracje;

b) opis wspólnych cech wyróżniających dany rodzaj koncentracji (np. kontrahentów, obszaru geograficznego, waluty lub rynku); oraz

c) wysokość stopnia narażenia na ryzyko związane ze wszystkimi instrumentami finansowymi mającymi wyżej wymienione cechy.

Praktyki zarządzania ryzykiem kredytowym (pkt 35F-35G)

B8A Pkt 35F lit. b) nakłada wymóg ujawnienia informacji dotyczących sposobu, w jaki jednostka zdefiniowa ła niewykonanie zobowiązania dla różnych instrumentów finansowych oraz powody wyboru tych definicji. Zgodnie z pkt 5.5.9 MSSF 9 podstawą ustalenia, czy oczekiwane straty kredytowe w całym okresie życia powinny zostać ujęte, jest wzrost ryzyka niewykonania zobowiązania, jaki nastąpił od momentu początkowego ujęcia. Informacje dotyczące przyjętych przez jednostkę definicji niewykonania zobowiązania, które mają ułatwić użytkownikom sprawozdania finansowego zrozumienie sposobu, w jaki jednostka zastosowała wymogi dotyczące oczekiwanych strat kredytowych zawarte w MSSF 9, mogą obejmować:

a) czynniki jakościowe i ilościowe uwzględnione przy definiowaniu niewykonania zobowiązania;

b) informację, czy w odniesieniu do różnych rodzajów instrumentów finansowych zastosowano różne definicje; oraz

c) założenia dotyczące wskaźnika poprawy sytuacji (tj. liczby aktywów finansowych, które ponownie otrzymuj ą status niezagrożonych) po tym jak w przypadku składnika aktywów finansowych odnotowano niewykonanie zobowiązania.

B8B Aby ułatwić użytkownikom sprawozdania finansowego ocenę przyjętych przez jednostkę zasad restrukturyzacji i modyfikacji, pkt 35F lit. f) ppkt (i) nakłada wymóg ujawniania informacji o sposobie monitorowania przez jednostkę zakresu, w jakim odpis na oczekiwane straty kredytowe związane z aktywami finansowymi ujawniony uprzednio zgodnie z pkt 35F lit. f) ppkt (i) jest po początkowym ujęciu wyceniany w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia zgodnie z pkt 5.5.3 MSSF 9. Informacje ilościowe, które ułatwią użytkownikom zrozumienie późniejszego wzrostu ryzyka kredytowego zmodyfikowanych aktywów finansowych, mogą obejmować informacje o zmodyfikowanych aktywach finansowych spełniających kryteria określone w pkt 35F lit. f) ppkt (i), w przypadku których odpis na oczekiwane straty kredytowe zmienił się na wyceniany w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia (tj. wskaźnik pogorszenia sytuacji).

B8C Pkt 35G lit. a) wymaga ujawnienia informacji o podstawie danych wejściowych i założeń oraz technik szacowania wykorzystywanych w celu stosowania wymogów dotyczących utraty wartości zawartych w MSSF 9. Założenia i dane wejściowe wykorzystywane przez jednostkę do wyceny oczekiwanych strat kredytowych lub ustalenia stopnia wzrostu ryzyka kredytowego od momentu początkowego ujęcia mogą obejmować informacje uzyskane z wewnętrznych informacji historycznych lub sprawozdań dotyczących ratingu oraz założenia dotyczące oczekiwanego okresu życia instrumentów finansowych oraz momentu sprzedaży zabezpieczenia.

Zmiany odpisu na oczekiwane straty kredytowe (pkt 35H)

B8D Zgodnie z pkt 35H jednostka jest zobowiązana wyjaśnić przyczyny zmian w odpisie na oczekiwane straty kredytowe w trakcie okresu. Oprócz uzgodnienia między saldem początkowym a saldem końcowym odpisu na oczekiwane straty kredytowe konieczne może się okazać przedstawienie opisowego wyjaśnienia tych zmian. To opisowe wyjaśnienie może zawierać analizę powodów zmian w odpisie na oczekiwane straty kredytowe w trakcie okresu, obejmującą:

a) skład portfela;

b) wolumen zakupionych lub powstałych instrumentów finansowych; oraz

c) rozmiar oczekiwanych strat kredytowych.

B8E W przypadku zobowiązań do udzielenia pożyczki i umów gwarancji finansowej odpis na oczekiwane straty kredytowe ujmuje się jako rezerwę. Jednostka powinna ujawniać informacje o zmianach w odpisie na oczekiwane straty kredytowe z tytułu aktywów finansowych odrębnie od informacji dotyczących zobowiązań do udzielenia pożyczki i umów gwarancji finansowej. Jeżeli jednak instrument finansowy obejmuje komponent zarówno pożyczki (tj. składnik aktywów finansowych), jak i niewykorzystanego zobowiązania (tj. zobowiązanie do udzielenia pożyczki), a jednostka nie może zidentyfikować oczekiwanych strat kredytowych z tytułu komponentu będącego zobowiązaniem do udzielenia pożyczki odrębnie od oczekiwanych strat kredytowych z tytułu komponentu będącego składnikiem aktywów finansowych, oczekiwane straty kredytowe z tytułu zobowiązania do udzielenia pożyczki powinny zostać ujęte wspólnie z odpisem na oczekiwane straty kredytowe z tytułu składnika aktywów finansowych. W stopniu, w jakim połączone oczekiwane straty kredytowe przekraczaj ą wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych, oczekiwane straty kredytowe należy ująć jako rezerwę.

Zabezpieczenie (pkt 35K)

B8F Pkt 35K nakłada wymóg ujawniania informacji, które umożliwią użytkownikom sprawozdania finansowego zrozumienie wpływu zabezpieczenia oraz innych środków wsparcia jakości kredytowej na kwotę oczekiwanych strat kredytowych. Jednostka nie jest zobowiązana ani do ujawniania informacji o wartości godziwej zabezpieczenia oraz innych środków wsparcia jakości kredytowej, ani do kwantyfikacji dokładnej wartości zabezpieczenia, która została uwzględniona w obliczeniach oczekiwanych strat kredytowych (tj. straty z tytułu niewykonania zobowiązania).

