Pakiet SLIM VAT 3 – planowane zmiany w VAT w IV kwartale 2022 r.

Mali podatnicy mogą korzystać z uproszczeń polegających na możliwości:

• rozpoznawania obowiązku podatkowego w VAT wg metody kasowej (obowiązek podatkowy rozpoznawany z momentem otrzymania zapłaty);
• rozliczania się w okresach kwartalnych.

Pakiet SLIM VAT 3 pozostawi uproszczenia dla małych podatków bez zmian, jednakże w ramach pakietu planowane jest podwyższenie progu sprzedaży brutto do 2 000 000 Euro.

Proporcja VAT: zwiększenie kwoty pozwalającej uznać, iż proporcja wynosi 100 %

W przypadku jednoczesnego dokonywania przez podatnika sprzedaży opodatkowanej (np. 8% lub 23%) oraz sprzedaży zwolnionej, podatnik jest zobligowany do stosowania proporcji odliczenia kwoty podatku naliczonego.

W aktualnym brzmieniu przepisów ustawy o VAT, jeżeli proporcja odliczenia u podatnika przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, która wynika z zastosowania tej proporcji, w skali roku jest mniejsza niż 500 PLN, wówczas proporcja wynosi 100%. 

Pakiet SLIM VAT 3 planuje podwyższenie progu 500 PLN do kwoty 10 000 PLN.

Proporcja VAT: możliwość rezygnacji z rocznej korekty podatku naliczonego

Aktualne różnica między proporcją wstępną podatku naliczonego do odliczenia a proporcją ostateczną (dokonywaną po roku podatkowym) dotyczącą odliczenia VAT wiąże się z obowiązkiem sporządzenia rocznej korekty podatku naliczonego.

Proponowane zmiany zakładają, iż podatnik uzyska opcję rezygnacji z dokonania korekty podatku naliczonego, jeżeli różnica pomiędzy proporcją wstępną a proporcją ostateczną nie przekracza 2%.

W przypadku, gdy wskaźnik proporcji ostatecznej będzie niższy niż proporcji wstępnej, dodatkowym warunkiem będzie to, aby kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu nie przekraczała 10 000 PLN.

Fakultatywność korekty podatku naliczonego przy różnicy mniejszej aniżeli 2% pomiędzy proporcją wstępną a proporcją ostateczną w praktyce oznacza, iż podatnik sam będzie mógł weryfikować opłacalność dokonywania korekty.

Faktury korygujące: kurs przeliczeniowy walut obcych

Pakiet SLIM VAT 3 ma uszczegółowić zasady kursu przeliczeniowego z walut obcych dla faktur korygujących (in minus, in plus oraz przy zbiorczej korekcie WNT).

Przyjęte rozwiązania będą stanowiły dla podatników znaczne uproszczenie zasad przeliczania kursów walut i zasadniczo  utrzymują aktualną praktykę w zakresie przeliczania kursów walut w przypadku wystawienia faktur korygujących.

• Korekta in minus:

SLIM VAT 3 zakłada, aby przy korekcie in minus zawsze stosować kurs pierwotny, czyli zastosowany w fakturze, która podlega skorygowaniu.

• Korekta in plus:

SLIM VAT 3 zakłada, że kurs przyjmowany do przeliczenia kwoty korekty in plus ma być ustalony wg kursu średniego waluty obcej ogłoszony przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania, przy czym, jeśli korekta zostanie wystawiona przed powstaniem obowiązku podatkowego, to właściwy ma być kurs zastosowany w korygowanej fakturze. Podatnik będzie mógł wybrać również sposób przeliczania tych kwot na złote wg ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania.

• Zbiorcza korekta WNT:

W przypadku korekt z tytułu udzielonego rabatu odnoszących się do Wewnętrznego Nabycia Towaru (WNT) stosowany ma być kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej.

Rezygnacja z obowiązku posiadania faktury dokumentującej WNT w momencie odliczania VAT naliczonego

SLIM VAT 3 zakłada rezygnację z wymogu posiadania faktury dokumentującej wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) w momencie odliczenia podatku naliczonego z ww. faktury.

