ESG – przewrót w filozofii biznesu?

Komentarz ekspertki PKF Ewy Jakubczyk-Cały (Partner Zarządzający PKF Polska) do debaty „Transformacja biznesu w duchu ESG – utrudnienie czy wzrost innowacyjności i konkurencyjności firm?” zorganizowanej przez dziennik „Rzeczpospolita”. PKF Polska był partnerem debaty.

Foto: Artur Ettinger

W debacie eksperci szczegółowo omówili wyzwania związane z wdrażaniem regulacji ESG w firmach. Ewa Jakubczyk-Cały, Partner Zarządzający PKF Polska, podzieliła się swoją opinią na temat kluczowych kwestii poruszonych podczas dyskusji, wskazując na wpływ nowych regulacji na transformację biznesową oraz rolę atestacji sprawozdań zrównoważonego rozwoju w zapewnieniu wiarygodności i przejrzystości informacji ESG.

Ekspertka podkreśliła, że regulacje dotyczące obowiązków raportowania i atestacji sprawozdań zrównoważonego rozwoju miały bardzo duże znaczenie w kształtowaniu nowych zasad filozofii prowadzenia biznesu.

 – Od lat 70. poprzedniego wieku upowszechniano zasadę „zysk dla akcjonariuszy ponad wszystko”. Obecnie na skutek trendów opartych na odpowiedzialności biznesu za jego wpływ na środowisko i ludzi określamy, że ma być inaczej, że zysk jest gdzieś w tle, a biznes ma być odpowiedzialny za kształtowanie klimatu i społeczeństw. Uważam, że jest to przewrót w filozofii biznesu - powiedziała.

– Dlatego nie dziwię się rezerwie zarządów firm do nowych wymaganych obowiązków sprawozdawczych. Bo nadal zarządzający firmami są rozliczani przede wszystkim z wypracowanego zysku. Słyszą jednocześnie, że muszą przy tym wziąć pod uwagę  nowe regulacje w zakresie środowiskowym, społecznym i ładu korporacyjnego. Etyka i odpowiedzialność biznesu to kwestia niestety w praktyce jedynie deklaratywna. Kiedy przejdziemy do tego, że w związku z tym trzeba wykonać jakieś działania i ponieść koszty , to podejście się zmienia. Bo wchodzi zasada nr 1, czyli zysk dla akcjonariusza ponad wszystko- i to często tylko w horyzoncie krótkoterminowym – diagnozowała Ewa Jakubczyk-Cały.

– Ja to rozumiem, bo raportowanie ESG to duży wysiłek dla przedsiębiorstw. Ale jest ono potrzebne, bo choć są głosy, że wprowadzamy jakieś przepisy wymyślone gdzieś w Europie, to tak naprawdę jest to zarządzanie procesowe w oparciu o ryzyka, które nie zależy od regulacji . Po prostu – zwiększa się portfolio ryzyk koniecznych do rozpatrzenia , które i tak każdy zarząd jednostki powinien wziąć pod uwagę. To prawie to samo , co standardy europejskie określają jako „ocena podwójnej istotności.”

– Wprowadzenie atestacji sprawozdań zrównoważonego rozwoju jest momentem , w którym mówimy „sprawdzam”. W pierwszym okresie co najmniej dwóch lat, wprowadzono tzw. ograniczoną pewność w atestacji. Audytor po przeprowadzeniu odpowiednich procedur atestacyjnych wypowie się , czy jednostka dokonała w odpowiedni sposób oceny podwójnej istotności wpływu na otoczenie biznesowe, czy ujawniła zgodnie ze standardami swoje strategie i działania w obszarach E (środowisko), S (społeczeństwo), G (ład korporacyjny) i odpowiednio zaraportowała ujawnienia taksonomiczne, czyli zgodność działań operacyjnych i inwestycyjnych z celami środowiskowymi.

Nie jest zadaniem audytora ocenić spójność strategii i polityki firmy z celami środowiskowymi i społecznymi, zadaniem audytora jest stwierdzenie, czy w raporcie zrównoważonego rozwoju nie znajdują się stwierdzenia, nie mające pokrycia w dowodach.

Konkludując – odpowiedź na pytania będące podstawą dzisiejszej dyskusji: „Transformacja biznesu w duchu ESG -utrudnienie, czy wzrost innowacyjności i konkurencyjności firm” uważam, że:

• transformacja biznesu w duchu ESG jest konieczna, to po prostu nowy rodzaj faktycznie występującego dla biznesu ryzyka, które nie może być poza rozważaniem jednostki, bo ma wpływ na jej kontynuacje działania, konkurencyjność i innowacyjność
• świadomość kontrolowania wpływu biznesu na otoczenie – to jednak długi proces, ale już ze względu na wdrożone regulacje – po prostu się rozpoczął i nie da się tego cofnąć,
• obowiązki sprawozdawcze są wyzwaniem, wymagają zmian procesowych w firmach, ale te zmiany byłyby i tak konieczne, niezależnie od obowiązków raportowania,
• atestacja zwiększy wiarygodność sprawozdań zrównoważonego rozwoju, zmniejszy podatność na typowy „greenwashing”,
• rozważane odroczenie i zmniejszenie szczegółowości raportowania nie odwróci już istniejących trendów odpowiedzialności biznesu za wpływ na klimat i sprawy społeczne.

Zachęcamy do zapoznania się z podsumowaniem debaty na stronie rp.pl oraz na YouTube.