B8G Opis zabezpieczenia i jego wpływu na kwoty oczekiwanych strat kredytowych może obejmować informacje dotyczące:

a) głównych rodzajów posiadanego zabezpieczenia oraz innych środków wsparcia jakości kredytowej (przykładami tych ostatnich są gwarancje, kredytowe instrumenty pochodne oraz porozumienia dotyczące rozliczania w kwocie netto niekwalifikujące się do kompensaty zgodnie z MSR 32);

b) wolumenu posiadanego zabezpieczenia oraz innych środków wsparcia jakości kredytowej i jego znaczenia w kategoriach odpisu na oczekiwane straty kredytowe;

c) zasad i procesów wyceny zabezpieczenia oraz innych środków wsparcia jakości kredytowej, jak również zasad i procesów zarządzania nimi;

d) głównych rodzajów kontrahentów w odniesieniu do zabezpieczenia oraz innych środków wsparcia jakości kredytowej, jak również wiarygodności kredytowej tych kontrahentów; oraz

e) informacje o koncentracjach ryzyka w odniesieniu do zabezpieczenia oraz innych środków wsparcia jakości kredytowej.

Ekspozycja na ryzyko kredytowe (pkt 35M-35N)

B8H Pkt 35M nakłada wymóg ujawniania informacji o ekspozycji jednostki na ryzyko kredytowe i o znacznych koncentracjach ryzyka kredytowego na dzień sprawozdawczy. Koncentracja ryzyka kredytowego istnieje wtedy, gdy szereg kontrahentów jest zlokalizowanych w jednym regionie geograficznym lub jest zaangażowanych w podobną działalność i wykazuje podobną charakterystyk ę pod względem gospodarczym, co sprawiałoby, że ich zdolność do wypełnienia zobowiązań wynikających z umowy byłaby w podobny sposób naruszona przez zmiany warunków gospodarczych lub innych warunków. Jednostka powinna przedstawi ć informacje, które umożliwią użytkownikom sprawozdania finansowego zrozumienie, czy istnieją grupy lub portfele instrumentów finansowych o szczególnych cechach, które mogłyby mieć wpływ na znaczną część takiej grupy lub portfela instrumentów finansowych, takie jak koncentracja określonych rodzajów ryzyka. Może to przykładowo obejmować grupy oparte o współczynnik pokrycia należności zabezpieczeniem oraz koncentracje pod względem geograficznym, branżowym lub rodzaju emitenta.

B8I Liczba stopni ratingu ryzyka kredytowego wykorzystana na potrzeby ujawnienia informacji zgodnie z pkt 35M musi być spójna z liczbą, którą jednostka przedstawia kluczowemu personelowi kierowniczemu do celów zarządzania ryzykiem kredytowym. Jeżeli jedynym dostępnym rodzajem informacji dotyczących pożyczkobiorcy są informacje dotyczące przeterminowanych płatności i jednostka wykorzystuje te informacje w celu oceny, czy doszło do znacznego wzrostu ryzyka kredytowego od momentu początkowego ujęcia zgodnie z pkt 5.5.11 MSSF 9, jednostka przedstawia analizę statusu przeterminowania dla tych aktywów finansowych.

B8J Jeżeli jednostka wyceniła oczekiwane straty kredytowe na zasadzie zbiorowej, jednostka może nie być w stanie przypisać wartości bilansowej brutto pojedynczego składnika aktywów finansowych lub ekspozycji na ryzyko kredytowe z tytułu zobowiązań do udzielenia pożyczki i umów gwarancji finansowej do stopni ratingu ryzyka kredytowego, dla których ujęto oczekiwane straty kredytowe w całym okresie życia. W takim przypadku jednostka powinna stosować wymóg zawarty w pkt 35M w odniesieniu do tych instrumentów finansowych, które mogą być bezpośrednio przypisane do stopnia ratingu ryzyka kredytowego, oraz ujawniać odrębnie wartość bilansową brutto instrumentów finansowych, w przypadku których oczekiwane straty kredytowe w całym okresie życia zostały wycenione na zasadzie zbiorowej.

Maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe (pkt 36 lit. a))

B9 Pkt 35K lit. a) oraz pkt 36 lit. a) wymagają ujawnienia kwoty, która najlepiej odzwierciedla maksymalną ekspozycj ę jednostki na ryzyko kredytowe. W przypadku składnika aktywów finansowych jest to zwykle wartość bilansowa brutto pomniejszona o:

a) wszelkie kwoty kompensowane zgodnie z MSR 32; oraz

b) wszelkie odpisy na oczekiwane straty kredytowe ujęte zgodnie z MSSF 9.

B10 Działania powodujące powstanie ryzyka kredytowego oraz związanej z tym maksymalnej ekspozycji na ryzyko kredytowe są to przykładowo:

a) udzielanie pożyczek klientom oraz lokowanie depozytów w innych jednostkach. W takich przypadkach maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe odpowiada wartości bilansowej powiązanych aktywów finansowych;

b) zawieranie umów w postaci instrumentów pochodnych, np. kontraktów walutowych, transakcji swap na stopy procentowe oraz kredytowych instrumentów pochodnych. Jeżeli uzyskany składnik aktywów wyceniany jest w wartości godziwej, maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe na koniec okresu sprawozdawczego równe jest wartości bilansowej;

c) udzielanie gwarancji finansowych. W tym przypadku maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe odpowiada maksymalnej kwocie, którą jednostka musiałaby zapłacić w przypadku konieczności wypłaty świadczenia z tytułu gwarancji i która może być znacznie wyższa od kwoty ujętej jako zobowiązanie;

d) zaciągnięcie zobowiązania z tytułu pożyczki, które jest nieodwołalne przez okres spłaty pożyczki lub jest odwołalne jedynie w razie istotnej niekorzystnej zmiany. Jeżeli wystawca nie może uregulować zobowiązania z tytułu pożyczki poprzez rozliczenie netto w formie pieniężnej lub w formie innego instrumentu finansowego, wówczas maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe odpowiada całkowitej kwocie zobowiązania. Wynika to z faktu, że nie ma pewności, czy jakakolwiek część dotychczas niewypłaconych zobowiązań będzie podlegać zapłacie w przyszłości. Może ona być znacznie wyższa, niż kwota ujęta jako zobowiązanie.

