Audyt cen transferowych

Alert autorstwa eksperta PKF (Agata Poniatowska - Młodszy menedżer ds. cen transferowych).

Przedsiębiorstwa działające w grupach kapitałowych coraz częściej stają przed wyzwaniem prawidłowego ustalania cen transferowych. Aby zapobiec nadużyciom oraz nielegalnemu optymalizowaniu podatków, organy podatkowe w Polsce kładą duży nacisk na kontrolowanie transakcji między podmiotami powiązanymi.

Audyt cen transferowych pozwoli zabezpieczyć transakcje, a także zdiagnozować potencjalne zagrożenia oraz ryzyka w ramach ich realizowania. Z tego też względu audyt cen transferowych stał się istotnym elementem ochrony interesów finansowych firm.

Dlaczego audyt cen transferowych jest taki ważny?

• Pozwala na identyfikację ryzyka

Prawidłowo przeprowadzony audyt cen transferowych pozwala zrozumieć potencjalne obszary niezgodności, które mogą stać się przedmiotem zainteresowania organów podatkowych. Audyt pozwoli zidentyfikować ryzyko cen transferowych, a następnie zastosować środki zaradcze.

• Zapewnia zgodność z przepisami podatkowymi

Przepisy regulujące obowiązki z zakresu cen transferowych są wciąż bardzo restrykcyjne oraz zmuszają przedsiębiorców do szczególnej dbałości o dokumentację i sprawozdawczość. Każda spółka, która dokonuje transakcji z podmiotami powiązanymi, jest zobowiązana do sporządzania odpowiedniej dokumentacji i stosowania rynkowych cen. Audyt cen transferowych pozwala zweryfikować, czy podatnik spełnia wszystkie wymogi prawa, minimalizując ryzyko kontroli podatkowej.

• Pozwala uniknąć sankcji i kar

Zaniedbania w zakresie cen transferowych mogą doprowadzić do podwójnej odpowiedzialności po stronie podatnika. Kodeks Karny Skarbowy (KKS) przewiduje grzywny, które sięgają do 720 stawek dziennych za m.in. brak sporządzenia dokumentacji, nieterminowe złożenie informacji o cenach transferowych (TPR-C), czy też podanie nieprawdziwych informacji. Dodatkowo, poza odpowiedzialnością przewidzianą w KKS, podatnikom grozi odpowiedzialność wynikająca z Ordynacji podatkowej. Znajdują się tam dodatkowe zobowiązania podatkowe za stosowanie nierynkowych cen. I tak, w przypadku zaniżenia dochodu lub zawyżenia straty podatkowej może zostać nałożona kara w wysokości od 10 do 30 proc. wartości tych naruszeń. Regularny audyt zmniejsza to ryzyko, identyfikując potencjalne niezgodności już na wczesnym etapie.

• Zwiększa transparentności i bezpieczeństwo podatnika

Podmioty, które regularnie przeprowadzają audyty cen transferowych, zyskują większą kontrolę nad swoimi operacjami finansowymi i budują lepsze relacje z organami podatkowymi. Transparentność w tym zakresie to również istotny element budowania zaufania kontrahentów.

• Umożliwia badanie rynkowości

Audyt cen transferowych pozwoli sprawdzić, czy ceny stosowane w transakcjach między podmiotami powiązanymi są cenami rynkowymi oraz czy odpowiadają warunkom, które byłyby ustalone pomiędzy niezależnymi podmiotami. Prawidłowo przeprowadzony audyt pozwoli uniknąć nieuzasadnionego przenoszenia zysków, jak również minimalizowania obciążeń podatkowych.

Jak wygląda proces audytu cen transferowych?

Zakres audytu cen transferowych zależy przede wszystkim od specyfiki działalności badanego podmiotu oraz wymagań prawnych. Audyt może swym zakresem dotyczyć dowolnego okresu, może więc obejmować okresy roczne lub np. pięcioletnie (obejmując okresy przedawnienia zobowiązań podatkowych). Audyt cen transferowych może być przeprowadzony w formie kompleksowego badania, ale też może dotyczyć konkretnego zagadnienia wybranego przez Klienta.

Audyt cen transferowych obejmuje szczegółową analizę transakcji między podmiotami powiązanymi, weryfikację obowiązków dokumentacyjnych, określenie metodologii ustalania cen między podmiotami powiązanymi, analizę dokumentacji cen transferowych oraz badanie, czy ceny zastosowane w ramach transakcji są zgodne z zasadą rynkową. Dokładny zakres audytu ustala się indywidualnie pod daną spółkę, uwzględniając m.in. charakter transakcji.

