Kredyt bankowy na zakup środka trwałego

Artykuł autorstwa eksperta PKF (Ewelina Woźniak) został opublikowany w cyklu "Błędy w rachunkowości" Dziennika 'Gazeta Prawna' w dniu 15 lipca 2013 r.

Błąd:

Spółka zaciągnęła kredyt inwestycyjny w wysokości 50.000 zł na zakup specjalistycznej maszyny. Bank przelał środki na rachunek bieżący jednostki w dniu 7 maja 2013 r. Zgodnie z zapisami zawartymi w umowie bank w dniu uruchomienia kredytu pobrał prowizję w wysokości 1.000 zł oraz ubezpieczenie kredytu w równowartości 500 zł. Rata kredytu wynosząca 2.500 zł wraz z odsetkami w kwocie 400 zł jest pobierana przez bank z rachunku bieżącego spółki ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca począwszy od maja 2013 r. Spółka zakupiła środek trwały 15 maja 2013 roku ale w związku z koniecznością montażu maszyny przez specjalistów  zaewidencjonowała zakup środka trwałego na koncie Środki trwałe w budowie. Maszyna została przyjęta do ewidencji środków trwałych w dniu 4 czerwca 2013 r. Jednostka odniosła koszty związane z uzyskaniem kredytu w koszty finansowe.

Komentarz eksperta:

Zaliczenie przez spółkę kosztów związanych z zaciągnięciem kredytu inwestycyjnego na zakup środka trwałego, a więc kwoty prowizji i w wysokości 1000 zł, ubezpieczenia kredytu w kwocie 500 zł oraz odsetek od raty kredytu za miesiąc maj w równowartości 400 zł  do kosztów finansowych przed oddaniem środka trwałego do użytkowania jest błędne.

Środki trwałe nabyte w drodze kupna wycenia się w cenie nabycia. Zgodnie z art. 28 ust. 8 ustawy o rachunkowości cena nabycia środków trwałych oraz środków trwałych w budowie obejmuje ogół kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania, w tym również koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu finansowania ich zakupu.  Podobne podejście znaleźć można w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, które stanowią, że w przypadku odpłatnego nabycia środka trwałego jego wartość początkową stanowi cena nabycia. Z kolei cenę nabycia prawo podatkowe definiuje jako kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do użytkowania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, koszty ubezpieczenia w drodze, montażu, opłat notarialnych i skarbowych oraz koszty prowizji i odsetek (por. art. 16g ust. 3 ustawy o PDOP oraz art. 22g ust. 3 ustawy o PDOF).

Z przytoczonych uregulowań jednoznacznie wynika, że w przypadku zakupu środka trwałego sfinansowanego kredytem bankowym niezwykle istotna jest data przyjęcia do użytkowania danego składnika rzeczowych aktywów trwałych przez jednostkę. Moment przekazania danego środka trwałego do użytkowania determinuje kwalifikację poniesionych przez jednostkę wydatków związanych z uzyskanym finansowaniem zewnętrznym w postaci kredytu bankowego. W praktyce często może wystąpić sytuacja, że w związku z koniecznością montażu czy też przystosowania do użytkowania dany składnik rzeczowych aktywów trwałych będzie w tzw. okresie budowy czyli nie będzie jeszcze kompletny i zdatny do użytkowania. Warto podkreślić, że wszystkie nakłady poniesione w tym okresie, w tym koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu sfinansowania zakupu, będą zwiększały wartość danego środka trwałego w budowie. W przedstawionej przez jednostkę sytuacji przyjęcie środka trwałego do użytkowania nastąpiło w dniu 4 czerwca, natomiast bank pobrał prowizję od kredytu, kwotę ubezpieczenia oraz odsetki od pierwszej raty kredytu jeszcze przed oddaniem środka trwałego do użytkowania, a więc koszty te powinny zwiększyć wartość środka trwałego w budowie.

Podsumowując: koszty obsługi kredytu inwestycyjnego , a więc prowizja pobierana przy przyznaniu kredytu na zakup środka trwałego, ubezpieczenie kredytu, a także odsetki pobrane do dnia przekazania środka trwałego do używania zwiększają wartość początkową tego środka trwałego i będą odnoszone w koszty poprzez odpisy amortyzacyjne. Natomiast odsetki od kredytu zaciągniętego w celu sfinansowania zakupu środka trwałego naliczane i pobierane po przyjęciu środka trwałego do używania powinny być odnoszone w ciężar kosztów finansowych.