Ilościowe ujawnienia na temat ryzyka płynności (pkt 34 lit. a) oraz 39 lit. a) i b))

B10A Zgodnie z pkt 34 lit. a) jednostka ujawnia sumaryczne dane ilościowe dotyczące ekspozycji na ryzyko płynności na podstawie informacji przekazywanych wewnętrznie kluczowemu personelowi kierowniczemu. Jednostka wyjaśnia, w jaki sposób dane te zostały ustalone. Jeżeli wypływ środków pieniężnych (lub innego rodzaju aktywów finansowych) uwzględnionych w tych danych mógłby:

a) mieć miejsce znacznie wcześniej niż wykazano to w danych; lub

b) być znacząco różny od kwot wykazanych w tych danych (na przykład instrument pochodny, który został zaprezentowany w danych przy założeniu rozliczenia netto, w przypadku gdy kontrahent ma możliwość wyboru opcji rozliczenia brutto),

jednostka stwierdza ten fakt oraz przedstawia informacje ilościowe, które umożliwiają użytkownikom sprawozdań finansowych ocenę zakresu ryzyka, o ile informacje te nie są zawarte w analizie umownych terminów wymagalności, sporządzonej zgodnie z wymogami pkt 39 lit. a) lub b).

B11 Sporządzając analizę terminów wymagalności zgodnie z wymogami pkt 39 lit. a) i b) jednostka kieruje się osądem, aby ustalić odpowiednią ilość przedziałów czasowych. Na przykład jednostka może ustalić, że odpowiednie są następujące przedziały czasowe:

a) do miesiąca;

b) od miesiąca do trzech miesięcy;

c) od trzech miesięcy do jednego roku; oraz

d) od roku do pięciu lat.

B11A Spełniając wymogi pkt 39 lit. a) i b) jednostka nie wydziela wbudowanego instrumentu finansowego od hybrydowego (złożonego) instrumentu finansowego. W odniesieniu do takiego instrumentu jednostka stosuje pkt 39 lit. a).

B11B Pkt 39 lit. b) wymaga od jednostki ujawnienia ilościowej analizy terminów wymagalności dla zobowiązań finansowych stanowiących pochodne instrumenty finansowe, która prezentuje pozostałe umowne terminy wymagalności, jeżeli są one kluczowe dla zrozumienia terminu wystąpienia przepływów pieniężnych. Tak może być na przykład w przypadku:

a) swapów stóp procentowych o pozostałym terminie zapadalności wynoszącym pięć lat, stanowiących zabezpieczenie przepływów pieniężnych ze składnika aktywów lub zobowiązań finansowych opartych na zmiennej stopie procentowej;

b) wszystkich zobowiązań do udzielenia pożyczek.

B11C Pkt 39 lit. a) i b) wymaga od jednostki ujawnienia analizy terminów wymagalno ści dla zobowiązań finansowych prezentującej pozostałe umowne terminy wymagalności dla niektórych zobowiązań finansowych. W tym ujawnieniu:

a) w przypadku, gdy kontrahent ma wybór co do terminu zapłaty, zobowiązanie przyporządkowuje się do najwcześniejszego terminu, w którym jednostka może być zobowiązana do zapłaty kwoty umownej. Na przykład zobowiązania finansowe, w odniesieniu do których jednostka może być wezwana do spłaty na żądanie (np. depozyty płatne na żądanie), ujmuje się w najwcześniejszym przedziale czasowym.

b) w przypadku, gdy jednostka zobowiązana jest do przekazywania kwot w ratach, każda rata przypisywana jest do najwcześniejszego okresu, w którym jednostka może być zobowiązana do jej zapłaty. Na przykład zobowiązanie do udzielenia pożyczki ujmowane jest w przedziale czasowym, w którym przypada najwcześniejszy z terminów ewentualnej wypłaty tej pożyczki.

c) w przypadku udzielonych gwarancji finansowych maksymalna kwota gwarancji przypisywana jest do najwcześniejszego terminu, w którym gwarancja może być wymagalna.

B11D Kwotami umownymi ujawnianymi w analizach terminów wymagalności, zgodnie z wymogami pkt 39 lit. a) i b) są umowne niezdyskontowane przepływy pieniężne, na przykład:

a) zobowiązania z tytułu leasingu brutto (przed potrąceniem kosztów finansowych);

b) określone w kontraktach forward ceny zakupu aktywów finansowych w zamian za środki pieniężne;

c) kwoty netto dla transakcji wymiany (swapów) zmiennej stopy procentowej na stałą, w przypadku których następuje wymiana przepływów środków pieniężnych netto;

d) kwoty umowne podlegające wymianie w ramach pochodnego instrumentu finansowego (np. swapa walutowego), w przypadku którego wymianie podlegają przepływy środków pieniężnych brutto; oraz

e) zobowiązania do udzielenia pożyczki brutto.

Te niezdyskontowane przepływy pieniężne różnią się od kwot ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, ponieważ kwoty wykazane w tym sprawozdaniu są oparte na zdyskontowanych przepływach pieniężnych. W przypadku, gdy kwota do zapłaty nie jest stała, ujawnianą kwotę ustala się poprzez odniesienie do warunków istniejących na koniec okresu sprawozdawczego. Na przykład, gdy kwota do zapłaty zmienia się w zależności od zmian indeksu, ujawnianą kwotę można ustalić w oparciu o poziom indeksu na koniec okresu sprawozdawczego.

B11E Pkt 39 lit. c) wymaga od jednostki opisania, w jaki sposób zarządza ona nieodłącznym ryzykiem płynności dotyczącym pozycji ujawnianych w ramach ujawnień ilościowych zaprezentowanych zgodnie z wymaganiami pkt 39 lit. a) i b). Jednostka ujawnia analizę terminów zapadalności aktywów finansowych utrzymywanych dla celów zarządzania ryzykiem płynności (np. aktywów finansowych charakteryzuj ących się dużą płynnością lub w odniesieniu do których oczekuje się generowania wpływu środków pieniężnych równoważących wypływy środków pieniężnych z tytułu zobowiązań finansowych), jeżeli informacje te są niezbędne, aby umożliwić użytkownikom sprawozdań finansowych ocenę charakteru i zakresu ryzyka płynności.