Proces audytu zazwyczaj jednak składa się z następujących etapów:

1. Identyfikacja transakcji

Audyt cen transferowych rozpoczyna Identyfikacja transakcji oraz określenie, które transakcje podlegają pod obowiązek dokumentacyjny. 

2. Przegląd dokumentacji cen transferowych

Audyt rozpoczyna się od oceny istniejącej dokumentacji cen transferowych, w której muszą znaleźć się szczegółowe informacje dotyczące transakcji, analiz rynkowych oraz uzasadnienia stosowanych metod wyceny. Etap ten obejmuje weryfikację poprawności dokumentacji cen transferowych, w tym ocenę umów zawartych pomiędzy podmiotami powiązanymi oraz strategii podatkowych.

3. Analiza metod wyceny

Podczas prac, audytorzy sprawdzają, czy stosowane metody wyceny transakcji są zgodne z obowiązującymi przepisami polskiego prawa podatkowego oraz wytycznymi OECD.

4. Analiza porównawcza (benchmarking)

Ważnym elementem audytu jest porównanie cen stosowanych w transakcjach wewnątrz grupy z cenami rynkowymi. Ten etap obejmuje badanie rynkowego charakteru transakcji oraz ustalenie, czy realizowane transakcje zostały zawarte po cenie rynkowej. W tym celu często wykorzystywane są zewnętrzne bazy danych zawierające informacje o porównywalnych transakcjach między niezależnymi podmiotami.

5. Identyfikacja i ocena ryzyka podatkowego

Ten etap pozwoli na identyfikację wszelkich nieprawidłowości oraz ryzyk podatkowych realizowanych transakcji.

6. Sporządzenie rekomendacji i działań naprawczych

Na podstawie wyników audytu sporządzany jest raport zawierający wnioski oraz rekomendacje dotyczące ewentualnych korekt. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, podatnik może wprowadzić zmiany, które pozwolą na uniknięcie negatywnych konsekwencji. Tak przedstawione propozycje działań mają na celu optymalizację czynności w zakresie rynkowego ustalania cen transferowych.

Kto powinien przeprowadzać audyt cen transferowych?

Każda spółka, która realizuje transakcje z podmiotami powiązanymi, powinna regularnie przeprowadzać audyt cen transferowych. Dotyczy to zarówno dużych korporacji międzynarodowych, jak i mniejszych przedsiębiorstw działających w Polsce, jeśli są one częścią większej grupy kapitałowej. Warto zauważyć, że organy podatkowe w Polsce coraz częściej kontrolują ceny transferowe, a obowiązki w zakresie dokumentacji TP dotyczą coraz większej liczby firm.

Korzyści z przeprowadzenia audytu cen transferowych

• Bezpieczeństwo podatkowe – regularne audyty pozwalają zidentyfikować i wyeliminować ryzyko związane z transakcjami między podmiotami powiązanymi, co minimalizuje ryzyko kar i sporów z organami podatkowymi.
• Ochrona przed kontrolą skarbową – audyt zwiększa prawdopodobieństwo pomyślnego przejścia kontroli skarbowej, ponieważ dokumentacja i metody wyceny będą zgodne z przepisami prawa.
• Optymalizacja procesów – audyt może również wskazać na możliwości usprawnienia procesów wewnętrznych firmy, poprawiając efektywność zarządzania finansami i operacjami.

Podsumowanie

Audyt cen transferowych to niezbędne narzędzie dla podmiotów realizujących transakcje z podmiotami powiązanymi. Prawidłowo przeprowadzony audyt zapewnia zgodność realizowanych działań z obowiązującymi przepisami podatkowymi. Dzięki audytowi cen transferowych przedsiębiorstwa mogą spełniać wymogi polskiego prawa podatkowego, minimalizować ryzyko kar finansowych, uniknąć ewentualnych sporów z organami podatkowymi oraz poprawiać transparentność swojej działalności. Regularny audyt pozwala na identyfikację potencjalnych zagrożeń i wprowadzenie działań naprawczych, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo podatkowe firmy. Dodatkowo, audyt pozwala na optymalizację podatkową, a to może wpłynąć na lepsze zarządzanie kosztami.

Zapewnienie zgodności z przepisami dotyczącymi cen transferowych to inwestycja w przyszłość i stabilność Twojego przedsiębiorstwa. Audyt cen transferowych warto więc zlecić zaufanej firmie, która ma doświadczenie w tym zakresie. Zespół ekspertów PKF Tax&Legal może zaoferować Państwu pomoc w ocenie zakresu potencjalnego wsparcia, zweryfikuje prawidłowość działań, a także przygotuje dla Państwa rekomendacje na przyszłość. W razie zainteresowania, zapraszamy do kontaktu z naszymi doradcami.