Zgodnie bowiem z aktualnymi przepisami VAT, prawo do odliczenia VAT z tytułu WNT powstaje pod warunkiem, iż podatnik otrzyma fakturę dokumentującą WNT w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Powyższe skutkuje tym, iż w przypadku nieotrzymania faktury po ww. okresie, pomniejszenie podatku naliczonego dokonywane jest przez podatnika w bieżącej deklaracji podatkowej, w której otrzymano fakturę dokumentującą WNT.

Jednakże zwrócić należy uwagę, iż wyrok TSUE w sprawie C-895/19 wskazuje, iż prawo do odliczenia podlega wykonaniu co do zasady, w tym samym okresie, w którym powstało, z chwilą gdy podatek stał się wymagalny, tym samym rezygnacja z wymogu posiadania faktury dokumentującej WNT prowadzi do dostosowania polskich przepisów VAT do wniosków wynikających z orzecznictwa TSUE.

Rozliczenie WDT z 0% VAT za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy

Aktualnie, jeżeli podatnik w określonym czasie nie posiada wymaganych dokumentów potwierdzających wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (WDT), to obowiązany jest rozliczyć transakcję jako dostawę krajową. Jednakże po otrzymaniu dokumentów potwierdzających dokonanie WDT, podatnik ma prawo do odpowiedniego skorygowania tej transakcji i zastosowania stawki 0%.

SLIM VAT 3 proponuje wykazanie WDT w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy (z chwilą wystawienia faktury).

Transakcje łańcuchowe

Zgodnie z wprowadzanym pakietem zmian, przepisów o transakcjach łańcuchowych nie stosuje się do przypadków, gdy podatnikiem jest tzw. interfejs elektroniczny uznawany za dostawcę. Chodzi o sprzedaż towarów na odległość dokonywaną na rzecz nabywcy w Polsce i realizowaną przez podmiot spoza Unii Europejskiej za pośrednictwem operatora interfejsu elektronicznego ułatwiającego tę dostawę.

Zwolnienie z VAT usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi

Pakiet SLIM VAT 3 zamierza rozszerzyć zakres zwolnienia usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi. Zwolnienie będzie obejmować również mających siedzibę w innych państwach Unii Europejskiej.

Zwolnienie z VAT importu towarów dla potrzeb przedstawicielstw dyplomatycznych

Aktualnie przepisy VAT zwalniają od podatku import towarów przeznaczonych do użytku obcych przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych, misji specjalnych oraz niektórych pracowników tych placówek. Zwolnienie warunkowane jest nieodstępowaniem importowanych towarów przez 3 lata na rzecz innych osób niż wskazane w zdaniu powyżej.

W ramach SLIM VAT 3 planuje się wprowadzenie regulacji pozwalającej na odstąpienie samochodów osobowych i innych pojazdów przed terminem 3 lat, jeżeli niezachowanie terminu jest uzasadnione okolicznościami związanymi z ważnym interesem służby, dotyczącymi przesiedlenia osoby w celu podjęcia pracy w innym państwie pod warunkiem, iż osoba ta przebywała na terytorium Polski nie krócej niż 2 lata.

Faktury: możliwość rezygnacji z wystawienia faktury zaliczkowej

Zgodnie z obecnym stanem prawnym podatnik jest obowiązany wystawić fakturę zaliczkową.

Proponowane zmiany przewidują możliwość rezygnacji z obowiązku odrębnego wystawienia faktury zaliczkowej, jeżeli podatnik otrzyma całość lub część zapłaty z tytułu zaliczki, w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy, w odniesieniu do czynności, na poczet których tę zapłatę otrzymał.

Faktury: w grupie VAT

Co istotne - od 1 lipca 2022 r. podatnikiem jest „grupa VAT”, tak więc w związku z tym, iż poszczególni członkowie grupy VAT utracili status podatnika, pakiet SLIM VAT 3 wprowadza zasadę, iż członek grupy VAT w polu przeznaczonym na numer faktury będzie wpisywał „przekazanie – grupa VAT”. Zamiast NIP kontrahenta będzie wpisywany NIP grupy VAT.