B11F Inne czynniki, które jednostka może wziąć pod uwagę dokonując ujawnień wymaganych przez pkt 39 lit. c), obejmują, ale nie ograniczają się tylko do stwierdzenia, czy jednostka:

a) posiada przyrzeczone źródła finansowania (np. w formie obligacji korporacyjnych) lub inne środki finansowania (np. dostępne linie kredytowe), z których może skorzystać w celu zaspokojenia potrzeb wynikających z braku płynności;

b) posiada depozyty w bankach centralnych w celu zaspokojenia potrzeb wynikających z braku płynności;

c) posiada bardzo zdywersyfikowane źródła finansowania;

d) jest narażona na znaczącą koncentrację ryzyka płynności związaną z jej aktywami lub źródłami finansowania;

e) posiada procesy kontroli wewnętrznej oraz awaryjne plany zarządzania ryzykiem płynności;

f) posiada instrumenty zawierające warunkowe zapisy o przyśpieszonych spłatach (np. na wypadek pogorszenia się ratingu kredytowego jednostki);

g) posiada instrumenty, które mogłyby wymagać ustanowienia zabezpieczeń (np. wezwania do uzupełnienia depozytu zabezpieczającego w przypadku instrumentów pochodnych);

h) posiada instrumenty z opcją wyboru sposobu uregulowania zobowiązania finansowego poprzez dostawę gotówki (lub innego składnika aktywów finansowych) lub poprzez dostarczenie własnych akcji;

i) posiada instrumenty przewidujące rozliczenia w drodze kompensaty lub

j) skorzystała z lub ma dostęp do udogodnień w ramach mechanizmów finansowania dostawców (jak opisano w pkt 44G MSR 7), które zapewniają jednostce warunki odroczonej płatności lub dostawcom jednostki warunki wcześniejszej płatności.

Ryzyko rynkowe - analiza wrażliwości (pkt 40 i 41)

B17 Pkt 40 lit. a) wymaga przeprowadzenia analizy wrażliwości dla każdego rodzaju ryzyka rynkowego, na które jednostka jest narażona. Zgodnie z pkt B3 jednostka decyduje, w jaki sposób ma grupować informacje, aby przedstawić całościową sytuację, nie łącząc informacji o różnych cechach dotyczących stopnia narażenia na poszczególne rodzaje ryzyka zdecydowanie różnych środowiskach gospodarczych. Na przykład:

a) jednostka zajmująca się obrotem instrumentami finansowymi może ujawniać tego rodzaju informacje odrębnie dla instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu, a oddzielnie dla instrumentów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu;

b) jednostka nie powinna grupować informacji o swoim narażeniu na ryzyko rynkowe w obszarach objętych hiperinflacj ą z informacjami o jej narażeniu na ryzyko rynkowe w obszarach o bardzo niskim poziomie inflacji.

Jeżeli jednostka jest narażona wyłącznie na jeden rodzaj ryzyka rynkowego jedynie w jednym środowisku gospodarczym, to nie powinna przedstawiać informacji niepogrupowanych.

B18 Zgodnie z pkt 40 lit. a) wymagane jest przeprowadzenie analizy wrażliwości pokazuj ącej, jaki wpływ na zysk lub stratę i kapitał własny mają potencjalnie możliwe zmiany odpowiednich czynników ryzyka (np. obowiązujące rynkowe stopy procentowe, kursy wymiany walut, ceny papierów wartościowych lub ceny towarów). W tym celu:

a) jednostki nie są zobowiązane do ustalenia, jakie byłby ich zysk lub strata za dany okres, gdyby odpowiednie czynniki ryzyka były inne; jednostki ujawniają natomiast informacje o ich wpływie na zysk lub stratę i kapitał własny na koniec okresu sprawozdawczego, zakładając że na koniec okresu sprawozdawczego zaistniała potencjalnie możliwa zmiana odpowiedniego czynnika ryzyka i miała ona wpływ na narażenie na ryzyko istniejące na ten dzień. Na przykład jednostka mająca na koniec roku zobowiązanie oparte na zmiennej stopie procentowej zobowiązana jest ujawnić informacje o wpływie na zysk lub stratę (tzn. koszty z tytułu odsetek) za rok bieżący, jeżeli stopy procentowe ulegały zmianom w potencjalnie możliwym zakresie;

b) jednostki nie są zobowiązane do ujawnienia informacji o wpływie, jaki ma na zysk lub stratę i kapitał własny każda zmiana mieszcząca się w ramach potencjalnie możliwej zmiany odpowiedniego czynnika ryzyka. Wystarczaj ące jest ujawnienie informacji o wpływie maksymalnych potencjalnie możliwych zmian.

B19 Ustalając, co jest potencjalnie możliwą zmianą odpowiedniego czynnika ryzyka, jednostka powinna uwzględnić:

a) środowisko gospodarcze, w którym prowadzi działalność. Potencjalnie możliwa zmiana nie powinna obejmować bardzo mało prawdopodobnych oraz najbardziej pesymistycznych scenariuszy ani testów warunków skrajnych (stress tests). Ponadto, jeżeli zakres zmian danego czynnika ryzyka jest stabilny, jednostka nie musi modyfikować wykazanej, potencjalnie możliwej zmiany czynnika ryzyka. Na przykład załóżmy, że stopy procentowe kształtują się na poziomie 5 %, a jednostka ustala, że potencjalnie możliwe są wahania stóp procentowych w granicach ± 50 punktów bazowych. Jednostka musiałaby ujawnić informacje o wpływie na zysk lub stratę i kapitał własny, jeżeli stopy procentowe miałyby zmienić się do 4,5 % lub 5,5 %. W kolejnym okresie stopy procentowe wzrosły do 5,5 %. Jednostka w dalszym ciągu uważa, że stopy procentowe mogą wahać się w granicach ± 50 punktów bazowych (tzn. że zakres zmiany stóp procentowych jest stabilny). Jednostka powinna ujawnić informacje o wpływie na zysk lub stratę i kapitał własny, jeżeli stopy procentowe miałyby zmienić się do 5 % lub 6 %. Jednostka nie musiałaby zatem zmieniać przyjętego założenia, że stopy procentowe mogą potencjalnie ulegać zmianom w granicach ± 50 punktów bazowych, chyba że istnieją dowody na to, że stopy procentowe stały się znacznie bardziej zmienne;

b) ramy czasowe, dla których jednostka dokonuje oceny. Analiza wrażliwości powinna pokazać wpływ zmian, które uznano za potencjalnie możliwe w danym okresie, do czasu następnego przedstawienia przez jednostkę ujawnień informacji, co przypada zwykle na kolejny roczny okres sprawozdawczy.

B20 Pkt 41 zezwala jednostce korzystać z analizy wrażliwości odzwierciedlającej zależności między czynnikami ryzyka, np. z metody wartości narażonej na ryzyko (value at risk methodology), jeżeli stosuje ją w celu zarządzania ryzykiem finansowym. Ma to zastosowanie, nawet gdy taka metoda pozwala na oszacowanie jedynie możliwości wystąpienia strat i nie pozwala oszacować możliwości wystąpienia zysków. Jednostka taka może zastosować się do pkt 41 lit. a), ujawniając informacje o stosowanym rodzaju modelu value-at-risk (np. czy model jest oparty na symulacji Monte Carlo), wyjaśniając sposób funkcjonowania modelu oraz przedstawiając główne założenia (np. okres utrzymywania składnika majątku oraz poziom pewności). Jednostki mogą również ujawnić informacje o historycznym okresie obserwacji i wagi przypisane do obserwacji w ramach tego okresu oraz wyjaśnić, w jaki sposób uwzględnia się w obliczeniach opcje oraz które wahania lub korelacje (lub alternatywnie - symulacje Monte Carlo w zakresie rozkładu prawdopodobieństwa) są stosowane.

