Błędy dotyczące kursu faktycznie zastosowanego - kredyt bankowy

Artykuł autorstwa eksperta PKF (Marta Komorowska - Biegły Rewident) został opublikowany w cyklu 'Błędy dotyczące kursu faktycznie zastosowanego' w Dzienniku Gazeta Prawna w dniu 20 maja 2013 r.

Problem

Spółka otrzymała kredyt bankowy z lokalnego Banku w dniu 15.04.2013r. w kwocie 300.000,00 EURO z tej kwoty postanowiła utworzyć 3 miesięczną lokatę terminową. Spółka z uwagi na występowanie kilku kursów dziennie podawanych przez bank, wycenia operacje po średnim kursie NBP z dnia poprzedzającego zdarzenie. Jednostka przeliczyła wpływ kredytu po kursie NBP z dnia 12.04.2013 r. po 4,1200. Bank w dniu 30.04.2013r. zgodnie z dyspozycją założenia lokaty przelał na wyodrębniony rachunek bankowy kwotę 100.000,00 EURO. Jednostka w księgach rachunkowych wyceniła lokatę po średnim kursie NBP z dnia 29.04.2013 r. po 4,1501 i na tej podstawie wyliczyła różnice kursowe.

Rozwiązanie

Postępowanie Spółki jest błędne, ponieważ utworzenie lokaty terminowej nie skutkuje zakupem waluty, w tym przypadku Spółka nadal będzie posiadać środki pieniężne wyrażone w walucie obcej, zmianie ulegnie tylko miejsce ich przechowywania. Z tego powodu przeksięgowanie lokaty na wyodrębniony rachunek bankowy w księgach rachunkowych powinno być dokonane według kursu, jaki zastosowano do wyceny jej wpływu na rachunek walutowy jednostki, czyli po kursie wyceny kredytu, w momencie rozwiązania lokaty transakcja będzie księgowana po tym samym kursie. Nie wystąpią, więc żadne różnice kursowe. Naliczone odsetki bankowe od lokaty, należy przeliczyć po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego uzyskanie przychodu z tytułu wpływu odsetek na rachunek bankowy zgodnie art. 12 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Postępowanie Spółki jest również błędne, co do wyceny kredytu bankowego, który został bezpośrednio przekazany w EURO. Powołując się na art. 30 pkt 2 ustawy o rachunkowości, wpływ tych środków należy wycenić wg faktycznie zastosowanego kursu waluty z dnia wpływu kredytu, po jakim bank dokonał przeliczenia. Jeżeli przy obliczaniu wartości różnic kursowych, o których mowa w ust. 1, nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, przyjmuje się – w myśl art. 15a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 30 pkt 2 ustęp 2 ustawy o rachunkowości – kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień. Sytuacją, kiedy nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty, jest np. korzystanie z rachunków walutowych w bankach zagranicznych, które nie ustalają kursów waluty stosowanych do przeliczenia złotego, uzasadnione jest wtedy przyjęcie kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego operacje walutowe. Jednostka w momencie otrzymania kredytu z lokalnego Banku, powinna przeliczyć go na złote polskie po kursie z dnia wypłaty kredytu, po jakim bank dokonywał skupu waluty (kurs kupna), natomiast w momencie spłaty kredytu, faktycznie zastosowany kurs waluty to kurs z dnia faktycznej spłaty zobowiązania, po jakim bank dokonywał sprzedaży waluty (kurs sprzedaży).

Należy pamiętać, iż zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości przynajmniej na koniec każdego okresu rozrachunkowego, za które sporządzane jest sprawozdanie finansowe, rozrachunki walutowe oraz inne otwarte pozycje walutowe należy wyceniać po średnim kursie NBP z ostatniego dnia okresu rozrachunkowego, na które sporządza się sprawozdanie finansowe.