Mechanizm podzielonej płatności: uwolnienie od odpowiedzialności solidarnej w razie zmiany faktora

W umowach faktoringu w przypadku zmiany  faktora dotychczasowy faktor może otrzymywać należności od nabywców, którzy stosują mechanizm podzielonej płatności (MPP). W takim stanie rzeczy dotychczasowy faktor odpowiada solidarnie za otrzymany podatek. Zgodnie z pakietem SLIM VAT 3, podatnik zostanie z niej uwolniony w razie dokonania płatności na rachunek VAT podatnika będącego instytucją finansową wskazaną w umowie o nabyciu wierzytelności zawartej między tą instytucją finansową a dostawcą lub nabywcą.

Rachunek VAT: rozszerzenie katalogu należności publicznoprawnych możliwych do opłacenia z rachunku VAT

W ramach pakietu SLIM VAT 3 zamierzone jest wprowadzenie możliwości regulowania z rachunku VAT: podatku od wydobycia niektórych kopalin, podatku od sprzedaży detalicznej, opłaty od środków spożywczych, zryczałtowanego podatku od wartości sprzedanej produkcji, podatku tonażowego oraz opłaty wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Procedura OSS oraz IOSS: korekta deklaracji

Korygowanie transakcji rozliczonych w ramach procedury OSS lub IOSS następuje zasadniczo w bieżącej deklaracji, jednakże w określonych sytuacjach korekta taka może być złożona wyłącznie bezpośrednio do państwa członkowskiego konsumpcji (poza systemem OSS). Aktualne przepisy VAT nie regulują wprost kwestii zasad korygowania deklaracji w takim przypadku.

Pakiet SLIM VAT 3 wprowadza możliwość korekty deklaracji i ustalenia wzorów takich deklaracji, które będą składane poza systemem OSS bezpośrednio do Łódzkiego Urzędu Skarbowego.

Informacje stawkowe: zmiana organu wydającego informacje stawkowe

Po wprowadzeniu zmian objętych pakietem SLIM VAT 3, informacje stawkowe (wiążąca informacja stawkowa, wiążąca informacja akcyzowa, wiążąca informacja taryfowa) będą wydawane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Raporty fiskalne: brak obowiązku wydruku

Aktualnie podatnik posiadający kasy fiskalne jest zobligowany do dokonywania wydruku dokumentów wystawianych przez kasę (raportów fiskalnych).

W ramach zmian wprowadzanych pakietem SLIM VAT 3 ww. obowiązek zostanie zniesiony w przypadku stosowania kasy online.

Sankcja VAT: obniżenie dodatkowego zobowiązania VAT

Pakiet SLIM VAT 3 obniża kwotę dodatkowego zobowiązania w VAT, tj.:

• w przypadku, gdy po zakończeniu kontroli podatkowej lub celno-skarbowej podatnik złożył korektę lub deklarację uwzględniającą stwierdzone nieprawidłowości w toku kontroli, ustalane będzie dodatkowe zobowiązanie VAT w wysokości 10% (aktualnie: 20%);
• w przypadku, gdy kontrolowany podatnik w terminie 14 dni od dnia doręczenia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej skorzysta z uprawnienia do skorygowania deklaracji w zakresie objętym tą kontrolą, ustalane będzie dodatkowe zobowiązanie VAT w wysokości 5% (aktualnie: 15%).

Możliwość odstąpienia przez organ podatkowy od wymierzenia sankcji VAT

W ramach pakietu SLIM VAT 3 planowane jest wprowadzenie regulacji, które będą pozwalały odstąpić organowi od wymierzenia sankcji VAT (dodatkowego zobowiązania w VAT).

Zgodnie z proponowaną treścią nowych przepisów będzie to możliwe jeżeli:

• zaistnieją szczególne okoliczności, z których można wywnioskować, że podatnik działał z należytą starannością, jakiej można było od niego oczekiwać w danej sytuacji; oraz
• nieprawidłowość nie skutkowała uszczupleniem należności z tytułu podatku lub nie może skutkować uszczupleniem tej należności.

Pliki do pobrania

• PKF Alert - Pakiet SLIM VAT 3 – planowane zmiany w VAT w IV kwartale 2022 r..pdf [PDF]