B21 Jednostka zobowiązana jest przedstawić analizy wrażliwości dla całej działalności, lecz może przedstawić różne rodzaje analizy wrażliwości dla różnych klas instrumentów finansowych.

Ryzyko stopy procentowej

B22 Ryzyko stopy procentowej wynika z oprocentowanych instrumentów finansowych ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej (np. nabytych lub wyemitowanych instrumentów dłużnych) oraz z niektórych instrumentów finansowych nieujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej (np. niektórych zobowiązań do udzielenia pożyczki).

Ryzyko walutowe

B23 Ryzyko walutowe (lub ryzyko kursowe) wynika z instrumentów finansowych denominowanych w walucie obcej, tzn. w walucie innej niż waluta funkcjonalna, w której są wyceniane. Dla celów niniejszego MSSF ryzyko walutowe nie wynika z instrumentów finansowych będących pozycjami niepieniężnymi lub z instrumentów finansowych denominowanych w walucie funkcjonalnej.

B24 Wymagane jest ujawnienie informacji o analizie wrażliwości w odniesieniu do każdej waluty, w przypadku której jednostka narażona jest na znaczące ryzyko walutowe.

Inne ryzyko cenowe

B25 Inne ryzyko cenowe wynika z instrumentów finansowych ze względu na zmiany np. cen towarów lub instrumentów o charakterze kapitałowym. W celu zapewnienia zgodności z pkt 40 jednostka może ujawnić informacje o wpływie spadku określonego indeksu giełdowego, ceny towarów lub innego czynnika ryzyka. Na przykład jednostka, która udziela gwarancji wartości końcowej (będących instrumentami finansowymi), zobowiązana jest ujawnić informacje o zwiększeniu lub zmniejszeniu wartości aktywów, których dotyczy taka gwarancja.

B26 Dwoma przykładami instrumentów finansowych, z którymi związane jest ryzyko ceny instrumentów o charakterze kapitałowym, są:

a) inwestycje kapitałowe w innej jednostce oraz

b) inwestycje w fundusz powierniczy inwestuj ący w instrumenty kapitałowe. Inny przykład to transakcje terminowe typu forward oraz opcje kupna lub sprzedaży określonej ilości instrumentów kapitałowych oraz swapy indeksowane do cen papierów wartościowych. Na wartość godziwą takich instrumentów finansowych wpływają zmiany cen rynkowych bazowych instrumentów kapitałowych.

B27 Zgodnie z pkt 40 lit. a) wrażliwość zysku lub straty (związaną np. z instrumentami wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy) ujawnia się odrębnie od wrażliwości innych całkowitych dochodów (związanej np. z inwestycjami w instrumenty kapitałowe, w przypadku których zmiany wartości godziwej przedstawiane są w innych całkowitych dochodach).

B28 Instrumenty finansowe zakwalifikowane przez jednostkę jako instrumenty kapitałowe nie podlegają aktualizacji wyceny. Ryzyko ceny instrumentów o charakterze kapitałowym związane z tymi instrumentami nie wpływa na zysk lub stratę ani na kapitał własny. W związku z tym analiza wrażliwości nie jest wymagana.

ZAPRZESTANIE UJMOWANIA (PKT 42C-42H)

Utrzymanie zaangażowania (pkt 42C)

B29 Oceny utrzymania zaangażowania w przeniesionym składniku aktywów finansowych pod kątem wymogów dotyczących ujawniania informacji określonych w pkt 42E-42H dokonuje się na poziomie jednostki sprawozdawczej. Przykładowo, jeżeli jednostka zależna przenosi na niepowiązaną stronę trzecią składnik aktywów finansowych, w którym jednostka dominująca jednostki zależnej utrzymuje zaangażowanie, jednostka zależna nie uwzględnia zaangażowania jednostki dominującej w ocenie tego, czy utrzymuje ona zaangażowanie w tym przeniesionym składniku aktywów finansowych w swoim odrębnym lub jednostkowym sprawozdaniu finansowym (tj. gdy jednostka zależna jest jednostką sprawozdawczą). Jednakże jednostka dominująca ujęłaby swoje utrzymane zaangażowanie (lub utrzymane zaangażowanie innego członka grupy kapitałowej) w składniku aktywów finansowych przeniesionym przez jej jednostkę zależną, określając, czy utrzymuje zaangażowanie w przeniesionym składniku aktywów w swoim skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym (tj. gdy jednostka sprawozdawcza jest grupą kapitałową).

B30 Jednostka nie utrzymuje zaangażowania w przeniesionym składniku aktywów finansowych, jeżeli w ramach przeniesienia ani nie zachowuje żadnych umownych praw lub obowiązków związanych z przeniesionym składnikiem aktywów finansowych, ani też nie nabywa nowych umownych praw lub obowiązków związanych z przeniesionym składnikiem aktywów finansowych. Jednostka nie utrzymuje zaangażowania w przeniesionym składniku aktywów finansowych, jeżeli nie ma ani udziału w przyszłych wynikach przeniesionego składnika aktywów finansowych, ani obowiązku dokonywania w przyszłości w jakichkolwiek okolicznościach płatności w odniesieniu do przeniesionego składnika aktywów finansowych. Pojęcie "płatność" w tym kontekście nie obejmuje przepływów pieniężnych przeniesionego składnika aktywów finansowych, które pobiera jednostka i która ma obowiązek przekazać je stronie otrzymującej.

B30A Kiedy jednostka przenosi składnik aktywów finansowych, może pozostawić sobie prawo do obsługi tego składnika za opłatą przewidzianą na przykład w umowie obsługi. Jednostka ocenia umowę o obsługę zgodnie z wytycznymi określonymi w pkt 42C i B30 w celu podjęcia decyzji, czy utrzymuje ona zaangażowanie w związku z umową o obsługę do celów spełnienia wymogów dotyczących ujawniania informacji. Na przykład, podmiot obsługujący może utrzymywać zaangażowanie w przeniesionym składniku aktywów finansowych do celów spełniania wymogów dotyczących ujawniania informacji, jeżeli opłata za obsługę zależy od kwoty lub rozkładu w czasie przepływów pieniężnych z przeniesionego składnika aktywów finansowych. W podobny sposób podmiot obsługujący utrzymuje zaangażowanie do celów spełnienia wymogów dotyczących ujawniania informacji, jeżeli ustalona opłata nie zostałaby wpłacona w całości z powodu niedostatecznych wyników przeniesionego składnika aktywów finansowych. W tych przykładach podmiot obsługujący ma udział w przyszłych wynikach przeniesionego składnika aktywów finansowych. Ocena ta jest niezależna od tego, czy zgodnie z oczekiwaniami opłata, która ma zostać otrzymana, będzie wystarczającą kompensatą za świadczoną przez jednostkę obsługę.

B31 Utrzymanie zaangażowania w przeniesionym składniku aktywów finansowych może wynikać z postanowień umownych w umowie przeniesienia lub w osobnej umowie ze stroną otrzymującą lub stroną trzecią zawartej w związku z przeniesieniem.

Przeniesione aktywa finansowe, których ujmowania nie zaprzestano w całości (pkt 42D)

B32 Pkt 42D wymaga ujawnienia informacji, gdy część lub całość przeniesionych aktywów finansowych nie kwalifikuje się do zaprzestania ujmowania. Takie ujawnienia informacji są wymagane na każdy dzień sprawozdawczy, w którym jednostka nadal ujmuje przeniesione aktywa finansowe, niezależnie od tego, kiedy przeniesienia miały miejsce.

Rodzaje utrzymywanego zaangażowania (pkt 42E-42H)

B33 Pkt 42E-42H wymagają ujawnienia informacji jakościowych i ilościowych w odniesieniu do każdego rodzaju utrzymanego zaangażowania w aktywach finansowych, których ujmowania zaprzestano. Jednostka agreguje utrzymywane zaangażowania według rodzajów, które są reprezentatywne pod względem ekspozycji jednostki na ryzyko. Na przykład jednostka może zagregować utrzymywane zaangażowania według rodzajów instrumentu finansowego (na przykład gwarancje lub opcje kupna) lub według rodzajów przeniesienia (na przykład faktoring należności, sekurytyzacje oraz pożyczki papierów wartościowych).

Analiza terminów wymagalności w odniesieniu do niezdyskontowanych wypływów pieniężnych w celu odkupienia przeniesionych aktywów (pkt 42E lit. e))

B34 Pkt 42E lit. e) wymaga od jednostki przedstawienia analizy terminów wymagalności niezdyskontowanych wypływów pieniężnych w celu odkupienia aktywów finansowych, których ujmowania zaprzestano, lub innych kwot należnych stronie otrzymującej w odniesieniu do aktywów finansowych, których ujmowania zaprzestano, pokazującej pozostałe umowne terminy wymagalności utrzymywanego zaanga żowania jednostki. Analiza ta rozróżnia przepływy pieniężne wymagane do zapłaty (na przykład umowy terminowe typu forward), przepływy pieniężne, które mogą być wymagane do zapłaty przez jednostkę (na przykład wystawione opcje sprzedaży) oraz przepływy pieniężne, w przypadku których to jednostka decyduje o zapłacie (na przykład nabyte opcje kupna).

B35 Przygotowuj ąc analizę terminów wymagalności wymaganą na mocy pkt 42E lit. e), jednostka posługuje się własnym osądem przy ustalaniu odpowiedniej liczby przedziałów czasowych. Na przykład jednostka może uznać za właściwe następujące przedziały czasowe:

a) do miesiąca;

b) od miesiąca do trzech miesięcy;

c) od trzech miesięcy do sześciu miesięcy;

d) od sześciu miesięcy do jednego roku;

e) od jednego roku do trzech lat;

f) od trzech lat do pięciu lat; oraz

g) powyżej pięciu lat.

B36 Jeżeli istnieje zakres możliwych terminów wymagalności, przepływy pieniężne są ujmowane na podstawie najwcześniejszego terminu, w którym od jednostki może być wymagana płatność lub w którym jednostka może mieć pozwolenie na dokonanie płatności.

Informacje jakościowe (pkt 42E lit. f))

B37 Informacje jakościowe wymagane na mocy pkt 42E lit. f) obejmują opis aktywów finansowych, których ujmowania zaprzestano, oraz charakter i cel utrzymywania zaangażowania zachowanego po przeniesieniu tych aktywów. Obejmuj ą one również opis ryzyka, na które narażona jest jednostka, w tym:

a) opis tego, jak jednostka zarządza ryzykiem związanym z utrzymywanym zaangażowaniem w aktywa finansowe, których ujmowania zaprzestano;

b) opis tego, czy jednostka musi ponosić straty wobec stron trzecich, oraz ranking i kwoty strat ponoszonych przez strony, których udziały plasują się poniżej udziału jednostki w składniku aktywów (tj. jego utrzymywanego zaangażowania w składniku aktywów);

c) opis wszelkich czynników sprawczych związanych z obowiązkami udzielania wsparcia finansowego lub odkupienia przeniesionego składnika aktywów finansowych.

Zysk lub strata z tytułu zaprzestania ujmowania (pkt 42G lit. a))

B38 Pkt 42G lit. a) wymaga od jednostki ujawnienia zysku lub straty z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów finansowych, w których jednostka utrzymuje zaangażowanie. Jednostka ujawnia, czy zysk lub strata z tytułu zaprzestania ujmowania powstały w wyniku tego, że wartości godziwe składników wcześniej ujętych aktywów (tj. udział w składniku aktywów, którego ujmowania zaprzestano, oraz udział zachowany przez jednostkę) różniły się od wartości godziwej składnika wcześniej ujętego jako całość. W takiej sytuacji jednostka ujawnia również to, czy wyceny w wartości godziwej obejmowały znaczące informacje, które nie były oparte na obserwowanych danych rynkowych, opisanych w pkt 27A.

Informacje dodatkowe (pkt 42H)

B39 Informacje wymagane na mocy pkt 42D-42G mogą być niewystarczające do spełnienia celów w zakresie ujawniania informacji określonych w pkt 42B. W takim przypadku jednostka ujawnia wszelkie dodatkowe informacje niezbędne do spełnienia celów w zakresie ujawniania informacji. Jednostka decyduje, w świetle okoliczności, o tym, ile dodatkowych informacji musi przedstawić w celu sprostania potrzebom informacyjnym użytkowników oraz jaki nacisk kładzie na różne aspekty tych dodatkowych informacji. Konieczne jest znalezienie równowagi pomiędzy obciążeniem sprawozdania finansowego nadmiernymi szczegółami, które mogą nie być pomocne dla użytkowników sprawozdania finansowego, oraz możliwością zaciemnienia informacji w wyniku ich zbyt dużego zagregowania.

Kompensowanie aktywów finansowych i zobowiązań finansowych (pkt 13A-13F)

Zakres (pkt 13A)

B40 Ujawnienia informacji, o których mowa w pkt 13B-13E, są wymagane dla wszystkich ujętych instrumentów finansowych, które są kompensowane zgodnie z pkt 42 MSR 32. Ponadto instrumenty finansowe są objęte wymogami dotyczącymi ujawniania informacji określonymi w pkt 13B-13E, jeżeli są one objęte egzekwo- walnym porozumieniem ramowym dotyczącym kompensowania lub podobnym porozumieniem, które obejmuje podobne instrumenty finansowe i transakcje finansowe, niezale żnie od tego, czy instrumenty finansowe są kompensowane zgodnie z pkt 42 MSR 32.

B41 Podobne porozumienia dotyczące kompensowania, o których mowa w pkt 13A i B40, obejmują porozumienia dotyczące rozliczenia instrumentów pochodnych, globalne ramowe umowy odkupu, globalne ramowe umowy pożyczki papierów wartościowych oraz wszelkie prawa związane z zabezpieczeniami finansowymi. Podobne instrumenty finansowe i transakcje finansowe, o których mowa w pkt B40, obejmuj ą instrumenty pochodne, umowy z udzielonym przyrzeczeniem odkupu, umowy z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, umowy udzielenia pożyczki papierów wartościowych i umowy zaciągnięcia pożyczki papierów wartościowych. Przykłady instrumentów finansowych, które nie wchodzą w zakres pkt 13A, stanowią kredyty i depozyty klientów w tej samej instytucji (chyba że są one kompensowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej) oraz instrumenty finansowe, które są jedynie przedmiotem umowy zabezpieczającej.

Ujawnienia informacji ilościowych dotyczących ujętych aktywów finansowych i ujętych zobowiązań finansowych, które wchodzą w zakres pkt 13A (pkt 13C)

B42 Instrumenty finansowe ujawniane zgodnie z pkt 13C mogą podlegać różnym wymogom dotyczącym wyceny (np. należność związana z umową odkupu może być wyceniona po zamortyzowanym koszcie, podczas gdy instrument pochodny będzie wyceniany według wartości godziwej). Jednostka wykazuje instrumenty w ich ujętych kwotach i opisuje wszelkie wynikające ewentualnie różnice wyceny w odpowiednich ujawnianych informacjach.

Ujawnienia kwot brutto ujętych aktywów finansowych i ujętych zobowiązań finansowych, które wchodzą w zakres pkt 13A (pkt 13C lit. a))

B43 Kwoty wymagane zgodnie z pkt 13C lit. a) dotyczą ujętych instrumentów finansowych, które są kompensowane zgodnie z pkt 42 MSR 32. Kwoty wymagane zgodnie z pkt 13C lit. a) dotyczą również ujętych instrumentów finansowych, które są objęte egzekwowalnym porozumieniem ramowym dotyczącym kompensowania lub podobnym porozumieniem, niezależnie od tego, czy spełniają one kryteria kompensowania. Jednakże ujawnienia informacji wymagane zgodnie z pkt 13C lit. a) nie dotyczą kwot ujętych w wyniku umów zabezpieczających, które nie spełniają kryteriów kompensowania określonych w pkt 42 MSR 32. Zamiast tego kwoty te muszą zostać ujawnione zgodnie z pkt 13C lit. d).

Ujawnienia kwot, które są kompensowane zgodnie z kryteriami określonymi w pkt 42 MSR 32 (pkt 13C lit. b))

B44 Pkt 13C lit. b) nakłada na jednostki wymóg ujawnienia kwot, które są kompensowane zgodnie z pkt 42 MSR 32, przy określaniu kwot netto wykazywanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Kwoty ujętych aktywów finansowych i ujętych zobowiązań finansowych, które podlegają kompensacie na podstawie tego samego porozumienia, są ujawniane zarówno w informacjach dotyczących aktywów finansowych, jak i w informacjach dotyczących zobowiązań finansowych. Ujawniane (np. w tabeli) kwoty są jednak ograniczone do kwot, które podlegają kompensacie. Jednostka może na przykład posiadać ujęty składnik aktywów będący instrumentem pochodnym oraz ujęte zobowiązanie będące instrumentem pochodnym, które spełniają kryteria kompensowania określone w pkt 42 MSR 32. Jeżeli kwota brutto składnika aktywów będącego instrumentem pochodnym jest większa od kwoty brutto zobowiązania będącego instrumentem pochodnym, tabela ujawniająca aktywa finansowe będzie zawierać całkowitą kwotę składnika aktywów będącego instrumentem pochodnym (zgodnie z pkt 13C lit. a)) oraz całkowitą kwotę zobowiązania będącego instrumentem pochodnym (zgodnie z pkt 13C lit. b)). Jednakże podczas gdy tabela ujawniająca zobowiązania finansowe będzie zawierać całkowitą kwotę zobowiązania będącego instrumentem pochodnym (zgodnie z pkt 13C lit. a)), to będzie ona zawierać jedynie kwotę składnika aktywów będącego instrumentem pochodnym (zgodnie z pkt 13C lit. b)), która jest równa kwocie zobowiązania będącego instrumentem pochodnym.

Ujawnienia kwot netto wykazywanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej (pkt 13C lit. c))

B45 Jeżeli jednostka posiada instrumenty, które wchodzą w zakres tych ujawnień informacji (jak określono w pkt 13A), ale nie spełniają kryteriów kompensowania określonych w pkt 42 MSR 32, kwoty, które należy ujawnić zgodnie z pkt 13C lit. c), są równe kwotom, które należy ujawnić zgodnie z pkt 13C lit. a).

B46 Kwoty, które należy ujawnić zgodnie z pkt 13C lit. c), muszą zostać uzgodnione z kwotami poszczególnych pozycji wykazanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Dla przykładu, jeżeli jednostka uznaje, że zagregowanie lub rozbicie kwot poszczególnych pozycji jednostkowego sprawozdania finansowego prowadzi do uzyskania bardziej odpowiednich informacji, musi uzgodnić zagregowane lub rozbite kwoty ujawnione w pkt 13C lit. c) z kwotami poszczególnych pozycji wykazanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

Ujawnienia kwot objętych egzekwowalnym porozumieniem ramowym dotyczącym kompensowania lub podobnym porozumieniem, które nie są w inny sposób uwzględnione w pkt 13C lit. b) (pkt 13C lit. d))

B47 Pkt 13C lit. d) nakłada na jednostki wymóg ujawnienia kwot objętych egzekwowalnym porozumieniem ramowym dotyczącym kompensowania lub podobnym porozumieniem, które nie są w inny sposób uwzględnione w pkt 13C lit. b). Pkt 13C lit. d) ppkt (i) dotyczy kwot związanych z ujętymi instrumentami finansowymi, które nie spełniają niektórych lub wszystkich kryteriów kompensowania określonych w pkt 42 MSR 32 (np. istniejące prawa do kompensaty, które nie spełniają kryterium określonego w pkt 42 lit. b) MSR 32, lub warunkowe prawa do kompensaty, które są egzekwowalne i wykonalne jedynie w przypadku niewywiązania się z płatności lub wyłącznie w przypadku niewypłacalności lub upadłości jednego z kontrahentów).

B48 Pkt 13C lit. d) ppkt (ii) dotyczy kwot związanych z zabezpieczeniem finansowym, w tym zabezpieczeniem gotówkowym, zarówno otrzymanym, jak i przyrzeczonym. Jednostka ujawnia wartość godziwą tych instrumentów finansowych, które zostały przyrzeczone lub otrzymane jako zabezpieczenie. Kwoty ujawniane zgodnie z pkt 13C lit. d) ppkt (ii) powinny dotyczyć faktycznie otrzymanego lub przyrzeczonego zabezpieczenia, a nie ewentualnie wynikających zobowiązań lub należności ujętych celem zwrócenia lub otrzymania tego zabezpieczenia.

Ograniczenia wysokości kwot ujawnianych zgodnie z pkt 13C lit. d) (pkt 13D)

B49 Ujawniając kwoty zgodnie z pkt 13C lit. d), jednostka musi uwzględnić skutki nadwyżkowego zabezpieczenia instrumentem finansowym. W tym celu jednostka musi najpierw odliczyć kwoty ujawnione zgodnie z pkt 13C lit. d) ppkt (i) od kwot ujawnionych zgodnie z pkt 13C lit. c). Następnie jednostka ogranicza wysokość kwoty ujawnianej zgodnie z pkt 13C lit. d) ppkt (ii) do kwoty pozostałej w pkt 13C lit. c) dla danego instrumentu finansowego. Jeżeli jednak prawa do zabezpieczenia są egzekwowalne z instrumentów finansowych, takie prawa mogą być uwzględnione w informacjach ujawnianych zgodnie z pkt 13D.

Opis praw do kompensaty objętych egzekwowalnym porozumieniem ramowym dotyczącym kompensowania lub podobnym porozumieniem (pkt 13E)

B50 Jednostka opisuje rodzaje praw do kompensaty i podobnych porozumień ujawnianych zgodnie z pkt 13C lit. d), w tym charakter tych praw. Jednostka opisuje np. przysługujące jej prawa warunkowe. W przypadku instrumentów objętych prawami do kompensaty, które nie są uwarunkowane wystąpieniem określonego zdarzenia w przyszłości, ale które nie spełniają pozostałych kryteriów określonych w pkt 42 MSR 32, jednostka opisuje powód(-ody), dla którego(-ych) kryteria nie są spełnione. W odniesieniu do każdego otrzymanego lub przyrzeczonego zabezpieczenia jednostka opisuje warunki uzgodnienia dotyczącego zabezpieczenia (np. sytuacje, w których zabezpieczenie jest ograniczone).

Ujawnienia w podziale na rodzaje instrumentów finansowych lub w podziale na kontrahentów

B51 Ujawnienia ilościowe wymagane zgodnie z pkt 13C lit. a)-e) mogą być zgrupowane w podziale na rodzaje instrumentów finansowych lub transakcji finansowych (np. instrumenty pochodne, umowy z udzielonym przyrzeczeniem odkupu, umowy z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, umowy udzielenia pożyczki papierów wartościowych i umowy zaciągnięcia pożyczki papierów wartościowych).

B52 Alternatywnie jednostka może zgrupować ujawnienia ilościowe wymagane zgodnie z pkt 13C lit. a)-c) w podziale na rodzaje instrumentów finansowych, a ujawnienia ilościowe wymagane zgodnie z pkt 13C lit. c)- e) w podziale na kontrahentów. Jeżeli jednostka przedstawia wymagane informacje w podziale na kontrahentów, jednostka nie ma obowiązku podawania ich nazwy. Oznaczenia kontrahentów (kontrahent A, kontrahent B, kontrahent C itd.) muszą jednak pozostać spójne w kolejnych przedstawianych okresach celem zapewnienia porównywalności. Ujawnienia jakościowe należy rozumieć w taki sposób, że możliwe jest przedstawienie dodatkowych informacji o rodzajach kontrahentów. Jeżeli kwoty ujawniane zgodnie z pkt 13C lit. c)-e) są podawane w podziale na kontrahentów, odrębnie ujawnia się kwoty, które są indywidualnie znaczące w kategoriach łącznej kwoty dla danego kontrahenta, a pozostałe indywidualnie nieznaczące kwoty dla tego kontrahenta są agregowane w jedną pozycję.

Inne

B53 Informacje szczególne ujawniane zgodnie z pkt 13C-13E stanowią wymogi minimalne. Aby osiągnąć cel określony w pkt 13B, jednostka może być zmuszona do uzupełnienia ich dodatkowymi (jakościowymi) informacjami, w zależności od warunków egzekwowalnego porozumienia ramowego dotyczącego kompensowania lub podobnego porozumienia, w tym charakteru praw do kompensaty oraz ich wpływu lub potencjalnego wpływu na sytuację finansową jednostki.

Skontaktuj się z nami

Ewa Jakubczyk-Cały

Partner Zarządzający PKF Consult +48 22 560 76 50 Bezpośredni kontakt z ekspertem

PKF News

Aktualności, alerty i wydarzenia - przydatne informacje z ostatniej chwili.

Wypełnienie pola oznacza wyrażenie zgody na otrzymywanie komunikacji marketingowej. Administratorem danych jest PKF Consult Sp. z o.o. Sp. k. ... więcej

Dziękujemy za zaufanie! Twój adres został zapisany w naszej bazie danych.